Μήπως όλες οι αναφορές του Τύπου για την επικείμενη κατάρρευση των τριών μεγάλων αυτοκινητοβιομηχανιών του Ντιτρόιτ φλέρταραν με την υπερβολή; Πριν από μήνες, οι Ford και General Motors (GM) αιφνιδίασαν τους καταστροφολόγους, ανακοινώνοντας κέρδη για το δεύτερο τρίμηνο. Τις τελευταίες ημέρες, μάλιστα, βρέθηκε λύση για τα άμεσα προβλήματα της Chrysler με την ολοκλήρωση της πώλησής της στην εταιρεία ιδιωτικών κεφαλαίων επένδυσης Cerberus Capital Management, έναντι 7,4 δισ. δολαρίων, και με την απρόσμενη τοποθέτηση ενός νέου και αυστηρού αφεντικού στο πηδάλιο της αυτοκινητοβιομηχανίας. Αναφερόμαστε στον Ρόμπερτ Ναρντέλι, ο οποίος αποχώρησε νωρίτερα φέτος από τη θέση του επικεφαλής στη Home Depot, λαμβάνοντας ένα πακέτο αποζημίωσης, ύψους 210 εκατ. δολαρίων.
Αν και οι προαναφερόμενες ενδείξεις είναι αισιόδοξες, λίγοι στο Ντιτρόιτ έχουν εορταστική διάθεση. Και στις τρεις αυτοκινητοβιομηχανίες κυριαρχεί ένα κλίμα συγκρατημένης αισιοδοξίας σε ό,τι αφορά την αποπεράτωση των σχεδίων αναδιάρθρωσης των δραστηριοτήτων τους καθώς όλοι αναγνωρίζουν πως πρέπει να καλυφθούν ακόμη πολλά κενά προκειμένου να αναζωπυρωθεί το καταναλωτικό ενδιαφέρον.
Η διοίκηση της GM θεωρεί πως έχει ένα προβάδισμα 18 μηνών σε σχέση με τους άλλους δύο ανταγωνιστές της. Καταργώντας την πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα όπως και θέσεις εργασίας, περιόρισε, επίσης, τους ευνοϊκούς όρους στις συναλλαγές με τους αντιπροσώπους και τις εταιρείες ενοικίασης αυτοκινήτων. Παρά την επίτευξη καθαρών κερδών της τάξεως των 891 εκατ. δολαρίων για το δεύτερο τρίμηνο σε σχέση με τις ζημιές των 3,8 δισ. δολαρίων που είχαν ανακοινωθεί ακριβώς ένα χρόνο πριν, παραμένουν άπειρες εκκρεμότητες. «Στη Βόρειο Αμερική θα πρέπει να ισοσκελιστούν έσοδα και δαπάνες. Αλλά αυτή δεν είναι η μοναδική μας ανησυχία. Δεν είναι ο ουσιαστικός, μακροπρόθεσμος στόχος», επεσήμανε ο οικονομικός διευθυντής της GM, Φριτζ Χέντερσον.
Εξίσου προσγειωμένη στάση, διαμορφώνοντας συγκρατημένες προσδοκίες, τηρεί ο επικεφαλής της Ford και πρώην στέλεχος της Boeing, Αλαν Μουλάλι. Τα κέρδη των 750 εκατ. δολαρίων που καταγράφηκαν το δεύτερο τρίμηνο -έναντι των 12,7 δισ. δολαρίων που είχαν ανακοινωθεί σε ζημιές την αντίστοιχη περυσινή περίοδο- απέδειξαν πως το σχέδιο αναδιάρθρωσης της Ford προηγείται του αρχικού χρονοδιαγράμματος, αλλά αυτό αποδίδεται, κυρίως, στην πώληση της Aston Martin και στις καλύτερες συνθήκες των αγορών της Λατινικής Αμερικής και της Ασίας. Στη Βόρειο Αμερική, οι ζημιές ανήλθαν στα 279 εκατ. δολάρια κατά την προαναφερόμενη περίοδο. «Εχουμε ακόμη πολύ δρόμο μπροστά μας», παρατηρεί ο κ. Μουλάλι. Ανησυχία, όμως, επικρατεί για την πορεία των πωλήσεων κατά το δεύτερο εξάμηνο, εάν λάβουμε υπόψη τις επιπτώσεις που μπορεί να υπάρξουν στην εμπιστοσύνη των καταναλωτών από την κρίση στην αγορά κατοικιών και χρέους των ΗΠΑ, όπως και από τις υψηλές τιμές της βενζίνης εάν συνεχίσουν να υφίστανται μέχρι το πέρας του έτους. Ενδεικτικό είναι στη διάρκεια του Ιουλίου, όταν οι αγορές εμφάνιζαν τις χαμηλότερες επιδόσεις της τελευταίας εννεατίας, η συνδυασμένη κεφαλαιοποίηση των τριών αυτοκινητοβιομηχανιών υποχώρησε για πρώτη φορά στην ιστορία κατά περισσότερο από 50%.
Το μονοπάτι της προόδου…
Πίσω από αυτό το δυσοίωνο σκηνικό και τις τεράστιες προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι διοικήσεις των μεγάλων τριών του Ντιτρόιτ, υπάρχουν σημάδια που μαρτυρούν βελτιώσεις στον τρόπο λειτουργίας τους. Οι GM και Ford έχουν κάνει μεγάλα βήματα στην αποτελεσματικότερη διαχείριση της παραγωγικής τους ικανότητας. Μία από τις σημαντικότερς εκθέσεις που συντελούνται για τον αμερικανικό κλάδο των αυτοκινητοβιομηχανιών, ήτοι η «Harbour Report», καταλήγει στο ότι η GM διαθέτει τέσσερα από τα δέκα πιο αποτελεσματικά εργοστάσια συναρμολόγησης αυτοκινήτων. Το χρονικό διάστημα κατασκευής ενός αυτοκινήτου υπολογίστηκε στις 32,36 ώρες, δηλαδή υπερβαίνει κατά δυόμισι μόνον ώρες τα αντίστοιχα δεδομένα της Toyota. Σύμφωνα με τα πορίσματα της Harbour, η χρονική διαφορά μεταξύ των χειρότερων και των καλύτερων εργοστασίων άγγιζε προ πενταετίας το 11ωρο, αντικατοπτρίζοντας ένα πλεονέκτημα κόστους για τις ιαπωνικές αυτοκινητοβιομηχανίες μέχρι και 900 δολάρια, ανά όχημα.
Πρόοδος παρατηρείται και στην ποιότητα των μοντέλων. Σε πρόσφατες έρευνες του κλάδου, η GM είτε συμβαδίζει είτε υπερισχύει στα επίπεδα ποιότητας ακόμα και σε σύγκριση με τα αμερικανικά εργοστάσια της Toyota στις ΗΠΑ. Η Ford βρέθηκε στην κορυφή της φετινής κατάταξης J.D. Power Initial Quality Survey. Ειδικότερα, το Ford Mustang αναδείχθηκε ως το πιο αυθεντικό σπορ αυτοκίνητο και το Mercury Milan βαθμολογήθηκε ως το καλύτερο μοντέλο μεσαίου μεγέθους.
Τα ερωτήματα αιωρούνται
Δύο είναι, όμως, τα βασικά ερωτήματα που παραμένουν αναπάντητα. Μπορεί οι τρεις μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες του Ντιτρόιτ να παράγουν περισσότερα αυτοκίνητα που να αρέσουν στους Αμερικανούς καταναλωτές; Πολλοί, ιδιαίτερα εκείνοι που ζουν στις ακτές, δεν συμπεριλαμβάνουν καν τα αμερικανικά μοντέλα στις επιλογές τους. Το δεύτερο ερώτημα είναι κατά πόσο θα τους επιτρέψει η συνδικαλιστική ένωση του κλάδου (UAW) να μειώσουν το κόστος της ασφαλιστικής και ιατρικής κάλυψης των εργαζομένων τους, το οποίο επιβαρύνει την παραγωγής κάθε αυτοκίνητου με περισσότερα από 1.000 δολάρια, επιπλέον, συγκριτικά με το αντίστοιχο κόστος των ιαπωνικών εργοστασίων που δεν λειτουργούν υπό την αιγίδα της UΑW.
Αναλυτές του κλάδου θεωρούν ότι η GM δημιουργεί μεγαλύτερες προσδοκίες από τη Ford, η οποία, για παράδειγμα, δεν θα είναι έτοιμη να παρουσιάσει το νέο μοντέλο στην κατηγορία των μικρών αυτοκινήτων πριν από το 2010. Σε ό,τι αφορά την Chrysler, τα σχέδια για την πώληση ενός μικρού αυτοκινήτου στην τιμή των 10.000 δολαρίων, που θα κατασκευαστεί από την Chery Automobile, έχουν ήδη καταδικαστεί από τους ειδήμονες. Η Chery Automobile είναι μια κινεζική εταιρεία που δεν φημίζεται για τη δική της πρόοδο ως προς τα θέματα ασφάλειας και ποιότητας.
Μια ευνοϊκή συμφωνία με την UAW δεν έδινε και στις τρεις μεγαλύτερη εμβέλεια ως προς την ανάπτυξη προϊόντων. Μια πρόβλεψη για τις πιθανότητες, όμως, σύναψης μιας τέτοιας συμφωνίας δεν είναι εύκολη. Ο επικεφαλής της UAW, Ρον Γκέτλφινγκερ, γνωρίζει τι διακυβεύεται για τις αυτοκινητοβιομηχανίες και συνειδητοποιεί πως πολλοί συνταξιούχοι θα μείνουν εκτεθειμένοι εάν μία από τις τρεις κηρύξει πτώχευση. Η χρεοκοπία της Deplhi, η θυγατρική παραγωγής εξαρτημάτων αυτοκινήτων της Ford, συνετέλεσε στη συνειδητοποίηση των οικονομικών πιέσεων που δέχεται ο κλάδος και των υποχωρήσεων που πρέπει να γίνουν. Από την άλλη πλευρά, ο κ. Γκέτλφινγκερ είναι διατεθειμένος να διακινδυνεύσει τη διαπραγματευτική του θέση, εάν οι αυτοκινητοβιομηχανίες ασκήσουν μεγάλες πιέσεις.
Μια λύση που φαίνεται να εισπράττει θετικά σχόλια τόσο από στελέχη όσο και από τη Γουόλ Στριτ είναι η δημιουργία ενός διαπιστεύματος (trust) που θα φέρει την ονομασία VEBA (voluntary emplooyee’s beneficiary association) και το οποίο θα χρηματοδοτείται από τις αυτοκινητοβιομηχανίες. Τη διαχείριση θα αναλάβει η UAW. Πρώτον, όμως, θα πρέπει να πεισθεί η UAW ότι την συμφέρει να αναλάβει αυτό το εγχείρημα. Δευτέρον, ακόμη και σ’ αυτήν την περίπτωση αναμένεται να δεινοπαθήσουν τα ταμεία της GM και της Ford.
Δεδομένων όλων των προαναφερόμενων παραμέτρων, η GM βρίσκεται σε πολύ καλύτερη κατάσταση από τη Ford. Την ίδια στιγμή, το ενδεχόμενο πώλησης των Jaguar, Volvo και Land Rover, μητρικών της Ford, δεν είναι και τόσο αισιόδοξο. H Chrysler διερευνά απεγνωσμένα τις εναλλακτικές μιας συνεργασίας στο εξωτερικό, ενώ η θέση της παραμένει ευάλωτη μετά το διαζύγιο με την Daimler και παρά την αποφασιστικότητα των νέων ιδιοκτητών. Οι αποδοχές του κ. Ναρντέλι αποτελούνται από έναν μηνιαίο μισθό του ενός δολαρίου και ένα πακέτο απολαβών που θα προσδιορίζεται από τις προσωπικές επιδόσεις του στην εταιρεία. Εάν, όμως, βρει τη χρυσή φόρμουλα για την επίλυση των προβλημάτων της μικρότερης εκ των τριών του Ντιτρόιτ, τότε θα αξίζει κάθε δεκάρα από αυτά τα χρήματα.
