O Μπεν Μπερνάνκι ήταν και συνεπής στο χθεσινό ραντεβού του με τη Wall Street και με τη γράφουσα, αλλά και το ανανέωσε ενδεχομένως για μια ακόμη φορά. O νέος Αμερικανός τραπεζίτης απλώς επανέλαβε σχεδόν το ίδιο ανακοινωθέν ότι «ενδεχομένως να χρειαστούν κάποιες πρόσθετες μικρές αυξήσεις», επισημαίνοντας ότι αυτό θα εξαρτηθεί από τα οικονομικά στοιχεία. Μια επισήμανση που επιβεβαιώνει την «αρχή του τέλους» του διετούς σχεδόν ανοδικού κύκλου των αμερικανικών επιτοκίων, αφήνοντας όμως και όλα τα περιθώρια ανοικτά. Το νέο μήνυμα του Μπεν Μπερνάνκι προκάλεσε ποικίλες ερμηνείες στις αμερικανικές αγορές, ενώ το δολάριο είδε τις θετικές αντιδράσεις γρήγορα να εναλλάσσονται σε αρνητικές.
Ο Μπεν Μπερνάνκι και οι 10 τραπεζίτες-μέλη της FOMC με δικαίωμα ψήφου, αύξησαν ομοφώνως το βασικό επιτόκιο-κλειδί κατά 25 μονάδες βάσης στο 5,0% (από 4,75%), στα υψηλότερα επίπεδα από τον Απρίλιο του 2001. H χθεσινή ήταν η 16η στη σειρά αύξηση από τη συνεδρίαση της 30ής Ιουνίου του 2004 επί προεδρίας Γκρίνσπαν, που άρχισε ο τρέχων ανοδικός κύκλος των αμερικανικών επιτοκίων. H απόφαση έγινε γνωστή με το καθιερωμένο ανακοινωθέν μετά τη λήξη της συνεδρίασης της 19μελούς επιτροπής FOMC (Fed’s Open Market Committee) -που είναι η αρμόδια επιτροπή για τη χάραξη της νομισματικής πολιτικής της κεντρικής τράπεζας των Ηνωμένων Πολιτειών- που πραγματοποιήθηκε στην έδρα της στην Ουάσιγκτον.
Η «κρυφή» διάσταση απόψεων μέσα στους κόλπους της FED και η σύγχυση που προκάλεσε η λεκτική γκάφα του Μπερνάνκι στη δημιογράφο Μαρία Μπαρτιρόμο της τηλεόρασης του CNBC, ότι οι αγορές παρερμήνευσαν τη σημασία των όσων είπε στο Κογκρέσο, έχουν προκαλέσει σύγχυση και αβεβαιότητα στις αγορές χρήματος. H φυγή των επενδυτών από το δολάριο είναι καθημερινό φαινόμενο. Με αποτέλεσμα το δολάριο να ανεβοκατεβαίνει σαν γιο-γιο γύρω από τα χαμηλότερα επίπεδα ενός έτους έναντι του ευρώ.
Την περασμένη εβδομάδα ο Μπεν Μπερνάνκι δήλωσε ενώπιον της Επιτροπής του Κογκρέσου ότι σε προσωρινή διακοπή του κύκλου της αύξησης των επιτοκίων ενδέχεται να προβεί η FED. Οπως ανέφερε στους Αμερικανούς νομοθέτες, οι ρυθμοί ανάπτυξης της αμερικανικής οικονομίας αναμένεται να επιβραδυνθούν και η FED ενδέχεται να διακόψει την ανοδική εξέλιξη των επιτοκίων της ακόμη και αν ενταθούν οι πληθωριστικοί κίνδυνοι. Ο κ. Μπερνάνκι τόνισε, όμως, ότι «βεβαίως, εάν ληφθεί απόφαση να μην προβούμε σε κάποια ενέργεια κατά τη διάρκεια μιας ή περισσότερων συνεδριάσεων, αυτό δεν αποκλείει τη λήψη μέτρων σε επόμενες συνεδριάσεις της Fed’s open market comittee που είναι η αρμόδια Επιτροπή για τη χάραξη πολιτικής επιτοκίων της τράπεζας».
Στη συνέχεια, ο νέος πρόεδρος έκανε κάτι ανόητο. Μίλησε καθαρά, δημοσίως. Στο δείπνο για τους διαπιστευμένους δημοσιογράφους, στον Λευκό Οικο, η Μαρία Μπαρτιρόμο του CNBC τον ρώτησε ιδιαιτέρως «αν οι αγορές κατάλαβαν σωστά τα λεγόμενά του στο Κογκρέσο». «Οχι» απάντησε ευθέως εκείνος, όπως ανέφερε αργότερα η δημοσιογράφος. «Είπε ότι ο ίδιος και η Επιτροπή προσπάθησαν να δημιουργήσουν κάποια ευελιξία, λέγοντας ότι η FED μπορεί να σταματήσει την άνοδο των επιτοκίων, αλλά στην πραγματικότητα τα δεδομένα είναι εκείνα που θα προσδιορίσουν κατά πόσον θα συμβεί κάτι τέτοιο»… και έχασε την εμπιστοσύνη των αγορών.
ΒΦυσικά, οι κερδοσκοπικές κινήσεις που γίνονται στις χρηματαγορές με όχημα το γιεν, δίνουν και παίρνουν!!! H πρώτη αύξηση των ιαπωνικών επιτοκίων στο 0,25%, ενδεχομένως τον Ιούλιο, έχει προκαλέσει το αγοραστικό ενδιαφέρον για το γιεν έναντι του δολαρίου και του ευρώ. Θα ακολουθήσει μια δεύτερη αύξηση (κατά 0,25%) στο 0,5% μέχρι το τέλος του έτους. Τα ιαπωνικά επιτόκια παραμένουν σε μηδενικά επίπεδα επί πέντε χρόνια. Ηδη από το 1995 είχαν υποχωρήσει χαμηλότερα από το 0,5%!!!
Να θυμίσω ότι η κεντρική τράπεζα της Ιαπωνίας ανακοίνωσε την Πέμπτη 9 Μαρτίου την απόφασή της να τερματίσει σταδιακά την τεράστια ρευστότητα με την οποία πλημμύριζε αφειδώς επί πέντε χρόνια με ρευστό χρήμα το τραπεζικό σύστημα της χώρας, ανοίγοντας τον δρόμο για τη μελλοντική αύξηση των ιαπωνικών επιτοκίων. Ηταν ο επίσημος ενταφιασμός του deflation με τον τερματισμό της σούπερ χαλαρής νομισματικής πολιτικής που εφάρμοσε από τον Μάρτιο του 2001, και επέστρεψε στον ρόλο της διαχείρισης των επιτοκίων. Οταν η οικονομία βυθίστηκε στην «liquidity trap» εξ αιτίας του αποπληθωρισμού και της οικονομικής ύφεσης, η κεντρική τράπεζα υποχρεώθηκε να εφαρμόσει ανορθόδοξες μεθόδους στη βελτίωση της παροχής ρευστότητας.
Επίσης, ικανοποίησε τους επενδυτές η δήλωση του διοικητή της κεντρικής τράπεζας της ιαπωνίας, Τοσιχίκο Φουκούι, ότι η οικονομία έχει εισέλθει «πλήρως σε τροχιά» ανάπτυξης και ότι εντός μερικών εβδομάδων θα έχει απορροφηθεί εντελώς η πλεονάζουσα ρευστότητα. Παράλληλα, η αύξηση των τιμών της αγοράς γης -η πρώτη τα τελευταία 15 χρόνια- δίνει την ουσιαστικότερη ένδειξη ότι η Ιαπωνία διασώθηκε τελικώς από τον εφιάλτη του deflation. Και με τη βοήθεια της μεγάλης αύξησης των τιμών του πετρελαίου και της ισχυρής ανάπτυξης της ιαπωνικής οικονομίας, πυροδοτήθηκε η πολυπόθητη(!!!) αύξηση του πληθωρισμού.