Με μια εντυπωσιακή αναστροφή, οι επενδυτές στα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια και την ελληνική κεφαλαιαγορά ξεκίνησαν φρενήρεις αγορές μετοχών οδηγώντας τους βασικούς δείκτες των κεφαλαιαγορών αυτών σε θεαματική άνοδο. Η εξέλιξη αυτή ήρθε σαν αποτέλεσμα της ξαφνικής απόφασης της αμερικανικής Ομοσπονδιακής Τράπεζας FED να μειώσει κατά 50 μονάδες βάσης (δηλαδή μισή ποσοστιαία μονάδα) το βασικό προεξοφλητικό της επιτόκιο από το 6,25% στο 5,75%.
Το μήνυμα που έδωσαν οι κεντρικοί τραπεζίτες της FED ήταν σχετικά απλό: Είναι διατεθειμένοι να εγγυηθούν την σταθερότητα του πιστωτικού συστήματος, αλλά και να εξασφαλίσουν την αγορά με όση ρευστότητα χρειάζεται, ώστε να περιοριστούν οι αναταράξεις. Και το μήνυμα ελήφθη…
Τα χρηματιστήρια του Λονδίνου και του Παρισιού παρουσίασαν άνοδο πάνω απο 3% με τη Φρανκφούρτη να πλησιάζει στα επίπεδα αυτά μαζί με το ελληνικό χρηματιστήριο. Χαρακτηριστικό είναι ότι παρά το γεγονός ότι το ξεκίνημα των συνεδριάσεων των ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων ήταν – επιφυλακτικά- θετικό, γρήγορα γύρισε σε αρνητικό έδαφος. Νωρίτερα το χρηματιστήριο του Τόκιο είχε υποστεί σημαντική καθίζηση η οποία όμως δεν επηρέασε τις υπόλοιπες αγορές καθώς οι φόβοι στην Ιαπωνία επικεντρώνονταν στο ιαπωνικό νόμισμα, το γιεν, που έχει ανατιμηθεί σημαντικά τις τελευταίες εβδομάδες. Μια τέτοια ανατίμηση εκτιμήθηκε ότι θα δημιουργήσει προβλήματα στις ιαπωνικές επιχειρήσεις που είναι κατεξοχήν εξαγωγικές.
Στη συγκεκριμένη συγκυρία, πάντως, η ελληνική αγορά ακολουθεί τις διεθνείς εξελίξεις χωρίς μεγάλα περιθώρια αυτόνομης πορείας. Αιτία δεν είναι μόνο ότι πάνω από το 50% της κεφαλαιοποίησης του ελληνικού χρηματιστηρίου έχει περάσει στα χέρια ξένων επενδυτών, αλλά ρόλο παίζει και το γεγονός ότι οι τιμές των ελληνικών μετοχών είχαν ήδη φθάσει σε σχετικά υψηλά επίπεδα. Ετσι, η διόρθωση που γίνεται για τελείως άσχετους λόγους, (αφού οι ελληνικές τράπεζες δεν έχουν ουσιαστική εμπλοκή με την κρίση στα αμερικανικά στεγαστικά δάνεια χαμηλής εξασφάλισης) δημιουργεί εξυγιαντικές συνθήκες στην ελληνική κεφαλαιαγορά και, βεβαίως, ευκαιρίες αγορών.
Ωστόσο, επειδή η κρίση αυτή δεν έχει επηρεάσει μόνο τις τιμές των μετοχών, αλλά επεκτείνεται και στις συναλλαγματικές διακυμάνσεις και στις αγορές των εμπορευμάτων, δημιουργεί νέες προκλήσεις για την ελληνική οικονομία. Η πρόσφατη αποδυνάμωση του ευρώ για παράδειγμα, αυξάνει εμμέσως πλην σαφώς την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών προϊόντων, ενώ η πτώση των τιμών των μετάλλων και του πετρελαίου (το οποίο επίσης έχει εισέλθει σε φάση έντονων διακυμάνσεων) ανακουφίζει κάπως τις δαπάνες των επιχειρήσεων και του δημοσίου.
Ωστόσο, εφόσον ακόμη δεν έχει καταστεί σαφές το εύρος των ζημιών από την κρίση στα στεγαστικά δάνεια των ΗΠΑ, είναι μάλλον πρόωρο να υπολογίσει κανείς ότι οι αναταράξεις λαμβάνουν πλέον αίσιο τέλος. Ιδιαίτερα δε όταν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα μπορούσε πολύ δυσκολότερα από τη FED να προβεί σε μείωση επιτοκίων έστω και κάποιων ειδικών κατηγοριών.
