Τώρα, τα σενάρια για επιθετικό κύκλο αυξήσεων των επιτοκίων του ευρώ και πρόωρη έναρξη του κύκλου μειώσεων των επιτοκίων του δολαρίου κυριαρχούν στις αγορές και ανατρέπουν τις επενδυτικές επιλογές. Τα κεφάλαια εγκαταλείπουν το δολάριο και συνωστίζονται στη στερλίνα και το ευρώ. Εναντι του δολαρίου, η στερλίνα απογειώθηκε στα υψηλότερα επίπεδα 14 ετών και το ευρώ στους 20 μήνες.
Τα γεράκια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας δεν θα ικανοποιηθούν με μια ακόμη αύξηση του βασικού επιτοκίου κατά ένα τέταρτο της μονάδας… στοχεύουν σε περισσότερες για να αντιμετωπίσουν τον πληθωριστικό κίνδυνο που απειλεί την Ευρωζώνη. Αντίθετα, παρά τις δηλώσεις προέδρου της FED Μπεν Μπερνάνκι ότι αυτός ανησυχεί για τον πληθωρισμό, οι κινδύνοι που απορρέουν από την επιβράδυνση της αναπτυξιακής πορείας της αμερικανικής οικονομίας επέφεραν βαρύ πλήγμα κατά του δολαρίου.
Η θετική αναθεώρηση του ΑΕΠ των ΗΠΑ είχε μόνο πρόσκαιρη επίδραση στις αγορές παρά το γεγονός ότι τα στοιχεία ήταν πολύ καλύτερα από τα προβλεπόμενα. Συγκεκριμμένα, το ΑΕΠ κατέγραψε αύξηση 2,2%, επί ετησίας βάσεως, το τρίτο τρίμηνο του έτους (Ιούλιος, Αύγουστος και Σεπτέμβριος), μεγαλύτερη από το 1,6% των αρχικών στοιχείων. Είναι, όμως, μικρότερη έναντι της ήδη χαμηλής αύξησης του 2,6% του δευτέρου τριμήνου και φυσικά έναντι της εντυπωσιακά ισχυρής αύξησης του 5,6% του πρώτου τριμήνου.
Ωστόσο, θα πρέπει να επισημανθεί ότι τα στοιχεία του ΑΕΠ για την αγορά κατοικίας παραμένουν «μαύρα». Οι επενδύσεις στα σπίτια σημείωσαν βουτιά της τάξεως του 18% το τρίτο τρίμηνο, που είναι η μεγαλύτερη πτώση από το πρώτο τρίμηνο του 1991, όταν η αμερικανική οικονομία είχε πέσει σε ύφεση. Ενώ η αύξηση των καταναλωτικών δαπανών ήταν μόνο 2,9%, αντίθετα η ισχυρή αύξηση κατά 10% των επιχειρηματικών επενδύσεων συνετέλεσε στη θετική αναθεώρηση του Ακαθάριστου Εγχωρίου Προϊόντος.
n Οι αγορές βιάζονται και οι επενδυτικές τράπεζες άρχισαν να αναθεωρούν τις αρχικές προβλέψεις τους για τα επιτόκια του ευρώ. Οι νέες «καυτές» προβλέψεις για συνεχείς αυξήσεις των επιτοκίων του ευρώ κυκλοφορούν «χύμα» στις αγορές. Ωραία, λοιπόν, η αύξηση θα γίνει την ερχόμενη Πέμπτη 7 Δεκεμβρίου, στην τελευταία συνεδρίαση της ΕΚΤ για το τρέχον έτος και θα είναι της τάξεως του 0,25%, με συνέπεια το ευρωεπιτόκιο να ανέλθει στο 3,5%. Οι προβλέψεις που θέλουν το επιτόκιο του ευρώ να ξεπερνάει το επόμενο έτος τα επίπεδα του 4,0% κυκλοφορούν τώρα με ισχυρές πιθανότητες.
Η μεγάλη διαφορά απόδοσης των επιτοκίων δολαρίου – ευρώ – γιεν, που παρείχε πολύτιμη στήριξη στο δολάριο έναντι του ευρώ, της στερλίνας και του γιεν μέχρι τώρα, αρχίζει να αντιστρέφεται ραγδαία. Τα επιτόκια του δολαρίου βρίσκονται στο 5,25%, τα επιτόκια του ευρώ στο 3,25%, της στερλίνας στο 5,0% και τα ιαπωνικά επιτόκια στα σχεδόν μηδενικά επίπεδα του 0,25%.
Βεβαίως, θετική είναι η εικόνα της Ευρωζώνης, έτσι όπως διαμορφώνεται από τα επίσημα στοιχεία που ανακοινώθηκαν και συνηγορεί υπέρ της επιθετικής στάσης της EKT. Οι ρυθμοί ανάπτυξης της οικονομίας της Ζώνης του Ευρώ το τρίτο τρίμηνο ήταν ιδιαίτερα ικανοποιητικοί, καθώς το ΑΕΠ κατέγραψε αύξηση του ΑΕΠ της τάξεως του 2,7% σε ετήσια βάση. Ηδη ο κ. Τρισέ φρόντισε να ενισχύσει προς τούτο λεκτικά τις προθέσεις του για τις μελλοντικές κινήσεις της EKT. Ο ραγδαία αυξανόμενος δανεισμός των επιχειρήσεων, που παρουσίασε ετήσια αύξηση της τάξεως του 12% τον Σεπτέμβριο, προβληματίζει έντονα την ΕΚΤ.
Επίσης, η βρετανική οικονομία αντέχει υψηλότερα επιτόκια και η προοπτική αυτή προσελκύει τους επενδυτές στη στερλίνα. Τώρα προεξοφλείται η άνοδος της στερλίνας στα 2 δολάρια. H συνεχής θετική εξέλιξη των μεγεθών της βρετανικής οικονομίας, η ενίσχυση των τιμών στην αγορά ακινήτων και η υπερθέρμανση των καταναλωτικών δαπανών παρέχουν τις δικαιολογίες για τις αυξήσεις των επιτοκίων. Τόσο τα στεγαστικά δάνεια όσο και οι λιανικές πωλήσεις που ανακοινώθηκαν καταγράφουν συνεχείς ανόδους.
Η Τράπεζα της Αγγλίας αύξησε τα επιτόκιά της στις αρχές του Νοεμβρίου, στο 5,0%. Ηταν η δεύτερη φορά από τον περασμένο Αύγουστο που η Τράπεζα ξεκίνησε τις αυξήσεις και αναμένεται να τις συνεχίσει. Να επισημανθεί ότι το ποσοστό των βρετανικών επιτοκίων διαμορφώνεται κατά μέσον όρο στη διάρκεια της τελευταίας 20ετίας στα επίπεδα του 8% και της τελευταίας 10ετίας στο 5,5%.
Τέλος, η δυναμική στα σενάρια των επιτοκίων του γιεν υποχώρησε ελαφρώς χθες. Η νέα μεταβολή της νομισματικής πολιτικής της Κεντρικής Τράπεζας της Ιαπωνίας αναβλήθηκε για το νέο έτος. Αρχικώς, η δήλωση του διοικητή Τοσιχίκο Φουκούι στο κοινοβούλιο ότι η τράπεζα σχεδιάζει την αύξηση των επιτοκίων στην περίπτωση που η οικονομία κινηθεί όπως αναμένεται έδωσε τροφή στα σενάρια για αύξηση των επιτοκίων του γιεν στα μέσα του μήνα. Οντως, εντυπωσιακή ήταν η ανάπτυξη της ιαπωνικής οικονομίας που έτρεξε με ετήσιο ρυθμό 2%, διπλάσιο του προβλεπομένου, το τρίτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους.
Ομως, μόλις χθες, τα ασθενή στοιχεία για τον δείκτη τιμών καταναλωτή που ανακοινώθηκαν ενίσχυσαν την άποψη ότι η αναπροσαρμογή της πολιτικής της Κεντρικής Τράπεζας της Ιαπωνίας θα είναι σταδιακή και τα χαμηλά επίπεδα των ιαπωνικών επιτοκίων θα παραμείνουν για αρκετό διάστημα όσο ο πληθωρισμός είναι υποτονικός. Τα στοιχεία έδειξαν πενιχρή αύξηση 0,1% του δομικού πληθωρισμού τον Οκτώβριο, σε ετήσια βάση, αναβιώνοντας τους φόβους ότι δεν έχει πλήρως απομακρυνθεί ο εφιάλτης του deflation (αποπληθωρισμός). Με ομόφωνη απόφαση η Τράπεζα άφησε το επιτόκιο στο 0,25%. Στο επίπεδο αυτό αυξήθηκε το επιτόκιο τον περασμένο Ιούλιο για πρώτη φορά μετά τον Αύγουστο του 2000.