Οι φθηνές εξαγωγές από την Κίνα έχουν συμβάλει δραστικά στη συγκράτηση των τιμών τόσο στις ΗΠΑ όσο και σε άλλες οικονομίες του ανεπτυγμένου κόσμου. Τελευταία, όμως, μια σειρά οικονομικών στοιχείων υπονοούν ότι επικρατούν ανοδικές τάσεις στους μισθούς και τις τιμές αγαθών στην Κίνα, δημιουργώντας φόβους για την «εξαγωγή» πληθωριστικών -και όχι αντιπληθωριστικών- πιέσεων στον υπόλοιπο κόσμο.
Η μέση ετήσια μεταβολή των τιμών των εισαγωγών από την Κίνα στις ΗΠΑ κινήθηκε για πρώτη φορά τον Μάιο σε θετικό έδαφος. Ο σχετικός δείκτης (που, ουσιαστικά, μετρά τη μέση διακύμανση των τιμών) σημείωσε άνοδο 0,16% από τότε που δημιουργήθηκε, δηλαδή το 2004. Στη συνέχεια, η ανακοίνωση στοιχείων που έδειξαν άνοδο του δείκτη τιμών καταναλωτή κατά 4,4% μέσα στον Ιούνιο ενίσχυσε σενάρια που θέλουν πλέον την ταχύρυθμη οικονομία να ενθαρρύνει -αντί να αποθαρρύνει- τον πληθωρισμό, μια εξέλιξη που μπορεί να προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις στα αντίστοιχα μέτωπα άλλων οικονομίων.
Ορισμένα σενάρια είναι εξωπραγματικά. Ο βασικός λόγος της ανόδου των τιμών δεν είναι ο πληθωρισμός στην Κίνα, αλλά η άνοδος του γουάν. Με την αποδυνάμωση του δολαρίου έχουν αυξηθεί στο διάστημα των τελευταίων 18 μηνών οι τιμές των εισαγωγών στις ΗΠΑ από όλες, σχεδόν, τις οικονομίες. Από τον Ιούλιο του 2005, η ισοτιμία του γουάν έχει ενισχυθεί κατά 9% έναντι του δολαρίου, όποτε οι εξαγωγείς κλάδων όπου τα περιθώρια κέρδους είναι στενά, όπως είναι οι βιομηχανίες ρούχων, αναγκάστηκαν να αυξήσουν τις τιμές, σε δολάρια. Σύμφωνα με τους αναλυτές Μίνγκτσουνγκ Σαν και Ρομπ Σάμπαρμαν της Lehman Brothers, οι τιμές των κινέζικων εξαγωγών ρούχων ήταν το πρώτο εξάμηνο του 2007 κατά 4% υψηλότερες από πέρυσι, μια ποσοστιαία αύξηση που πλησιάζει την άνοδο του γούαν. Εάν το Πεκίνο ενδώσει στις πιέσεις της Ουάσιγκτον για μια γενναία ανατίμηση του κινεζικού νομίσματος, τότε οι Αμερικανοί θα πρέπει να προετοιμαστούν για ακόμη μεγαλύτερη αύξηση των τιμών.
Ο μοναδικός παράγοντας που ευθύνεται για τις υψηλότερες τιμές των αμερικάνικων εισαγωγών δεν είναι άλλος από το αδύναμο δολάριο. Το κόστος μεταποίησης στην Κίνα και οι τιμές των εξαγωγών σε γουάν συνεχίζουν να σημειώνουν πτώση. Η άνοδος των τιμών καταναλωτή έτσι όπως καταγράφηκε τον περασμένο Ιούνιο αποδίδεται στην αύξηση των τιμών των τροφίμων, οι οποίες δεν επηρεάζουν αυτές των εξαγωγών.
Ούτε τίθεται ζήτημα εξάντλησης των «αποθεμάτων» της Κίνας σε φθηνό εργατικό δυναμικό, όπως υποστηρίζουν ορισμένοι οικονομικοί παρατηρητές. Υπάρχουν ελλείψεις διοικητικών στελεχών και εξειδικευμένων εργατών, αλλά θα χρειαστεί παραπάνω από μια δεκαετία ούτως ώστε να απορροφηθούν τα πλεονάζοντα εργατικά χέρια του αγροτικού κλάδου από τη βιομηχανία. Ο μέσος όρος των μισθών μπορεί να παρουσίασε άνοδο 15% το τελευταίο δωδεκάμηνο, αλλά ταχύτερη αύξηση καταγράφεται στην παραγωγικότητα της μεταποίησης, κάτι που σημαίνει ότι, ουσιαστικά, το ανά μονάδα κόστος εργασίας έχει μειωθεί. Επιπροσθέτως, τα οφέλη από την άνοδο της παραγωγικότητας εν μέρει αντανακλούν μια μεταστροφή στη «σύνθεση» των κινέζικων εξαγωγών, με μεγαλύτερη κατεύθυνση σε προϊόντα υψηλότερης αξίας. Αυτή η μεταστροφή εκλαμβάνεται λανθασμένα ως μια τάση αύξησης των τιμών από τους Κινέζους εξαγωγείς.
Σε κάθε περίπτωση, οι περισσότερες ανησυχίες για μια περαιτέρω αύξηση των τιμών στις κινέζικες εξαγωγές πηγάζουν από λανθασμένη ερμηνεία των οικονομικών στοιχείων. Η επίδραση μιας χώρας με χαμηλό κόστος παραγωγής, όπως είναι η Κίνα, στον παγκόσμιο πληθωρισμό εξαρτάται περισσότερο από τις διαφορές στα επίπεδα των τιμών μεταξύ χωρών παρά από το ρυθμό αύξησης ή μείωσης των τιμών στις εξαγωγές. Η Κίνα έχει συμβάλει τόσο καιρό καθοριστικά στη συγκράτηση των παγκόσμιων πληθωριστικών πιέσεων όχι λόγω της πτώσης των τιμών, αλλά γιατί τα προϊόντα της είναι φθηνά, κερδίζοντας όλο και μεγαλύτερο μερίδιο στην παγκόσμια αγορά. Το γεγονός αυτό «αναγκάζει» σε πτώση τις τιμές προϊόντων στις εγχώριες αγορές.
Ακόμα και αν παρατηρηθεί άνοδος των τιμών στις κινέζικες εξαγωγές θα εξακολουθούν να διαδραματίζουν αναχαιτιστικό ρόλο στις πληθωριστικές πιέσεις των ΗΠΑ εφόσον είναι χαμηλότερες του παγκόσμιου μέσου όρου και εφόσον συνεχίζει να αυξάνεται το μερίδιο της Κίνας στην αμερικανική αγορά. Η πραγματική απειλή για έναν εκτροχιασμό του πληθωρισμού στις ΗΠΑ δεν είναι τόσο η μετριοπαθής άνοδος των τιμών των κινέζικων εξαγωγών αλλά η η στάση προστατευτισμού που τηρεί το αμερικανικό Κογκρέσο, προσπαθώντας να αποτρέψει τους καταναλωτές της χώρας να μην αγοράζουν προϊόντα σε χαμηλές τιμές.
