Αυτήν την περίοδο στην Ευρωπαϊκή Ενωση επικρατεί μία… μπλουζ διάθεση. Ο Γκίντερ Φερχόιγκεν, ο Ευρωπαίος επίτροπος αρμόδιος για τις επιχειρήσεις και τη βιομηχανία προσφάτως υπολόγισε ότι οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις δαπανούν 600 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως σε διοικητικές δαπάνες, ώστε να μπορέσουν να συμμορφωθούν προς τους κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Το εν λόγω ποσόν είναι υπερδιπλάσιο από τις αρχικές προβλέψεις.
Σε έρευνα, στην οποία συμμετείχαν 1.000 επικεφαλής βρετανικών εταιρειών, κατέστη εμφανές ότι το 54% από αυτούς πίστευαν ότι το κόστος της γραφειοκρατίας εκμηδενίζει τα oφέλη της ενιαίας αγοράς στην Ε.Ε. Κατά συνέπεια, η επικείμενη εμφάνιση μιας από τις πιο μεγαλόπνοες πρωτοβουλίες των Βρυξελλών πιθανολογείται ότι δεν θα μεταβάλει άρδην το κλίμα. Πρόκειται για πρόταση σχετικά με τον κανονισμό για την Καταχώριση, Αξιολόγηση, Εξουσιοδότηση και Περιορισμό των Χημικών Ουσιών (REACH), ο οποίος αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή τον Απρίλιο του 2007.
Καταχώριση 30.000 ουσιών
Πάντως, ακόμα και με τα δεδομένα της Ευρωπαϊκής Ενωσης ο REACH αποτελεί εξαίρεση. Η αρχική πρόταση κατελάμβανε 1.200 σελίδες. Ειδικότερα, προβλέπει οι εταιρείες να καταχωρίζουν τη χρήση των 30.000 χημικών ουσιών της αγοράς, συμπεριλαμβανομένων και 1.500 ουσιών, οι οποίες δημιουργούν σοβαρό προβληματισμό, εφόσον συσχετίζονται με ανωμαλίες του αναπαραγωγικού συστήματος και μορφές καρκίνου. Δεδομένου του γεγονότος ότι τα παραγόμενα από τον άνθρωπο χημικά είναι πανταχού παρόντα, οι προτάσεις αφορούν έναν ασυνήθιστα μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων στην Ευρώπη αλλά και πέραν αυτής. Επιπροσθέτως, η πρωτοβουλία REACH θα αρχίσει να ισχύει, ακριβώς τότε, που η Κομισιόν θα προωθεί το σχέδιό της για «Βελτίωση της Νομοθεσίας». Το σχέδιο αποσκοπεί στην περιστολή της γραφειοκρατίας με την ανάκληση ή αναδιατύπωση σχεδόν 200 νομοθετημάτων της περιόδου 2005 – 2008. Ακόμα κι αν οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις έχουν απαυδήσει με τη νομοθεσία εν γένει, ελάχιστες εξ αυτών θα διαφωνήσουν με τις προθέσεις της πρωτοβουλίας REACH. Εν μέρει αυτό συμβαίνει, διότι έχουν επενδύσει σε αυτήν πολλά χρόνια, δεδομένου ότι ξεκίνησε το 2001, ενώ αναμένεται ότι οι νέοι κανόνες θα είναι καλύτεροι των παλαιών. Οι 40 διαφορετικές οδηγίες θα αντικατασταθούν από μία ευρείας χρήσεως, οπότε θα διευκολυνθεί και θα επιταχυνθεί η καταχώριση χημικών ουσιών, όπως δηλώνει ο Φράνκο Μπισένια του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χημικής Βιομηχανίας.
Επιπλέον, οι εταιρείες στο λιανεμπόριο χημικών πιστεύουν ότι κόστος, που σχετίζεται με τις δραστηριότητές τους αξίζει να το καταβάλουν. Ο Αλισντερ Γκρέι της Βρετανικής Κοινοπραξίας Λιανεμπορίου, το οποίο εκπροσωπεί μεταξύ άλλων εταιρείες όπως οι Boots, Marks & Spencer και Tesco, πιστεύει ότι τα χρήματα προσαρμογής στον κανονισμό θα είναι σωστά δαπανώμενα, εάν πρόκειται να ενισχύουν την εμπιστοσύνη προς τις χημικές ουσίες. Επιπλέον, τονίζει ότι οι συγκεκριμένες προτάσεις της πρωτοβουλίας REACH έχουν εξεταστεί και δοκιμαστεί πολύ πιο επισταμένα από άλλες αντίστοιχες των Βρυξελλών.
Δυσαρεστημένοι οι οικολόγοι
Το ζητούμενο είναι η επίτευξη ισορροπίας μεταξύ κανονισμών και ανταγωνιστικότητας. Πάντως, οι οικολογικές οργανώσεις δεν είναι καθόλου ευχαριστημένες, διακηρύσσοντας ότι γενικά η έκθεση σε χημικές ουσίες πρέπει να περιοριστεί ανεξαρτήτως του πόσο μικρή είναι η ποσότητά τους. Η WWF συνιστά στους καταναλωτές να μειώσουν τον κίνδυνο της χημικής μόλυνσης, αποφεύγοντας το στεγνό καθάρισμα, τις κονσέρβες και τα συνθετικά αρώματα. Επιπλέον, τονίζει ότι η REACH θα έπρεπε να υποχρεώσει τη χημική βιομηχανία να επινοήσει εναλλακτικές στα επικίνδυνα χημικά, ακόμα κι όταν αυτά φαίνεται ότι χρησιμοποιούνται με ασφάλεια.
Εντούτοις, οι συντάκτες του κανονισμού υιοθέτησαν πιο μετριοπαθή στάση και αποφάσισαν οι εταιρείες να λαμβάνουν την άδεια χρήσης των πιο επικίνδυνων χημικών, μόνον εάν παρουσιάσουν σχέδιο εξεύρευσης υποκατάστατων.
Επιπλέον, τέλος, η REACH φαίνεται ότι προσαρμόζεται στο πνεύμα του προγράμματος για τη «Βελτίωση της Νομοθεσίας», το οποίο προβλέπει μεγαλύτερη έμφαση στο κόστος και τα οφέλη από τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς.