Μετά το χτύπημα από τη χειμαζόμενη αμερικανική αγορά στεγαστικών παραγώγων χαμηλής εξασφάλισης προς τις μεγάλες τράπεζες και τους χρηματοοικονομικούς οίκους φαίνεται ότι είναι η σειρά των μικρότερων τραπεζών να πληγούν.
Οι τράπεζες μικρής κεφαλαιοποίησης, δηλαδή εκείνες που συνήθως εμφανίζουν ενεργητικό μικρότερο από 4 δισεκατομμύρια δολάρια, ακολουθούν τώρα πιο αυστηρή πιστωτική πολιτική. Ταυτόχρονα, αρχίζουν να αποκτούν πρόβλημα με τα τιτλοποιημένα στεγαστικά δάνεια, που ήλπιζαν να προωθήσουν στην αγορά, αλλά πλέον παραμένουν στα χαρτοφυλάκιά τους. Το μεγαλύτερο μέρος της πρόσφατης αναταραχής επικεντρώθηκε στις τράπεζες της Wall Street και τα hedge funds που είχαν κυριολεκτικά βουτήξει βαθιά μέσα στον τομέα των στεγαστικών δανείων – αυτά κάποτε θεωρούνταν ασφαλή, αλλά πρόσφατα αποδείχθηκαν προβληματικά. Πολλοί από αυτούς τους οργανισμούς είχαν προβεί σε εκτεταμένο δανεισμό, προσδοκώντας να δημιουργήσουν υψηλότερες αποδόσεις.
Υφίστανται τις επιπτώσεις
Οι μικρότερες τράπεζες δεν πήραν τέτοια ρίσκα, αλλά υφίστανται τις επιπτώσεις της αναταραχής. Οπως δηλώνει η κ. Μάρσια Μπράντσοου, αντιπρόεδρος της Virginia Commerce Bancorp Inc, εταιρείας εξειδικευμένης στην παροχή στεγαστικών δανείων με ενεργητικό 2,1 δισ. δολαρίων, «πρόκειται να εστιάσουμε μόνο στα στεγαστικά δάνεια υψηλής ποιότητας, δεν πρόκειται να βάλουμε στο χαρτοφυλάκιό μας οτιδήποτε είναι υψηλού ρίσκου». Οπως πολλές μικρές τράπεζες έτσι και η Virginia Commerce δεν συνάπτει συμφωνίες για στεγαστικά κατηγορίας «Alt A», δηλαδή την αμέσως καλύτερη από τα στεγαστικά χαμηλής εξασφάλισης. Αλλά όπως οι περισσότερες τράπεζες, επιδιώκει την τιτλοποίηση των στεγαστικών που έχει συνάψει, πρακτική που γίνεται πλέον πολύ δύσκολη, καθώς οι επενδυτές στον τομέα αυτό επιδεικνύουν πλέον μεγάλη αδιαφορία. Ακόμη και εκείνοι που στο πρόσφατο παρελθόν ήθελαν να επενδύσουν σε δάνεια με υψηλό ρίσκο (μερικά εκ των οποίων εξακολουθούν να θεωρούνται ασφαλή) έχουν μεταβάλει γνώμη. Μερικές από τις μεγάλες εταιρείες του κλάδου, όπως η American Home Mortgage, έχουν «παραδώσει το πνεύμα». Οι μικρές τράπεζες έμειναν με 30ετή στεγαστικά στο χαρτοφυλάκιό τους, τα οποία ροκανίζουν τα περιθώρια των κερδών τους, γεγονός που τις αναγκάζει να προσφύγουν σε βραχυπρόθεσμο δανεισμό.
Ο πρόεδρος της ένωσης τραπεζών της Βιρτζίνια, κ. Μπ. Γουάιτχερστ σημειώνει ότι οι επενδυτές, στους οποίους απευθύνονταν οι μικρές τράπεζες, έχουν πλέον μικρότερη πίστωση. «Κερδίζουν τα χρήματά τους στη Wall Street και όταν δεν έχουν πια αρκετά κεφάλαια για να εξαγοράσουν τα δάνεια, που τους προωθούμε, τότε μειώνονται και αυτά, που εμείς επιθυμούμε να τους πουλήσουμε», εξηγεί. Πιο απλά αυτό σημαίνει ότι, όταν εκλείπουν επενδυτές, τότε οι τράπεζες «κολλάνε» με παλιά δάνεια και δεν έχουν χρήματα να συνάψουν καινούργια. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι οι δανειστές δεν θα βρίσκουν κεφάλαια για να αγοράσουν σπίτια, των οποίων την τιμή μπορούν να αντέξουν οικονομικά.
Δυσκολίες δανειζομένων
Για τα ζευγάρια με καλό πιστωτικό ιστορικό που θέλουν να συνάψουν στεγαστικό δάνειο γύρω στα 420 χιλ. δολάρια, ένα τυπικό ποσό για την αμερικανική αγορά, ίσως τώρα να είναι δυσκολότερο να εξυπηρετηθούν. Επίσης, οι συνταξιούχοι, που θέλουν να μετακομίσουν σε μικρότερα σπίτια, μπορεί να αντιμετωπίζουν προβλήματα. Με τον δανεισμό να περιορίζεται, το πρόβλημα μεταπίπτει και στους πωλητές ακινήτων. Τα επιτόκια στα 30ετή στεγαστικά δάνεια σταθερού επιτοκίου έχουν ανέβει κατά μία ολόκληρη ποσοστιαία μονάδα μέσα στις τελευταίες δύο εβδομάδες, φθάνοντας το 77,85%, κάτι που μεταφράζεται σε αύξηση της μηνιαίας δόσης κατά εκατοντάδες δολάρια.
«Το μεγαλύτερο θέμα αυτή την ώρα», λέει ο κ. Γουάιτχερστ, «είναι να εξευρεθεί η ιδανική αντίδραση στο πρόβλημα με τα στεγαστικά δάνεια χαμηλής εξασφάλισης, ώστε να μην υπάρξει υπεραντίδραση». Παρά ταύτα, η όλη κατάσταση μπορεί να εξελιχθεί και ως μια ευκαιρία για τις μικρότερες τράπεζες, οι οποίες τώρα θα μπορέσουν να ανταγωνιστούν ευχερέστερα τις μεγάλες, καθώς θα μπορέσουν να προσφέρουν εξειδικευμένες υπηρεσίες.
