Οι διεθνείς χρηματιστηριακές αγορές επιδίδονται σε έναν αγώνα δρόμου εξαγορών και συγχωνεύσεων, όπως ποτέ άλλοτε μέχρι σήμερα. Την εβδομάδα που πέρασε άνοιξε ένας πόλεμος προσφορών και αντιπροσφορών ανάμεσα στην Deutsche Boerse, την εταιρεία του Χρηματιστηρίου της Φρανκφούρτης, και τη μεγαλύτερη χρηματιστηριακή αγορά στον κόσμο, εκείνη της Νέας Υόρκης (NYSE) για την εξαγορά της Euronext. Η τελευταία δεν είναι βεβαίως άλλη από την πανευρωπαϊκή ηλεκτρονική πλατφόρμα χρηματιστηριακών συναλλαγών, η οποία αποτελεί και η ίδια προϊόν συγχώνευσης και στην οποία πέραν των αγορών του Παρισιού, του Αμστερνταμ, των Βρυξελλών, της Λισσαβώνας και της αγοράς παραγώγων Euronext.liffe του Λονδίνου, ενδέχεται να ενταχθεί σύντομα και το Χρηματιστήριο του Μιλάνου, Borsa Ιtaliana.
Στις 23 Μαΐου και κατά τη διάρκεια της ετήσιας, γενικής συνέλευσης των μετόχων της Euronext που πραγματοποιήθηκε στο Αμστερνταμ, ο διευθύνων σύμβουλος της Euronext, Ζαν-Φρανσουά Τεοντόρ, δυσκολεύθηκε αρκετά να πείσει την πλειοψηφία τους, ότι η καλύτερη επιλογή για τη Euronext είναι η πρόταση εξαγοράς που έχει υποβάλει η NYSE. Εάν υλοποιηθεί, θα οδηγήσει στη δημιουργία της πρώτης διατλαντικής αγοράς, στην οποία θα διαπραγματεύονται μετοχές, προθεσμιακά συμβόλαια και παράγωγα προϊόντα. Πολλοί από τους μετόχους της Euronext θα προτιμούσαν την εναλλακτική λύση της Deutsche Boerse, για την οποία εικάζεται ότι ετοιμάζει μία ακόμη αντιπροσφορά, μεγαλύτερη εκείνης των 8 δισεκατομμυρίων ευρώ που υπέβαλε η NYSE σε ρευστό και μετοχές. Στο μεταξύ, η χρηματιστηριακή αγορά του Λονδίνου (LSE) προκαλεί και πάλι το ενδιαφέρον, με τρόπο που θα επιθυμούσε. Εχοντας καταφέρει να αποφύγει τις προσφορές εξαγοράς της από την Deutsche Boerse και την αυστραλιανή τράπεζα Macquarie, η LSE είδε το 25,1% του μετοχικού κεφαλαίου της να περνάει σταδιακά αλλά συστηματικά στον έλεγχο της αμερικανικής αγοράς Nasdaq. Αυτό σημαίνει ότι η LSE διαθέτει πλέον μόνον έναν ενδιαφερόμενο αγοραστή, άρα περιορισμένες εναλλακτικές λύσεις. Η LSE θα πρέπει είτε να γίνει αποδέκτης μιας προσφοράς εξαγοράς της από τη Nasdaq είτε να λάβει μιαν άλλη προσφορά από άλλο, ενδιαφερόμενο επενδυτή. Σε ό,τι αφορά όμως τη Nasdaq, η βρετανική νομοθεσία δεν της επιτρέπει να υποβάλει μια νέα προσφορά πριν από τον Οκτώβριο ούτε και να αυξήσει το ποσοστό συμμετοχής της στην LSE πέραν του 29,9% του μετοχικού κεφαλαίου της τελευταίας. Ετσι, οι μέτοχοι της LSE θα πρέπει να… κάνουν υπομονή, αν και δεν θα πρέπει να έχουν ουσιαστικά παράπονα: η Deutsche Boerse είχε προσφέρει 5,30 στερλίνες ανά μετοχή για την LSE, η Macquarie, 5,80 στερλίνες, ενώ η Nasdaq κατέληξε να πληρώσει 9,50 στερλίνες κατά μέσο όρο για τις μετοχές της LSE και θα χρειαζόταν να υποβάλει ακόμη μεγαλύτερη προσφορά σήμερα, εάν ήθελε να αποκτήσει το 100% του μετοχικού κεφαλαίου της.
Οι τιμές των μετοχών
Αυτού του είδους οι υπεραξίες οφείλονται μερικώς στην κερδοσκοπική δραστηριότητα των ολοένα και ισχυρότερων επενδυτικών κεφαλαίων κάλυψης κινδύνου (hedge funds). Παρότι όμως οι τιμές των μετοχών των εισηγμένων χρηματιστηριακών αγορών υποχωρούν πλέον από τα υψηλά επίπεδα ρεκόρ, παραμένει δύσκολο για τους εμπειρογνώμονες να αιτιολογήσουν ορισμένα δεδομένα, όπως για παράδειγμα το γεγονός ότι η τιμή της μετοχής της Deutsche Boerse κυμαίνεται γύρω στα 100 ευρώ, από μόλις 45 ευρώ στα τέλη του 2004. Γεγονός είναι επίσης ότι οι εν λόγω χρηματιστηριακές τιμές εκτινάσσονται στα ύψη σε μια εποχή, κατά την οποία ο εντεινόμενος ανταγωνισμός, η υψηλή τεχνολογία και οι νομοθετικές ρυθμίσεις, οι οποίες υπαγορεύονται συχνά από πολιτικές σκοπιμότητες, οδηγούν στην ταχεία μείωση των προμηθειών των χρηματιστηριακων αγορών και στην αύξηση των εκτός των κόλπων τους συναλλαγών, πολλές εκ των οποίων διεκπεραιώνονται πλέον σε διατραπεζικό επίπεδο ή μέσω εναλλακτικών δικτύων.
Οπως παρατηρεί όμως ο Αντρε Καπόν, στέλεχος της εταιρείας συμβούλων CBM Group, η οποία ειδικεύεται σε θέματα χρηματιστηριακών αγορών, «το όνειρο αυτής της… συνεύρεσης των δεινοσαύρων, των παραδοσιακών χρηματιστηριακών αγορών, έγκειται στη δημιουργία μιας χρηματιστηριακης υπερ-αγοράς, που θα αποτελεί ένα φυσικό μονοπώλιο. Μετά τη δημιουργία της θα καταστεί δυνατή και η αύξηση των προμηθειών της, αλλά βεβαίως ουδείς παραδέχεται κάτι τέτοιο ανοικτά σήμερα…». Αντιθέτως, οι επικεφαλής των χρηματιστηριακών αγορών αναφέρονται στις οικονομίες κλίμακος και στους πόρους που θα εξοικονομηθούν μέσω των συγχωνεύσεων. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι τo 40% του όγκου συναλλαγών στην αμερικανική αγορά είνα απόρροια της δραστηριότητας hedge funds. Πολλά από αυτά χρησιμοποιούν αυτόματα συστήματα αλγορίθμων για τη διεκπεραίωση των συναλλαγών τους, τα οποία τους δίνουν τη δυνατότητα να εκμεταλλεύονται ευκαιρίες που ίσως να είναι διαθέσιμες για κλάσματα του δευτερολέπτου!
Πλατφόρμα συναλλαγών
Η ανάπτυξη μιας πλατφόρμας συναλλαγών που να μπορεί να ανταποκριθεί στις σύγχρονες αυτές απαιτήσεις, κοστίζει ακριβά. Αλλά το μεγαλύτερο μέρος αυτού του κόστους είναι πάγιο. Ετσι, η επίτευξη οικονομιών κλίμακος αποκτάται μέσω της αύξησης των μετοχών ή άλλων χρηματοεπενδυτικών προϊόντων, των οποίων οι αγοραπωλησίες διεκπεραιώνονται μέσω της συγκεκριμένης πλατφόρμας. Ετσι, υποστηρίζουν ορισμένοι αναλυτές, οι επενδυτές τείνουν να υλοποιούν τις συναλλαγές τους μέσω μιας συγκεκριμένης αγοράς, καθώς πιστεύουν ότι θα εξασφαλίσουν τις καλύτερες ευκαιρίες τιμών εάν απευθύνονται σε όσους το δυνατόν περισσότερους επενδυτές που ρευστοποιούν μετοχές και το αντίστροφο.
Ομως, από την ιδέα μιας μεγάλης αγοράς μέχρι εκείνη του φυσικού, παγκόσμιου μονοπωλίου υπάρχει μεγάλη απόσταση. Η άποψη ότι η ρευστότητα και η τεχνολογία θα οδηγήσουν στη δημιουργία ενός φυσικού, χρηματιστηριακού μονοπωλίου, δεν ευσταθεί.
Οι χρηματιστηριακές αγορές αντιμετωπίζουν ήδη έντονο ανταγωνισμό όχι μεταξύ τους, αλλά από τις εναλλακτικές επιλογές διεκπεραίωσης των συναλλαγών εκτός των δικών τους «ορίων». Το μόνο που έχουν να περιμένουν είναι ένα ακόμη βήμα στη φυσική εξέλιξή τους που άρχισε από την παραδοσιακή αίθουσα συναλλαγών…
Μία εξ αυτών, που ενδέχεται να επιβιώσει είναι η αίθουσα συναλλαγών του Χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης… Αλλά μόνον συμβολικά, υποστηρίζουν εμπειρογνώμονες, τονίζοντας ότι αποτελεί υπέροχο χώρο λήψεως τηλεοπτικών εικόνων!