«Περιμέναμε ένα κύμα, αλλά τελικά βρεθήκαμε μπροστά σ’ ένα τσουνάμι» παρατηρεί ο αναλυτής σε θέματα οργανισμών κοινής ωφελείας Εμάνουελ Τέρπιν της επενδυτικής τράπεζας, Morgan Stanley. Οι εντός των επιχειρήσεων ενέργειας στην Ευρώπη προέβλεπαν μία σειρά συγχωνεύσεων και εξαγορών στις αρχές του 2006. Κανείς, όμως, δεν περίμενε την «ομοβροντία» των μεγάλων γεγονότων του Φεβρουαρίου, όταν ανακοινώθηκαν δύο από τις μεγαλύτερες συγχωνεύσεις στην επιχειρηματική ιστορία της Ευρώπης. Αυτές ήταν η προσφορά για την ισπανική εταιρεία ηλεκτρικής ενέργειας Endesa από τον γερμανικό ενεργειακό κολοσσό της Ε.ΟΝ και η συγχώνευση των δύο γαλλικών επιχειρήσεων της Gaz de France (GDF) και της Suez.
Επιπλέον, προ ημερών υπήρξε άλλη μία κίνηση λιγότερο θεαματική, μικρότερου βεληνεκούς και όχι τόσο απροσδόκητη. Στις 28 Νοεμβρίου η ισπανική Iberdrola ανακοίνωσε την προσφορά των 17,2 δισ. ευρώ για τη βρετανική Scottish Power. Συγκρινόμενη, βέβαια, με τα 37 δισ. ευρώ της Ε.ΟΝ και τα 78 δισ. ευρώ των γαλλικών ενεργειακών ομίλων, η ισπανοβρετανική ένωση μοιάζει λιλιπούτεια, αν και, εάν ευοδωθεί, θα οδηγήσει στη δημιουργία μιας από τις έξι μεγαλύτερες εταιρείες στην Ευρώπη στον κλάδο της ενέργειας και μιας από τις κορυφαίες στον κόσμο στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Επιπλέον, σε πλήρη αντίθεση με τις προηγούμενες συμφωνίες, οι οποίες προσκρούουν σε πολιτικά και νομικά εμπόδια, η συγκεκριμένη φαίνεται ότι θα προχωρήσει ομαλά.
Ο επικεφαλής της Iberdrola, Ιγνάθιο Γκαλάν, δήλωσε ότι η απορρύθμιση της ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας, η οποία πλησιάζει καλπάζοντας και θέτει τις μεγάλες διασυνοριακές εταιρείες σε πιο ισχυρή θέση, ήταν ένας από τους λόγους που τον ώθησαν να προσεγγίσει τη Scottish Ρower. Ωστόσο, δεν αναφέρθηκε στο πιο προφανές κίνητρό του. Η κατασκευαστική εταιρεία ACS απόκτησε πρόσφατα το 10% της Iberdrola με την προοπτική να συγχωνευθεί με την επίσης ισπανική και ενεργειακή Union Fenosa. Στην τελευταία η ΑCS διατηρεί μερίδιο 40,5%. Ωστόσο, ο κ. Γκαλάν αντιδρά στη συγχώνευση, εφόσον η δική του εταιρεία είναι κορυφαία στους αεριοστροβίλους, ενώ η Fenosa εξαρτάται υπερβολικά από το κάρβουνο. Αναλυτές και επενδυτές, πάντως, αμφιβάλλουν για τις δυνατότητες, που έχει η εναλλακτική του πρόταση για την αγορά της αμερικανικής PPM, μιας αμερικανικής εταιρείας αεριοστροβίλων, που ανήκει στη Scottish Power. Υπάρχει βέβαια, μία λογική στην εξαγορά της, δεδομένου ότι μέσα στο 2006 η Ιberdrola αγόρασε άλλες δύο εταιρείες του κλάδου στις ΗΠΑ. Η ΡΡΜ, όμως, αποτελεί, μόνον το ένα πέμπτο των δραστηριοτήτων της Scottish Power, ο δε συνδυασμός της τελευταίας με την Iberdrola αποφέρει περιορισμένες περικοπές δαπανών. Η δε Iberdrola θα χρεωθεί αρκετά για να χρηματοδοτήσει την εξαγορά. Τουλάχιστον, όμως, σε αυτήν την εξαγορά τα εμπόδια είναι εμπορικά και όχι πολιτικής ή νομικής φύσεως.
Το μεγαλόπνοο σχέδιο του Βουλφ Μπέρνοτατ, του επικεφαλής της Ε.ΟΝ, να αγοράσει την Endesa αντιμετωπίζει πολιτικά προσκόμματα από τη Μαδρίτη. Η ισπανική κυβέρνηση επιθυμεί να παραμείνει σε ισπανικά χέρια η εταιρεία, εξ ου και η αρμόδια ρυθμιστική αρχή επέβαλε 19 όρους αρχικά και μετά προσέθεσε κάποιους ακόμα για τη γερμανική προσφορά. Επιπλέον, υπάρχει νομική διαμάχη μεταξύ Εndesa και Gas Νatural, η οποία επίσης θέλει να αποκτήσει την πρώτη.
Εν τω μεταξύ, η μεγάλη γαλλική συγχώνευση των Gaz de France (GDF) και Suez αντιμετωπίζει σοβαρότατα προβλήματα κατόπιν δικαστικής αποφάσεως, η οποία παρεμποδίζει την ολοκλήρωσή της, έως ότου δοθεί επαρκής χρόνος στους συνδικαλιστικούς εκπροσώπους των εργαζόμενων της GDF να εξετάσουν τους όρους της εξαγοράς. Ετσι μετατίθεται έως του χρόνου την άνοιξη η ψήφος των μετόχων, όταν θα τελεί εν πλήρει αναπτύξει η προεκλογική εκστρατεία των προεδρικών υποψηφίων. Τόσο η Σεγκολέν Ρουαγιάλ όσο και ο αντίπαλός της Νικολά Σαρκοζί δεν ευνοούν τη συγχώνευση.
Πάντως, οι γνωρίζοντες τα τεκταινόμενα λένε ότι οι συμφωνίες θα προχωρήσουν. Η Κομισιόν, άλλωστε, έχει χαρακτηρίσει παράνομους τους όρους, που τέθηκαν στη γερμανική πρόταση.
Οσο για το 2007 η συσπείρωση στον κλάδο της ενέργειας θα εξακολουθήσει, αν και με βραδύτερους ρυθμούς. Η αποτίμηση των ευρωπαϊκών οργανισμών κοινής ωφέλειας είναι πολύ υψηλή σήμερα. Οι κυβερνήσεις αντιδρούν στην προοπτική να ανήκουν οι οργανισμοί σε ξένους, εκτός από την κυβέρνηση της Βρετανίας.