Σκηνές ντροπής εκτυλίχθηκαν και χθες στα γραφεία της Northern Rock, με ουρές πανικόβλητων Βρετανών να προσπαθούν να αποσύρουν τις καταθέσεις τους. Παρά το γεγονός ότι η Τράπεζα της Αγγλίας την περασμένη Παρασκευή χορήγησε πακτωλό κεφαλαίων για να διασώσει από την κατάρρευση τη Northern Rock, μια από τις πέντε μεγαλύτερες τράπεζες χορήγησης ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων στη Βρετανία, ωστόσο ουδείς σχεδόν τους εμπιστεύεται.
Οι Βρετανοί καταθέτες αγνόησαν την ενεργοποίηση από την κεντρική τους τράπεζα του σχετικού άρθρου, που προβλέπει -σύμφωνα με το δίκαιο που διέπει την τράπεζα- τη χορήγηση ειδικών πιστώσεων χωρίς κανέναν περιορισμό ποσών, σε τράπεζα όταν η κατάρρευσή της αποτελεί απειλή για τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος της χώρας και τις αποταμιεύσεις.
Η Northern Rock, της οποίας η μετοχή έχασε χθες επιπλέον το 40% της αξίας της και έπεσε στις 267 πένες, ενώ μόλις πριν από μερικούς μήνες άξιζε 12 στερλίνες, έπεσε θύμα της οδυνηρής πιστωτικής κρίσης που προκλήθηκε εξ αιτίας της αμερικανικής subprime αγοράς. Είναι το πρώτο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα που προσπαθεί να διασώσει η κεντρική τράπεζα της Βρετανίας μετά την αλλαγή της νομοθεσίας της το 1998.
Η κρίση αυτή προκάλεσε τη φυγή των κεφαλαίων από τη στερλίνα προς το δολάριο, με συνέπεια το βρετανικό νόμισμα να πέσει χθες κάτω από τα 2 δολάρια, στα 1,9945 δολάρια ανά στερλίνα. Επίσης, οι επενδυτές ετράπησαν σε νέα φυγή χθες από το Χρηματιστήριο του Λονδίνου, που επεκτάθηκε και στα χρηματιστήρια της Ευρώπης. Κοινή και χθες η αντίδραση των επενδυτών να ξεπουλήσουν τις τραπεζικές μετοχές τους και στις δύο όχθες του Ατλαντικού.
Στη Wall Street οι επενδυτές περιμένοντας τη γενναιόδωρη κίνηση σωτηρίας από την κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ (FED), παρέμειναν σχεδόν ήρεμοι και προτίμησαν τις πετρελαϊκές μετοχές. Το νέο άλμα των τιμών του πετρελαίου στη διεθνή αγορά επηρέασε θετικά τις πολυεθνικές του πετρελαίου. Το πετρέλαιο κατά τη διάρκεια της χθεσινής ημέρας αφού κατέγραψε νέα ιστορική άνοδο στα 80,70 δολάρια το βαρέλι στην αγορά εμπορευμάτων της Νέας Υόρκης (δηλαδή εκτινάχθηκε στα υψηλότερα επίπεδα από το 1983 που άρχισαν να διαπραγματεύονται τα προθεσμιακά συμβόλαια αργού στην αγορά εμπορευμάτων της Νέας Υόρκης), έκλεισε στα 80,57 δολάρια.
Οι αγορές δεν φαίνεται να πείθονται ότι η αύξηση της ημερήσιας παραγωγής του ΟΠΕΚ κατά 500.000 βαρέλια θα αποδειχθεί επαρκής για να ανακόψει το ράλι των τιμών του πετρελαίου που πυροδοτεί η κερδοσκοπία εκμεταλλευόμενη τις φήμες περί μεγαλύτερης από την προβλεπόμενη ζήτηση.
Πάντως, με βεβαιότητα αναμένεται στη Wall Street ότι τα αμερικανικά επιτόκια θα μειωθούν σήμερα Τρίτη. Στο μόνο που διαφωνούν οι αναλυτές είναι το μέγεθος της μείωσης. Ωστόσο, οι περισσότεροι επενδυτές στη Wall αισιοδοξούν ότι θα μειωθούν κατά μισή ποσοστιαία μονάδα στο 4,75%, από το τρέχον 5,25%. Τα αμερικανικά επιτόκια κρατιούνται σταθερά στο 5,25% από τις 29 Ιουνίου του 2006. Αυτή η αισιοδοξία συγκράτησε χθες τη μεγαλύτερη φυγή των επενδυτών.
Οι προβλέψεις που θέλουν το επιτόκιο του δολαρίου να μειώνεται στα επίπεδα του 4,5% μέχρι το τέλος του έτους κυκλοφορούν και κάνουν παιχνίδι με ισχυρές πιθανότητες και ενδεχομένως στο 4,25%. Ενώ τώρα όλο και περισσότεροι παίζουν το ευρω-επιτόκιο να αυξάνεται στα επίπεδα του 4,25% και ενδεχομένως στο 4,5% μέχρι το τέλος του έτους.
Η FED χωρίς να διστάσει καθόλου μείωσε στις 17 Αυγούστου το προεξοφλητικό επιτόκιο κατά μισή ποσοστιαία μονάδα, στο 5,75%, από 6,25%, ανοίγοντας τον δρόμο του άμεσου δανεισμού στις τράπεζες που υποφέρουν από ρευστότητα και, ταυτόχρονα, αύξησε την περίοδο του δανεισμού σε 30 ημέρες. Ομολογώντας εμμέσως πλην σαφώς τους υπαρκτούς κινδύνους να τιναχτεί στον αέρα το σύστημα εξ αιτίας της κρίσης ρευστότητας. Με την κίνησή της αυτή επιβεβαίωσε τη ραγδαία επιδείνωση της πιστωτικής κρίσης που έχει μολύνει το τραπεζικό σύστημα των ΗΠΑ.
Το προεξοφλητικό επιτόκιο είναι το επιτόκιο που η FED δανείζει χρήμα απ’ ευθείας τις τράπεζες και καθορίζεται από τις 12 περιφερειακές κεντρικές τράπεζες, όμως εγκρίνεται από το συμβούλιο της FED. Ενώ το βασικό επιτόκιο το αποφασίζει η 19μελής FOMC (Federal Open Market Committee), που αποτελείται από τα μέλη του συμβουλίου της FED και τους προέδρους ορισμένων περιφερειακών κεντρικών τραπεζών και καθορίζει τα overnight δάνεια από τις τράπεζες προς τους άλλους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς.