Το φετινό αποδεικνύεται ένα δύσκολο καλοκαίρι για τους επενδυτές με την τελευταία εβδομάδα του Ιουλίου και την πρώτη του Αυγούστου να χαρακτηρίζονται από μεγάλη μεταβλητότητα και απώλειες στις αγορές υψηλότερου ρίσκου όπως είναι οι μετοχικές, οι αγορές εταιρικών ομολόγων και οι αναδυόμενες αγορές. Η συνέχιση της ανησυχίας των επενδυτών για τα προβλήματα στην αμερικανική αγορά στεγαστικής πίστης και τις προεκτάσεις αυτών στη γενικότερη οικονομική δραστηριότητα, εξακολούθησε να περιορίζει τη διάθεση για ανάληψη ρίσκου. Εχουμε ήδη αρχίσει να βλέπουμε τις προεκτάσεις του προβλήματος της ανόδου των επισφαλών αμερικανικών στεγαστικών δανείων και της μειωμένης διάθεσης για ανάληψη ρίσκου. Περίπου έξι hedge funds, τα οποία είχαν επενδύσει σε δομημένα ομόλογα με έκθεση σε στεγαστικά δάνεια υψηλού κινδύνου, δηλαδή με χαμηλή αξιολόγηση φερεγγυότητας δανειολήπτη (subprime mortgages), έχουν προβεί σε ρευστοποίηση των περιουσιακών τους στοιχείων. Περαιτέρω, έχουν ήδη αναβληθεί ή ματαιωθεί εκδόσεις ομολόγων ή δανείων τα οποία προορίζονταν για τη χρηματοδότηση εξαγορών επιχειρήσεων από εταιρείες ιδιωτικών κεφαλαίων (private equity firms). Η συνήθης πρακτική των εταιρειών αυτών όπως η Blackstone, είναι να εξαγοράζουν επιχειρήσεις χρησιμοποιώντας κατά το 1/3 ίδια κεφάλαια και κατά τα υπόλοιπα δύο τρίτα δανειακές εγγυήσεις (leveraged buy-outs). Αυτού του είδους τα δάνεια υπολογίζονται γύρω στα 300 δισ. δολάρια και υπό τις παρούσες συνθήκες δεν είναι δυνατόν να απορροφηθούν από την αγορά. Ο Δείκτης Μεταβλητότητας που διαπραγματεύεται στο Χρηματιστήριο Παραγώγων του Σικάγο έφτασε σε υψηλά τεσσάρων ετών την περασμένη Τετάρτη, υποδηλώνοντας ότι η μεταβλητότητα μάλλον θα συνεχιστεί τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα. Η ρευστότητα παρέμεινε περιορισμένη στις διεθνείς κεφαλαιαγορές, ενώ μεγάλες απώλειες κατέγραψαν τα διεθνή χρηματιστήρια, τα εταιρικά ομόλογα αλλά και τα ομόλογα αναδυόμενων αγορών σε ξένο νόμισμα στην αρχή της περασμένης εβδομάδας, με μερική ανάκαμψη προς το τέλος αυτής. Την ίδια στιγμή, τα αμερικανικά και ευρωπαϊκά κρατικά ομόλογα, τα οποία θεωρούνται ασφαλέστερες επενδύσεις, συνέχισαν να ευνοούνται. Οι αποδόσεις του αμερικανικού 10ετούς τίτλου βρέθηκαν σε χαμηλό περίπου τριών μηνών την εβδομάδα που πέρασε στο 4,737% – η απόδοση κινείται αντίθετα από την τιμή. Μεγαλύτερη ακόμα πτώση σημείωσε η απόδοση του 2ετούς αμερικανικού κρατικού ομολόγου, φτάνοντας σε χαμηλά τεσσάρων μηνών κοντά στο 4,55% καθώς η αγορά έχει αρχίσει να τιμολογεί σε κάποιο βαθμό μειώσεις των επιτοκίων της Fed.
Οσον αφορά την αγορά συναλλάγματος, το γιεν βρέθηκε σε υψηλά τριών και τρεισήμισι μηνών έναντι του δολαρίου και του γιεν αντίστοιχα στις αρχές τις περασμένης εβδομάδας στο 117,58 και 160,64, λόγω ρευστοποιήσεων carry trades. Η μερική επανατοποθέτηση σε νομίσματα με υψηλότερα επιτόκια σε κλίμα συγκρατημένης αισιοδοξίας προς το τέλος της εβδομάδας άσκησε μικρές πιέσεις στο ιαπωνικό νόμισμα που βρισκόταν στο 119 και 163,11 έναντι του δολαρίου και του ευρώ αντίστοιχα την Παρασκευή το μεσημέρι. Ελαφρώς ανοδικά κινήθηκε το ευρώ έναντι του δολαρίου δοκιμάζοντας προσωρινά το σημείο αντίστασης του 1,37 -που όμως δεν κατάφερε να διατηρήσει- έπειτα από δηλώσεις του επικεφαλής της ΕκΤ κ. Trichet περί «ισχυρής επαγρύπνησης» την Πέμπτη, σε έκτακτη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε τη μηνιαία συνεδρίαση της κεντρικής τράπεζας. Η ΕκΤ διατήρησε τα επιτόκια σταθερά στο 4% όπως άλλωστε αναμενόταν. Οι δηλώσεις όπως του κ. Trichet, υποδεικνύουν ότι μία ακόμα αύξηση επιτοκίων κατά 25μβ θα λάβει χώρα, πιθανότατα τον Σεπτέμβριο, ενώ ανοικτό είναι το ενδεχόμενο για περαιτέρω αυξήσεις πριν από το τέλος του χρόνου. Μια σειρά σημαντικών οικονομικών στοιχείων στις ΗΠΑ την εβδομάδα που πέρασε υποσκιάστηκε από τη συνεχιζόμενη ανησυχία των επενδυτών για την αμερικανική αγορά στεγαστικής πίστης και για τις επιπτώσεις αυτής στην ευρύτερη οικονομία: Ανοδος του δομικού δείκτη αποπληθωριστή προσωπικής κατανάλωσης στο 0,1% σε μηνιαία βάση και 1,9% σε ετήσια βάση τον μήνα Ιούνιο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της αγοράς. Ο δείκτης αυτός είναι το βασικότερο μέγεθος πληθωρισμού που παρακολουθεί η Fed. Πτώση του δείκτη οικονομικής δραστηριότητας στον βιομηχανικό τομέα των ΗΠΑ για τον μήνα Ιούλιο, ο οποίος όμως παρέμεινε πάνω από το επίπεδο του 50, υποδηλώνοντας συνεχιζόμενη ανάπτυξη στον εν λόγω τομέα για τον πρώτο μήνα του τρίτου τριμήνου. Πτώση στις κατασκευαστικές δαπάνες τον μήνα Ιούνιο σε σχέση με άνοδο που ανέμενε η αγορά, αλλά μεγαλύτερη από την αναμενόμενη αύξηση των εκκρεμών πωλήσεων κατοικίας στις ΗΠΑ τον ίδιο μήνα. Σημαντικά επίσης στοιχεία επρόκειτο να δημοσιευτούν την Παρασκευή το απόγευμα για τις νέες θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ για τον μήνα Ιούλιο. Οι αγορές εργασίας και κατοικίας των ΗΠΑ προσφέρουν σημαντικές ενδείξεις για τη μελλοντική αγοραστική δύναμη του Αμερικανού καταναλωτή ο οποίος αποτελεί τον κύριο μοχλό ανάπτυξης της εγχώριας οικονομίας. Η αγορά θα συνεχίσει να κινείται κυρίως βάσει των νέων σχετικά με τις εξελίξεις στην αγορά στεγαστικής και εταιρικής πίστης, μεσοπρόθεσμα. Αργά ή γρήγορα όμως η προσοχή των επενδυτών θα ξαναστραφεί στα οικονομικά στοιχεία και στη νομισματική πολιτική της Fed, ενώ οι εξαγορές επιχειρήσεων το πιθανότερο είναι ότι θα συνεχιστούν σε κάποιο βαθμό, ίσως με πιο αυστηρούς δανειακούς όρους αυτή τη φορά.
Ρουμπινιάνα Δρακοπούλου Οικονομικός Αναλυτής Eurobank EFG
