Τώρα τα σενάρια για επιθετικό κύκλο αυξήσεων των επιτοκίων του ευρώ και τερματισμό της πολιτικής των συνεχών αυξήσεων των επιτοκίων του δολαρίου κυριαρχούν στις αγορές. Τα «γεράκια» της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας δεν θα ικανοποιηθούν με μία ακόμη αύξηση του βασικού επιτοκίου κατά ένα τέταρτο της μονάδας… στοχεύουν σε περισσότερες, για να αντιμετωπίσουν τον πληθωριστικό κίνδυνο που μας απειλεί. O κ. Τρισέ φρόντισε να ενισχύσει προς τούτο λεκτικά τις προθέσεις του για τις μελλοντικές κινήσεις της EKT. Δηλαδή, ανέφερε τέσσερις φορές τη λέξη «vigilance», που είχε παραλείψει στις προηγούμενες συνεντεύξεις, για να το εμπεδώσουν οι πάντες ότι είναι σε ετοιμότητα η τράπεζα για να αναχαιτισθούν οι πληθωριστικές πιέσεις.
Αντίθετα, στην πρόσφατη κατάθεσή του στο Κογκρέσο ο Μπεν Μπερνάνκι άφησε να εννοηθεί ότι σύντομα κλείνει ο σχεδόν διετής ανοδικός κύκλος των αμερικανικών επιτοκίων. Ενας κύκλος που ξεκίνησε στις 30 Ιουνίου του 2004 και σε 15 διαδοχικές συνεδριάσεις της FOMC τα επιτόκια έχουν αυξηθεί δεκαπέντε φορές, από το 1,0% στο 4,75%. Φυσικά, ήδη έχει προεξοφληθεί αύξηση κατά 0,25%, στο 5,0%, των αμερικανικών επιτοκίων στην επικείμενη συνεδρίαση της Fed’s open market comittee στις 10 Μαΐου.
Σε προσωρινή διακοπή του κύκλου της αύξησης των επιτοκίων δανεισμού ενδέχεται να προβεί η κεντρική τράπεζα των Ηνωμένων Πολιτειών (FED), δήλωσε ενώπιον επιτροπής τους Κογκρέσου την περασμένη εβδομάδα ο πρόεδρός της Μπεν Μπερνάνκι. Οπως ανέφερε στους Αμερικανούς νομοθέτες, οι ρυθμοί ανάπτυξης της αμερικανικής οικονομίας αναμένεται να επιβραδυνθούν και η FED ενδέχεται να διακόψει την ανοδική εξέλιξη των επιτοκίων της ακόμη και αν ενταθούν οι πληθωριστικοί κίνδυνοι. Ο κ. Μπερνάνκι τόνισε, όμως, ότι «βεβαίως, εάν ληφθεί απόφαση να μην προβούμε σε κάποια ενέργεια κατά τη διάρκεια μιας ή περισσότερων συνεδριάσεων, αυτό δεν αποκλείει τη λήψη μέτρων σε επόμενες συνεδριάσεις της Fed’s open market comittee, που είναι η αρμόδια επιτροπή για τη χάραξη πολιτικής επιτοκίων της τράπεζας».
Αρκετοί τραπεζίτες της FED είναι πεπεισμένοι πλέον ότι δεν χρειάζεται να συνεχισθούν οι αυξήσεις των επιτοκίων παρά μόνο μια φορά ακόμη. H απουσία οποιασδήποτε ενίσχυσης του δομικού πληθωρισμού έπεισε και όσους ανησυχούσαν για τις πληθωριστικές συνέπειες των υψηλών ενεργειακών τιμών, ενώ, αντίθετα, είναι εμφανής η αρνητική επίδρασή τους στην ανάπτυξη. H προοπτική τερματισμού των αυξήσεων των αμερικανικών επιτοκίων αποδυναμώνει το δολάριο, καθώς φωτίζει τα σοβαρά προβλήματα των τεράστιων ελλειμμάτων της αμερικανικής οικονομίας.
– Οι προχθεσινές δηλώσεις Τρισέ, τα στοιχεία για τον πληθωρισμό στην Ευρωζώνη, που έδειξαν ότι επιταχύνθηκε τον Απρίλιο στο ετήσιο ποσοστό του 2,4% από 2,3% τον Μάρτιο, και το γεγονός ότι οι ρυθμοί αύξησης της κυκλοφορίας του χρήματος ανήλθαν τον Μάρτιο στο 8,6% (στο υψηλότερο ποσοστό από τον Ιούλιο του 2003), προϊδεάζουν για επιθετικές κινήσεις της EKT στα επιτόκια του ευρώ. Αρχισαν δε να κυκλοφορούν προβλέψεις για πιθανότητα της κατά μισή ποσοστιαία μονάδα αύξησης του επιτοκίου του ευρώ στο 3,0%, στη συνεδρίαση του Ιουνίου!!! Οι αγορές προεξοφλούν αυξήσεις των επιτοκίων του ευρώ κατά 0,25%, στο 2,75% τον Ιούνιο, στο 3,0% τον Αύγουστο και στο 3,25% τον Σεπτέμβριο. Ενώ επανήλθαν οι προβλέψεις και για αύξηση στο 3,5%.
Η ΕΚΤ «παραβιάζει» σταθερά την τελευταία εξαετία το ποσοστό για τον πληθωρισμό στην Ευρωζώνη, που έχει η ίδια προσδιορίσει στο (close to, but below) 2%. Εάν ο πληθωρισμός κυμανθεί φέτος στο 2,3% η ΕΚΤ θα έχει «αποτύχει» στην επίτευξη του συγκεκριμένου στόχου της επί επτά συναπτά έτη! Οι υψηλές τιμές του πετρελαίου αναμένονται να επηρεάσουν τις τιμές καταναλωτού φέτος με μεγαλύτερη σφοδρότητα. Ετσι, εκτιμάται ότι θα υπάρξει περαιτέρω αύξηση του κόστους του χρήματος, δεδομένου ότι το κόστος σταθεροποίησης των τιμών και ανάκτησης του κύρους της ΕΚΤ θα είναι μεγαλύτερο εάν αφήσει να εκδηλωθούν οι πληθωριστικές πιέσεις.
Πάντως, η EKT βρίσκει, επιτέλους, την ευκαιρία που αναζητούσε για να προχωρήσει χωρίς ενδοιασμούς σε νέες αυξήσεις των επιτοκίων του ευρώ. H σημαντική ενίσχυση της εμπιστοσύνης της επιχειρηματικής Γερμανίας, καθώς και η βελτίωση του κλίματος μεταξύ των Γερμανών καταναλωτών, θα ευνοήσουν την ανάκαμψη της μεγαλύτερης ευρωπαϊκής οικονομίας και θα λύσουν τα χέρια της EKT.
H εικόνα της αισιοδοξίας αναδύεται από τη μηνιαία έκθεση του κορυφαίου οικονομικού Ινστιτούτου IFO, με έδρα το Μόναχο, που ανακοίνωσε ότι η εμπιστοσύνη των Γερμανών επιχειρηματιών έχει βελτιωθεί και ο σχετικός δείκτης, που καταρτίζεται από τις ερωτήσεις 7.000 από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις της Γερμανίας, εκτινάχθηκε στα υψηλότερα επίπεδα της τελευταίας 15ετίας. Αν και η γενική εικόνα είναι θετική, υπάρχει προβληματισμός για το εάν οι εύποροι Γερμανοί τελικώς θ’ αρχίσουν να ξοδεύουν, δεδομένων των αντίξοων συνθηκών στην αγορά εργασίας. H αισιοδοξία μεταξύ των επιχειρήσεων έχει επηρεάσει ευνοϊκά τους καταναλωτές. Ωστόσο, είναι αβέβαιο για το εάν αυτή μπορεί ουσιαστικά να μεταφραστεί σε δαπάνες. Ούτως ή άλλως, μία πραγματική τόνωση της απασχόλησης, η οποία θα διεύρυνε τα εισοδήματα, δεν φαίνεται στο ορατό μέλλον.
Η EKT αισιοδοξεί ότι η ουσιαστική οικονομική ανάκαμψη της Ζώνης του Ευρώ έχει μπει σε ασφαλή τροχιά και τώρα πρέπει να αναχαιτισθούν οι πληθωριστικές πιέσεις. O πιστωτικός κίνδυνος παραμένει η κύρια πηγή απειλής για τις τράπεζες και ακολουθεί η ταχύτατη αύξηση του δανεισμού των νοικοκυριών ειδικά στον τομέα της στεγαστικής πίστης. H EKT ανησυχεί ιδιαίτερα, επισημαίνοντας ότι επιδείνωση των μακροοικονομικών στοιχείων θα μπορούσε να ανατρέψει ριζικά την καθησυχαστική εικόνα για τα επίπεδα δανεισμού των νοικοκυριών που παρουσιάζουν σήμερα οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. O κίνδυνος μπορεί να είναι ιδιαίτερα οξύς σε χώρες όπου αφενώς τα νοικοκυριά έχουν δανειστεί στο όριο των οικονομικών τους δυνατοτήτων και αφετέρου οι τιμές των ακινήτων βρίσκονται σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα.