Σήμερα στην διεθνή αγορά ως «χρυσός» λογίζεται και το… γάλα. Οι κλιματολογικές αλλαγές, οι πολιτικές του εμπορίου και ο ανταγωνισμός για τις ζωικές τροφές από τους παραγωγούς βιοκαυσίμων έχουν συμβάλει στο διπλασιασμό των τιμών του την τελευταία διετία. Σε ορισμένες περιοχές των ΗΠΑ το γάλα είναι ακριβότερο από τη βενζίνη.
Ωστόσο, η δύναμη που κρύβεται πίσω από την άνοδο των τιμών είναι η ίδια που εκτίναξε τις τιμές των συμβατικών εμπορευμάτων, δηλαδή η ακμάζουσα παγκόσμια οικονομία. Η αύξηση των εισοδημάτων από την Κίνα και την Ινδία μέχρι τη Λατινή Αμερική και τη Μέση Ανατολή αναβαθμίζει εκατομμύρια ανθρώπους, τοποθετώντας τους στη μεσαία τάξη. Ενα ακόμα σύμβολο της νέα τάξης και των νέων διατροφικών της συνηθειών είναι και το γάλα, μια σημαντική πηγή πρωτεΐνης.
Σύμφωνα με τον Αλεξ Ντάνκαν, οικονομολόγο στη νεοζηλανδική εταιρεία Fonterra, το μεγαλύτερο γαλακτοκομικό συνεταιρισμό της χώρας και τη μεγαλύτερη εξαγωγική εταιρεία γαλακτοκομικών στον κόσμο, η ικανοποίηση της ζήτησης προϋποθέτει ότι κάθε χρόνο θα προστίθεται στην παγκόσμια παραγωγή η συνολική ετήσια παραγωγή της Νέας Ζηλανδίας. Κι αυτό σημαίνει πάρα πολύ γάλα.
Ελλείψεις στον κόσμο
Επί του παρόντος σε ορισμένες περιοχές του πλανήτη παρατηρούνται ελλείψεις και δεν αποκλείεται να επιταθούν. Ωστόσο, λέγεται ότι σε πολλές περιοχές του κόσμου μπορεί να παραχθεί γάλα, βοηθούσης της τιμής.
Κανείς, πάντως, δεν μπορούσε να προβλέψει αυτή τη ραγδαία εξέλιξη ούτε και όλοι είναι ευχαριστημένοι. Οσοι πωλούν παγωτά και πίτσες έχουν αυξήσει τις τιμές τους, όπως και οι εταιρείες γλυκισμάτων. Ωστόσο, αυτές οι αυξήσεις δεν απέτρεψαν τη μείωση των κερδών τους λόγω της ενίσχυσης των τιμών του γάλακτος.
Το γάλα δεν αποθηκεύεται όπως το πετρέλαιο, ενώ ακόμα και σε μορφή σκόνης έχει περιορισμένη διάρκεια ζωής. Εξ ου και μόνο το 7% όλης της παγκόσμιας παραγωγής εμπορεύεται εκτός συνόρων. Οι δε μεγάλοι πελάτες τύπου σοκολατοβιομηχανιών και σούπερ μάρκετ αγοράζουν γάλα βάσει μακροπρόθεσμων συμβολαίων και αμβλύνουν τις συνέπειες από αιφνίδιες ανόδους ή πτώσεις των τιμών. Οπότε από χώρα σε χώρα διαφοροποιείται ο συνολικός αντίκτυπος από τις παγκόσμιες ελλείψεις.
Δεδομένου, όμως, του τοπικού χαρακτήρα της αγοράς γάλακτος, δεν υπάρχει πλεονάζουσα παραγωγή. Στο παρελθόν πάντα ο κόσμος μπορούσε να προσφεύγει στις ΗΠΑ και την Ευρώπη για να εξαγάγουν τα επιδοτούμενα πλεονάσματά τους σε βούτυρο, τυρί και γάλα σκόνη. Οχι άλλο πια. Οι ΗΠΑ απομυζούν τα αποθέματά τους, ενώ στην Ευρωπαϊκή Ενωση οι επιδοτήσεις ολοκληρώνονται το 2008.
Και τα δημητριακά
Ταυτόχρονα, η εντεινόμενη ζήτηση βιοκαυσίμων ωθεί ανοδικά τις τιμές των δημητριακών, τα οποία χρησιμοποιούν ως ζωοτροφή για τις αγελάδες τους οι κτηνοτρόφοι. Η αύξηση του κόστους των ζωοτροφών αυξάνει και τις τιμές του γάλακτος. Επιπλέον, τεράστια είναι η ζήτηση από την Κίνα, η οποία παράλληλα αυξάνει και την παραγωγή της. Στις αναδυόμενες δε αγορές, όπως αυτή της Αργεντινής, οι κυβερνήσεις επιβάλλουν ελέγχους στις τιμές.
Ωστόσο, οι εμπειρογνώμονες πιστεύουν ότι η Αργεντινή και η Κίνα θα μπορέσουν μελλοντικά να καλύψουν την παγκόσμια ζήτηση. Οι δελεαστικές τιμές γάλακτος θα προσελκύσουν επενδυτές και η παραγωγή θα αυξηθεί.