Το μήνυμα ήταν σαφές, μετά τη χθεσινή ομιλία Μπερνάνκι στο Βερολίνο. Τα αμερικανικά επιτόκια θα μειωθούν. Αφού ήδη το προεξοφλούν με ακρίβεια και οι αγορές χρήματος. Τώρα προβλέπεται ομόφωνα ότι στην επικείμενη συνεδρίαση της FED, που θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη Τρίτη 18 Σεπτεμβρίου, τα αμερικανικά επιτόκια θα μειωθούν. Στο μόνο που διαφωνούν οι αγορές είναι το μέγεθος της μείωσης. Πάντως, οι περισσότεροι επενδυτές αισιοδοξούν ότι θα μειωθούν κατά μισή ποσοστιαία μονάδα στο 4,75%, από το τρέχον 0,25%.
Ομως, μια τόσο μεγάλη μείωση θα εκληφθεί ως κίνηση πανικού από -την απρόθυμη μέχρι τώρα- FED. Τα αμερικανικά επιτόκια κρατιούνται σταθερά στο 5,25% από τις 29 Ιουνίου του 2006. Πάντως, οι περισσότεροι αναλυτές προβλέπουν τώρα ότι τα αμερικανικά επιτόκια μέχρι το τέλος του έτους θα έχουν μειωθεί στα επίπεδα του 4,5%.
H Wall Street, η Ασία και η Ευρώπη προσπαθούν να βρουν τη χαμένη ισορροπία τους. Ολα τα χρηματιστήρια αναζητούν πλέον τη σωτηρία στην ενίσχυση της ρευστότητας και στη μείωση των αμερικανικών επιτοκίων. Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, που χτες στήριξαν τις ελπίδες τους ξανά στη FED. Ολοι οι επενδυτές ελπίζουν ότι με τη μείωση του κόστους του χρήματος θα «σβήσουν» οι κίνδυνοι που απειλούν το μέλλον της αμερικανικής και της παγκόσμιας οικονομίας.
Ενα ισχυρό ράλι δόνησε τη Wall Street και τα χρηματιστήρια της Ευρώπης, καθώς οι επενδυτές μπήκαν σε όλες (σχεδόν) τις μετοχές τόσο των συντηρητικών όσο και των ευάλωτων εταιρειών. Οι μετοχές των τεχνολογικών εταιρειών και των τραπεζών πυροδότησαν το ράλι. Οι επενδυτές μπήκαν κυρίως στις αναγεννημένες τεχνολογικές μετοχές και αρκετοί δεν δίστασαν να αγοράσουν ξανά μετοχές των αμερικανικών επενδυτικών τραπεζών. Και οι τρεις δείκτες -Dow Jones, Standard & Poor’s 500 και Nasdaq- σημείωσαν σημαντικά κέρδη.
Αντίθετα, τα κεφάλαια εγκατέλειψαν και χτες το δολάριο και επενδύθηκαν στο ευρώ. Εναντι του ευρώ, το δολάριο έπεσε στα 1,3839 δολάρια ανά ευρώ και πλέον προσεγγίζει το ρεκόρ πτώσης των 1,3852 δολαρίων ανά ευρώ. Στα ιστορικά αυτά χαμηλά επίπεδα το δολάριο είχε κατολισθήσει στα τέλη του περασμένου Ιουλίου, όταν άρχισε να ξεσπάει η χρηματοπιστωτική θύελλα εξ αιτίας της κατάρρευσης της αμερικανικής subprime αγοράς στεγαστικών δανείων μηδενικής φερεγγυότητας. Επίσης, το δολάριο κατολίσθησε σε νέα χαμηλότερα επίπεδα 15 ετών έναντι των έξι κυριοτέρων νομισμάτων ενός δείκτη που καταρτίζει η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ (FED) και που σταθμίζεται με βάση εμπορικούς όρους.
Πάντως, ένα είναι βέβαιο, ότι χρόνο θέλει να κερδίσει ο Αμερικανός κεντρικός τραπεζίτης Μπεν Μπερνάνκι. H FED, όμως, φαίνεται ότι δεν θέλει και αυτή να συρθεί από τις αγορές. Αντιστέκεται και προσπαθεί να αντιμετωπίσει την κατάσταση με «ενέσεις» ρευστότητας στο τραπεζικό της σύστημα. Την περασμένη Πέμπτη έριξε 31,25 δισ. δολάρια στη διατραπεζική αγορά, που είναι η μεγαλύτερη παρέμβαση από τις 10 Αυγούστου.
Η FED κινούμενη με τη δική της λογική μείωσε το προεξοφλητικό επιτόκιο κατά μισή ποσοστιαία μονάδα στο 5,75%, από 6,25%, για να βοηθήσει τις αμερικανικές τράπεζες. Το προεξοφλητικό επιτόκιο είναι το επιτόκιο που η FED δανείζει χρήμα απ’ ευθείας τις τράπεζες και καθορίζεται από τις 12 περιφερειακές Κεντρικές Τράπεζες, όμως εγκρίνεται από το Συμβούλιο της FED. Ενώ το βασικό επιτόκιο το αποφασίζει η 19μελής FOMC (Federal OpeMarket Committee), που αποτελείται από τα μέλη του συμβουλίου της FED και τους προέδρους ορισμένων περιφερειακών κεντρικών τραπεζών και καθορίζει τα overnight δάνεια από τις τράπεζες προς τους άλλους χρηματοπιστωτικούς Οργανισμούς.
Ομως, και η ΕΚΤ επιμένει στην ίδια τακτική των «ενέσεων» ρευστότητας για να καταπολεμήσει την κρίση. Την περασμένη εβδομάδα πλημμύρισε με έξτρα ρευστό χρήμα ύψους 42,2 δισ. ευρώ (57,6 δισ. δολάρια) το τραπεζικό σύστημα της Ευρωζώνης. Παρόμοια κίνηση είχε κάνει η ΕΚΤ στις 9 Αυγούστου όταν έριξε το πρωτοφανές τεράστιο ποσό των 94,8 δισ. ευρώ για να λαδώσει τις στεγνές μηχανές του χρηματοοικονομικού συστήματος.
Και χτες η ΕΚΤ προσπάθησε να ρίξει τα τρίμηνα επιτόκια της αγοράς που παραμένουν πεισματικά υψηλά στις ΗΠΑ, στην Ευρωζώνη και στην Αγγλία. Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας θεωρεί ότι η EKT πρέπει να εξακολουθήσει να παρακολουθεί προσεκτικά τους κινδύνους που απειλούν τη σταθερότητα των τιμών μεσοπρόθεσμα.
Δηλαδή, όπως είπε εμμέσως πλην σαφώς χτες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η τράπεζα δεν αλλάζει νομισματική πολιτική. Ο κ. Τρισέ φρόντισε στις προθέσεις του για τις μελλοντικές κινήσεις της τράπεζας να κρατήσει την πάγια στάση «του βλέπουμε και κάνουμε…». Στάση που καθορίζεται εν πολλοίς από τις αγορές.
Ευτυχώς, στην Ευρωζώνη οι πληθωριστικές πιέσεις σύμφωνα με τα στοιχεία της ίδιας της ΕΚΤ θα παραμείνουν στο 1,8% κατά μέσον όρο. Ο Ζαν-Κλοντ Τρισέ στις αρχές Αυγούστου είχε προαναγγείλει -εμμέσως πλην σαφώς- την αύξηση των επιτοκίων του ευρώ για τον Σεπτέμβριο. Απλώς ανέβαλε, όπως φάνηκε χτες, τις επιλογές του. Πάντως, ένα είναι σίγουρο, ότι και ο κ. Τρισέ θέλει να κερδίσει χρόνο.