H μεγάλη αναταραχή των τελευταίων ημερών στις αγορές των αναδυόμενων χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας με… θύματα τις αντίστοιχες μετοχές και τα νομίσματα ίσως και να αποδειχθεί καλοδεχούμενη για τους χαράσσοντες πολιτική στη Νότιο Κορέα, την Ταϊβάν και την Ινδία.
Οι μαζικές πωλήσεις μετοχών και νομισμάτων απομακρύνουν δύο βασικούς λόγους προβληματισμού και ανησυχίας για τους κεντρικούς τραπεζίτες, ήτοι η υπερθέρμανση των χρηματιστηρίων να καταλήξει σε εσωτερική κρίση και η ανατίμηση των τοπικών νομισμάτων να πλήξει την ανταγωνιστικότητα των εξαγώγιμων προϊόντων τους.
Επιπλέον, με τις παρούσες συνθήκες η Τράπεζα της Νότιας Κορέας μπορεί πλέον, εάν το επιδιώκει, να αυξήσει τα επιτόκιά της, χωρίς να πρέπει να ανταγωνίζεται με το ενισχυμένο γουόν, η Τράπεζα της Ινδονησίας μπορεί να δικαιολογήσει τα διψήφια επιτόκια, εφόσον η ρουπία έχει εξασθενήσει, και η κεντρική τράπεζα της Ινδίας μπορεί να χρησιμοποιήσει την υποχώρηση των αγορών ως βάση για την πολύ χαλαρή νομισματική της πολιτική.
Οπότε ακόμα κι αν η νομισματική πολιτική της Νοτιοανατολικής Ασίας θα πρέπει να επανεξεταστεί μετά τη δραστική πτώση σχεδόν κατά 10% των χρηματιστηρίων, οι Αρχές μάλλον θα αισθάνονται πιο ανακουφισμένες τώρα. «Δεν πιστεύω ότι αλλάζει κάτι στους υπολογισμούς των πολιτικών. Βέβαια, σαφώς και υπάρχει αντίκτυπος στη διαχείριση κεφαλαίων, ειδικά στις πιο ώριμες οικονομίες, στις οποίες οι κατέχοντες μετοχές είναι περισσότεροι», δήλωσε ο Μπιλ Μπέλτσιρ, ανώτατος οικονομολόγος της Macquarie Βank.
Μικροεπενδυτές
Εν μέρει η ανακούφιση συνδέεται με την επίγνωση ότι οι μικροεπενδυτές στην Ασία διατηρούν μικρά μερίδια στα τοπικά χρηματιστήρια, με αποτέλεσμα οι οικονομίες να κινδυνεύουν λιγότερο από απώλειες προσωπικών περιουσιών, οι οποίες πιθανώς να επηρεάσουν την ανάπτυξη. Λόγου χάριν, στην Ινδία οι μικροεπενδυτές κατέχουν μόλις το 15%-20% των μετοχών εκεί.
Υπενθυμίζεται ότι μέσα στον Μάιο τα χρηματιστήρια στην Ινδονησία, την Κορέα, την Ινδία, τη Σιγκαπούρη και την Αυστραλία εκτινάχθηκαν σε επίπεδα ρεκόρ, πριν υποχωρήσουν δραστικά· ο λόγος ήταν ότι τα ξένα επενδυτικά κεφάλαια αποφάσισαν να αποσυρθούν από τις αναδυόμενες αγορές, εξαιτίας ανησυχιών για τις υπερβολικά υψηλές τιμές των μετάλλων και του πετρελαίου, καθώς και του αντίκτυπού τους στην παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη και τον πληθωρισμό.
Παράλληλα, το νοτιοκορεατικό γουόν, το μπαχτ της Ταϊλάνδης και η ινδονησιακή ρουπία ενισχύθηκαν από 8% έως 12% τους πρώτους τέσσερις μήνες του 2006, πριν από την αποδυνάμωσή τους. Οι κεντρικές τράπεζες της Νοτιοανατολικής Ασίας αντέδρασαν με διάθεση συναλλαγματικών διαθεσίμων τους στην αγορά, ώστε να μπορέσουν να περιορίσουν τους κραδασμούς από την πρόσφατη κρίση· συνολικά επώλησαν 2,8 τρισ. δολάρια.
Παρά την υποχώρησή τους, όμως, οι χρηματιστηριακοί δείκτες παραμένουν σε επίπεδα υψηλότερα από εκείνα στα τέλη του 2005. Λόγου χάριν, ο δείκτης του ινδικού χρηματιστηρίου είχε υποχωρήσει 14% στις δυο τελευταίες εβδομάδες, αλλά διατηρεί άνοδο 16% από τις αρχές του έτους έως σήμερα.
Νομίσματα
«Η περιφέρεια της Νοτιοανατολικής Ασίας παρουσιάζει πολύ λιγότερους κινδύνους από ό,τι ορισμένες άλλες περιφέρειες· τα δε νομίσματά της, όπως το δολάριο της Ταϊβάν και το νοτιοκορεατικό γουόν, μπορούν να εξακολουθήσουν να ωφελούνται από το σενάριο ότι η ανισσοροπία στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα πιθανώς να έλθει δραματικά στο προσκήνιο», επισημαίνει ο Σαχάμ Τζαλινόος της ABN AMRO. «H ειρωνεία της τύχης θέλει σε χώρες, όπως η Ταϊβάν και η Νότιος Κορέα, το σενάριο αυτό να τους παρέχει τα περιθώρια να αυξήσουν τα επιτόκιά τους, εάν το επιθυμούν, υπό την προϋπόθεση ότι οι μαζικές πωλήσεις μετοχών δεν προκαλούν παγκόσμια οικονομική κάμψη και καταστροφή των αγορών, που δέχονται τις ασιατικές εξαγωγές».
Ρευστοποιήσεις
Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η αναταραχή στα χρηματιστήρια και τις αγορές εμπορευμάτων θα επιβραδύνει σε σημαντικό βαθμό την παγκόσμια ανάπτυξη. Εντούτοις, υπάρχει ο κίνδυνος οι μαζικές ρευστοποιήσεις να επεκταθούν και σε άλλες αγορές, προξενώντας βαρύτερες ζημίες για τους επενδυτές.
Μία τέτοια προοπτική θα επηρεάσει χώρες όπως η Ινδία, στην οποία το 70%-80% του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών ύψους άνω του ενός δισ. δολαρίων το μήνα κατά μέσον όρο χρηματοδοτείται από τις εισροές ξένων χαρτοφυλακίων.
Στην Ινδία η προσφορά χρήματος τρέχει με τον γρηγορότερο ρυθμό των τελευταίων δέκα ετών, αποδεικνύοντας ότι επαληθεύονται όσοι κάνουν λόγο για υπερβολικά χαλαρή νομισματική πολιτική.
«Οι συνέπειες από την πορεία του χρηματιστηρίου πρόκειται να κλονίσουν την εμπιστοσύνη του επενδυτικού κοινού, οπότε μια σκλήρυνση της νομισματικής πολιτικής θα ήταν το τελευταίο πράγμα, το οποίο θα επεδίωκε η αγορά», τόνισε σε σημείωμά του προς τους πελάτες του ο Μπανού Μπαβέτσα της UΒS.
Τέλος, όπως αναφέρουν ορισμένοι οικονομολόγοι, οι κεντρικές τράπεζες των χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας εν γένει, αν και προηγουμένως εξέταζαν το ενδεχόμενο να αυξήσουν τα επιτόκια, τώρα πλέον μετά την αναταραχή τα διατηρούν αμετάβλητα, συνεκτιμώντας την ψυχολογική κατάσταση και τις αντιδράσεις των επενδυτών.