Μερικά χρόνια ανόδου έχουν ακόμη μπροστά τους τα διεθνή χρηματιστήρια αλλά με έντονες διακυμάνσεις, ενώ η τρέχουσα πιστωτική κρίση είναι περίπου φυσιολογικό φαινόμενο. Αυτή είναι η εκτίμηση των αναλυτών της αμερικανικής τράπεζας Citi, όπως προκύπτει από τη μελέτη του κύκλου ομολόγων-μετοχών και παρουσιάστηκε από κορυφαίους αναλυτές της σε επίσκεψη στην Αθήνα στις αρχές της εβδομάδας.
Σύμφωνα με τη Citi ο κύκλος αυτός έχει τέσσερις φάσεις. Στην πρώτη ανεβαίνουν τα ομόλογα και πέφτουν οι μετοχές, στη δεύτερη (που οι ίδιοι ονομάζουν «ανώριμη ανόδο», immature bull) ανεβαίνουν και ομόλογα και μετοχές, στην τρίτη («ώριμη άνοδος», mature bull), πέφτουν τα ομόλογα αλλά συνεχίζουν να ανεβαίνουν οι μετοχές και, τέλος, στην τέταρτη συνεχίζουν να πέφτουν τα ομόλογα αλλά πλέον και οι μετοχές.
Κατά την εκτίμηση της Citi, μόλις έχουμε μπει σε αυτή την τρίτη φάση της «ώριμης ανόδου», όπου τα ομόλογα πέφτουν αλλά οι μετοχές έχουν μπροστά τους αρκετή ανηφόρα. Κατά τους δύο προηγούμενους κύκλους η «ανώριμη άνοδος» κράτησε 60 και 50 μήνες αντίστοιχα, ενώ η «ώριμη άνοδος» 16 και 30 μήνες (δίνοντας κέρδη 38% και 57%).
Πόσο θα κρατήσει η τρίτη φάση του τρέχοντος κύκλου είναι φυσικά άγνωστο («το ερώτημα που αξίζει τρισ. δολάρια», όπως χαρακτηριστικά είπε ο επικεφαλής στρατηγικής ανάλυσης της Citi κ. Ρόμπερτ Μπάκλαντ). Ωστόσο, οι επενδυτές θα πρέπει να έχουν αντοχές καθώς, όπως ήδη είπαμε, η άνοδος των μετοχών σε αυτή την τρίτη φάση χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερα έντονες διακυμάνσεις σε αντίθεση με την αμέσως προηγούμενη.
Αρα πού θα μπει και πού θα βγει ο κάθε επενδυτής έχει κρίσιμη σημασία. Αλλά αυτό δεν είναι πάντα εύκολο ιδίως για όσους έχουν δανειστεί κεφάλαια για να επενδύσουν – και τέτοιοι είναι πολλοί και με τεράστια ποσά, όπως τα hedge funds. Αυτοί οι επενδυτές, εξήγησε ο αναλυτής της Citi, κινδυνεύουν να υποχρεωθούν από τις πιστώτριες τράπεζες να πουλήσουν στις χειρότερες στιγμές χάνοντας παράλληλα τις καλύτερες ευκαιρίες.
Με πολλαπλασιαστή κερδών (P/E) στο 16Χ οι μετοχές διεθνώς εμφανίζονται ελκυστικές συγκρινόμενες με πολλαπλασιαστή 23Χ κατά μέσο όρο στις φάσεις του κύκλου και 35Χ στο απόγειό του, όπως τόνισε ο επικεφαλής στρατηγικής ανάλυσης της αμερικανικής τράπεζας. Ακόμη είπε ότι οι μετοχές εμφανίζονται φτηνές έναντι των ομολόγων παρά την πρόσφατη μεγάλη διόρθωση των τιμών των τελευταίων.
Αναφερόμενος στην πρόσφατη μείωση των επιτοκίων της αμερικανικής κεντρικής τράπεζας Federal Reserve κατά μισή εκατοστιαία μονάδα, ο κ. Μπάκλαντ είπε ότι με βάση την προηγούμενη εμπειρία οι μετοχές δίνουν θετικές αποδόσεις σε βάθος 12 μηνών από την έναρξη της πτώσης των επιτοκίων, δηλαδή προσέφερε άλλο ένα λόγο αισιοδοξίας για την πορεία των μετοχών. Μάλιστα, εξήγησε, η εμπειρία δείχνει ότι η μείωση των αμερικανικών επιτοκίων μπορεί να ευνοήσει πολύ περισσότερο τις ξένες μετοχές από τις ίδιες τις αμερικανικές.
Οσον αφορά την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), ο κ. Ριντ εκτιμά ότι θα τηρήσει στάση αναμονής αφήνοντας τα επιτόκια αμετάβλητα για μεγάλο διάστημα. Δύσκολα θα μπορούσε να προχωρήσει σε αυξήσεις στο τρέχον περιβάλλον, ενώ οποιαδήποτε μείωση μένει για πιο μακριά.
Τέλος, η Citi «βλέπει» το ευρω-δολάριο στο 1,43-1,44 στο τέλος του επόμενου έτους και ο κ. Ριντ εκτιμά ότι η πορεία του δολαρίου δεν θα οδηγήσει σε μια καταστροφική κατάσταση.
Θετική και η ελληνική αγορά
Αν και οι αναλυτές της Citi απέφυγαν να μπουν σε λεπτομέρειες σχετικά με το ελληνικό χρηματιστήριο, ανέφεραν ότι η γενική άποψη των αναλυτών που το παρακολουθούν είναι θετική. Επανέλαβαν δε ότι πολλά θα εξαρτηθούν και από την πορεία των επιτοκίων. Ο αναλυτής της Citi κ. Ρίτσαρντ Ριντ εξέφρασε την εκτίμηση ότι η Federal Reserve θα μειώσει τα επιτόκια κατά ακόμη 0,25% μέχρι τα τέλη του 2007. Κατά τον κ. Ριντ, η άποψη της Federal Reserve φαίνεται να συνοψίζεται στην εκτίμηση ότι είναι καλύτερα να μειώσει κανείς λίγο πιο γρήγορα τα επιτόκια, και αν αυτό είναι υπερβολικό να το πάρει στη συνέχεια πίσω, παρά να καθυστερήσει και να περάσουν τα προβλήματα των χρηματοοικονομικών αγορών στην πραγματική οικονομία. Αλλά από την άλλη πλευρά, φαίνεται ότι ο επικεφαλής της Federal Reserve κ. Μπεν Μπερνάνκι δεν θέλει να περάσει στην ιστορία ως «ο άνθρωπος που τροφοδότησε τις φούσκες», όπως μοιάζει να αποτιμάται πλέον ο βίος και η πολιτεία του προκατόχου του Αλαν Γκρίνσπαν.