Πως νιώθει κανείς όταν εξασφαλίζει κέρδη της τάξεως των 600, 800 ή και 1.000 δολαρίων το δευτερόλεπτο; Προφανώς… πολύ καλά, θα απαντούσαν οι περισσότεροι από εμάς, ενώ εάν θέλαμε μία ακριβή περιγραφή θα μπορούσαμε να απευθυνθούμε στους επικεφαλής ορισμένων πετρελαϊκών κολοσσών… Οι ίδιοι δεν κερδίζουν ασφαλώς τέτοια ποσά, οι εταιρείες που διοικούν όμως το κατάφεραν το πρώτο τρίμηνο φέτος. Ο λόγος για την Total, της οποίας τα κέρδη αντιστοιχούν περίπου στα 550 δολάρια ανά δευτερόλεπτο, για την BP, με κέρδη ανώτερα των 660 δολαρίων το δευτερόλεπτο, για τη Shell με 785 δολάρια αντιστοίχως ή, ακόμη καλύτερα, για τη μεγαλύτερη πετρελαϊκή εταιρεία στον κόσμο, την αμερικανική Exxon, που το πρώτο τρίμηνο φέτος κατάφερε να γεμίζει τα ταμεία της με ρυθμούς της τάξεως των 1.000 δολαρίων ανά δευτερόλεπτο.
Βεβαίως, αυτού του είδους τα κέρδη μπορεί να βάλουν. .. ιδέες σε ορισμένους. Ποιος άλλος θα μπορούσε να μπει σε τέτοιες ιδέες εκτός από τις εθνικές κυβερνήσεις, υπό την πίεση βεβαίως των ψηφοφόρων και συνάμα καταναλωτών. Το θέμα της έκτακτης φορολογίας των κερδών των πετρελαϊκων εταιρειών έχει ήδη τεθεί στις ΗΠΑ, όπου εκτιμάται ότι η κυβέρνηση Μπους θα το επιχειρούσε μόνον σε μία ύστατη προσπάθεια τόνωσης της δημοτικότητάς της εάν αυτή απειληθεί καίρια. Αντιθέτως, η βρετανική κυβέρνηση ανακοίνωσε την 1η Απριλίου την αύξηση, από το 35% στο 45%, της φορολογίας του πετρελαίου που αντλείται από τις πηγές της στη Βόρεια Θάλασσα. Το ίδιο θέμα, της έκτακτης φορολογίας των υπερκερδών των πετρελαϊκών, απασχόλησε την Παρασκευή στις Βρυξέλλες τους υπουργούς Οικονομικών των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Εκεί διαπιστώθηκε διάσταση απόψεων. Ο υπουργός Οικονομικών της Σλοβενίας, Αντρέ Μπαγιούκ, εμφανίστηκε ενθουσιώδης με την ιδέα, ενώ άλλοι, όπως ο Αυστριακός και ο Ολλανδός ομόλογοί του τη χαρακτήριζαν είτε ως «μη ρεαλιστική» είτε ως «περιττή».
Γεγονός είναι όμως ότι στην πλειοψηφία των αναπτυσσόμενων, πετρελαιοπραγωγών κρατών υπάρχει πρόβλεψη για τη φορολογία των υπερκερδών των πετρελαϊκών. Στο πλαίσιο των αποκαλούμενων «συμβολαίων από κοινού παραγωγής» οι εταιρείες εξασφαλίζουν εγγυήσεις για την κάλυψη του κεφαλαιακού κόστους των επενδύσεών τους. Σε αντάλλαγμα, συναινούν στην αύξηση των συντελεστών φορολογίας τους αναλόγως των ποσοτήτων των πρώτων υλών που αντλούν και σε ορισμένες περιπτώσεις των διακυμάνσεων των τιμών. Στις αναπτυγμένες χώρες το ερώτημα δεν έχει απαντηθεί. Να φορολογήσει κανείς ή να μη φορολογήσει; Οπως όμως εξηγεί αναλυτής της Banc of America, «οι χώρες των οποίων τα πετρελαϊκά κοιτάσματα είναι εντοπισμένα και συγκεκριμένα και όπου επίσης το κόστος δραστηριότητας είναι υψηλό, πρέπει να μειώνουν τους φόρους τους για να μπορούν να προσελκύουν νέες επενδύσεις. Οι ΗΠΑ και άλλες αναπτυγμένες χώρες εντάσσονται σε αυτήν την κατηγορία… Αντιθέτως, οι χώρες που διαθέτουν πλούσιους φυσικούς πόρους μπορούν να επιβάλουν υψηλότερους φόρους, διότι ούτως ή άλλως οι ενεργειακοί κολοσσοί θέλουν να επενδύσουν σε αυτές!».
Ακόμη ένα επιχείρημα αναφέρεται στη δημιουργία προηγουμένων. Εάν, υποστηρίζουν αναλυτές, φορολογηθούν εκτάκτως τα υπερκέρδη των πετρελαϊκών, ανοίγει ο δρόμος και για άλλους κλάδους στο μέλλον. Είναι τελικώς αυτό προς το γενικό συμφέρον;