Ηιδέα δεν είναι νέα. Η κατασκευή αυτοκινήτων χαμηλού κόστους διαδραμάτισε τεράστιο ρόλο στην ευρωπαϊκή οικονομία κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1960 και δημιούργησε κλασικά μοντέλα, όπως το Mini. Τώρα μία νέα γενιά ιδιαιτέρως χαμηλού κόστους αυτοκινήτων θα αποτελέσει μία εξίσου σημαντική εξέλιξη στην περιοχή της Ασίας. Επί σειρά ετών βιομηχανικοί εμπειρογνώμονες πίστευαν ότι αυτού του είδους τα αυτοκίνητα θα εμφανίζονταν πρώτα στην Κίνα, η οποία είναι ήδη τρίτη σε μέγεθος διεθνώς αγορά αυτοκινήτου και πηγή κάθε προϊόντος χαμηλού κόστους. Ομως το ενδιαφέρον πλέον εστιάζεται στην Ινδία, μία χώρα με… τρομερούς δρόμους η οποία συγκεντρώνει το ένα δέκατο των εγχώριων επενδύσεων στον μεταποιητικό τομέα.
Την περασμένη εβδομάδα, η τοπική κυβέρνηση του κρατιδίου της Δυτικής Βεγγάλης ενέκρινε την ανέγερση ενός νέου εργοστασίου στο Σινγκούρ, κοντά στην Καλκούτα. Σε λιγότερο χρόνο από 18 μήνες, εάν όλα πάνε καλά σύμφωνα με τους σχεδιασμούς, τα πρώτα δείγματά της ενός νέου αυτοκινήτου χαμηλού κόστους, θα εξέλθουν από τις γραμμές παραγωγής. Η εταιρεία η οποία είναι πίσω από το σχέδιο αυτό ονομάζεται Tata Motors και έχει αναπτύξει δραστηριότητες στην αυτοκινητοβιομηχανία εδώ καί μία δεκαετία. H Tata Motors αποτελεί τμήμα τoυ ομίλου Tata Group, ο οποίος βρίσκεται σε διαμάχη με τη βραζιλιάνικη CSN για την αγγλο-ολλανδική χαλυβουργία Corus. Ομως ο όμιλος Tata εκτιμάται στην Ινδία για την ικανότητά του να ξεπερνά σχεδόν αξεπέραστα εμπόδια, ενώ διαθέτει αξιοθαύμαστες οικονομικές πηγές. Οι προσδοκίες είναι τόσο υψηλές, ώστε και άλλα ινδικά κρατίδια υποβάλλουν προσφορές για να φιλοξενήσουν και αυτά στο μέλλον εργοστάσια και αυτοκινητοβιομηχανίες, οι οποίες περιμένουν στη σειρά για να συμπράξουν με ομοειδείς επιχειρήσεις.
Οι πρώτες δοκιμές
Οι πρώτες προσπάθειες για το νέο αυτοκίνητο έγιναν τον περασμένο μήνα με δοκιμές σε ένα φορτηγό, στο Πούνε κοντά στη Βομβάη. Δεν πρόκεται για την αντιγραφή ενός υπάρχοντος μοντέλου αλλά για ένα εξαρχής νέο «ντιζάιν». Με μία μηχανή στο οπίσθιο μέρος ιπποδυνάμεως 30 bhp, τέσσερα καθίσματα και τη δυνατότητα για τέσσερις ή πέντε πόρτες, «είναι ένα όμορφο αυτoκίνητο και άνετο στην οδήγηση» σύμφωνα με όδα δήλωσε ο Ράβι Καντ, ο επικεφαλής της Τata Motors. Περισσότερο ελκυστική είναι όμως, η τιμή του. Οταν κατασκευάσθηκε δοκιμαστικώς προ τετραετίας, η τιμή του κυμαινόταν στα 2.100 δολάρια. Από τότε μέχρι σήμερα η τιμή των πρώτων υλών έχει αυξηθεί αλλά η Tata Motors ελπίζει ότι δεν θα ξεπεράσει τις 3.000 δολάρια, χωρίς τους φόρους.
Η τιμή αυτή είναι σχεδόν η μισή από αυτή που στοιχίζει σήμερα το πιο φθηνό αυτοκίνητο. Το κατασκευαζόμενο στη Ρουμανία Renault Logan. Είναι δυνατό να συμβαίνει αυτό; Τα διευθυντικά στελέχη της Τata αναφέρουν ως παράδειγμα το μικρό φορτηγό Αce το οποίο κυκλοφόρησε πέρσι στην τιμή των 2.500 δολαρίων χωρίς να συμπεριλαμβάνονται στην τιμή αυτή οι φόροι. Η εμφάνισή του είναι «μοντέρνα» παρόλο ότι είναι λίγο πρωτόγονη και οι πωλήσεις του επιτρέπονται μόνον σε τρία κρατίδια της Ινδίας, επί μήνες. Ομως η παραγωγική του ικανότητα τώρα έχει ενισχυθεί οκτώ φορές περισσότερο από την αρχική προκειμένου να ικανοποιηθεί η ζήτηση. Το Αce δεν είναι μόνον δημοφιλές. Είναι επίσης και κερδοφόρο, διότι παρά την αύξηση των πρώτων υλών και της περιορισμένης κλίμακός του, απέσβησε τις δαπάνες κατασκευής του, μέσα σε έναν χρόνο.
Εσωτερικός ανταγωνισμός
Ο μεγαλύτερος εντόπιος ανταγωνιστής της Τata, η Μaruti, έχει αμφιβολίες ως προς το εάν το νεοκατασκευασθέν αυτοκίνητο της πρώτης θα μπορέσει να ανταποκριθεί στη νομοθεσία περί ασφαλείας καθώς και σε εκείνη που αφορά την εκπομπή αερίων στην ατμόσφαιρα. Αυτός άλλωστε είναι ένας από τους λόγους που το Ace δεν εξάγεται στις ανεπτυγμένες χώρες. Παρόλον ότι εκπέμπει πολύ λίγο διοξείδιο του άνθρακα χάρη στη μικρή μηχανή του, η εκπλήρωση των όρων οδικής ασφαλείας θα είναι σκληρότερη διαδικασία και θα καταστήσουν την τιμή του ακριβότερη. Διότι οι θάνατοι από τροχαία δυστυχήματα και η κακή ποιότητα του αέρος είναι από τα εντεινόμενα προβλήματα στην Ινδία.
Παρά τις αντιξοότητες η Τata Motors προωθεί την κατασκευή του φθηνού αυτού μοντέλου ενώ και άλλες επιχειρήσεις ενδέχεται να την ακολουθήσουν. Η Βajal, μία εταιρεία που είναι γνωστή για τα μοτοποδήλατα και τα μηχανοκίνητα τρίκυκλα που κατασκευάζει έχει εξετάσει την προπτική για την κατασκευή ενός φθηνού αυτοκινήτου που θα βασίζεται σε κινητήρα μοτοποδηλάτου. Η οικογένεια Munjal, η οποία βρίσκεται πίσω από την Hero Honda, μία τοπική βιομηχανία κατασκευής μοτοποδηλάτων, εξετάζει και αυτή την πιθανότητα κατασκευής ενός χαμηλού κόστους αυτοκινήτου. Και στο Πακιστάν, η Transmission Motor Company, η οποία έχει την έδρα της στο Καράτσι πουλάει ήδη τετράτροχα οχήματα στην τιμή των 2.200 ευρώ, ενώ έχει αρχίσει διερευνητικές επαφές για να τα εξάγει και στο εξωτερικό και συγκεκριμένα στο Σουδάν, στο Κατάρ και στη Χιλή. Πάντως, η έλλειψη καλώς καταρτισμένου εργατικού δυναμικού γεννά ερωτήματα ως προς την αξιοπιστία αυτών των φθηνών αυτοκινήτων.