Η αισιοδοξία ότι η FED θα είναι αρωγός με συνεχείς μειώσεις των επιτοκίων, πυροδότησε στην κυριολεξία σημαντική ζήτηση των μετοχών χθες στη Wall Street. Οι επενδυτές μπήκαν σε όλες (σχεδόν) τις μετοχές τόσο των συντηρητικών εταιρειών όσο και των επικίνδυνων τραπεζών. Αντίθετα, το «παγωμένο» κλίμα που προηγήθηκε στις αγορές της Ασίας δεν πτόησε τη Wall Street, ενώ υπέφεραν οι αγορές της Ευρώπης.
Η προεξόφληση νέας επιθετικής μείωσης των επιτοκίων από τη FED αύριο Τετάρτη με στόχο να διασωθεί η αμερικανική οικονομία από την ύφεση, πυροδότησε ράλι στη Wall αλλά και έντονες πτωτικές πιέσεις στο δολάριο. Ο δείκτης Dow Jones των μετοχών blue chips των 30 πολυεθνικών βιομηχανικών και τραπεζικών κολοσσών των Ηνωμένων Πολιτειών, αφού εκτινάχθηκε στις 13.351,87 μονάδες, άρχισε να χάνει έδαφος προς το τέλος των συναλλαγών. Το δολάριο υποχώρησε κυρίως έναντι του ευρώ, με συνέπεια το ευρωνόμισμα να ανέλθει μέχρι και τα 1,48 δολάρια ανά ευρώ.
Ο αδύναμος κρίκος της οικονομίας, η αγορά κατοικίας των ΗΠΑ, έδειξε χθες νέα επιδείνωση. Οι πωλήσεις για νεόδμητες κατοικίες κατέγραψαν νέα μεγάλη πτώση 4,7% τον Δεκέμβριο, σβήνοντας τις έστω πενιχρές ελπίδες για αντιμετώπιση της κρίσης στη subprime αγορά στεγαστικών δανείων των ΗΠΑ. Να επισημανθεί ότι οι συγκεκριμένες πωλήσεις έπεσαν στα χαμηλότερα επίπεδα 12 ετών.
Οι κίνδυνοι που απορρέουν γενικώς από την επιδείνωση της κρίσης στην αγορά κατοικίας των ΗΠΑ, τη χειρότερη των τελευταίων πολλών ετών, που συνθλίβει τη στεγαστική πίστη, εξακολουθούν να κυριαρχούν. Πρόκειται για σοβαρή εξέλιξη που μεγεθύνει τα προβλήματα από την πληθώρα των επισφαλών στεγαστικών δανείων και τους χαμηλής φερεγγυότητας Αμερικανούς δανειολήπτες.
Οι αμερικανικές αγορές προσδοκούν ότι τα αμερικανικά επιτόκια θα μειωθούν αύριο στο 3,0%, από το τρέχον 3,5%. Η προοπτική αυτή προκαλεί πιέσεις στο δολάριο καθώς χάνει συνεχώς το πλεονέκτημα της διαφοράς του επιτοκίου με το ευρώ.
Τα επιτόκια του δολαρίου έχουν ήδη μειωθεί στο 3,5%, τα επιτόκια του ευρώ παραμένουν στο 4,0%, τα επιτόκια της στερλίνας μειώθηκαν στο 5,5% και τα ιαπωνικά επιτόκια διατηρούνται στα μηδενικά σχεδόν επίπεδα του 0,50%.
Τι δράμα κι αυτό… Οχτώ μόλις ημέρες πριν από την τακτική σημερινή συνεδρίαση, η FED την περασμένη Τρίτη μείωσε το βασικό επιτόκιο-κλειδί που επηρεάζει την οικονομία κατά 75(!) μονάδες βάσης, στο 3,5% (από 4,25%), για να συγκρατήσει τη ραγδαία επιδείνωση των ρυθμών ανάπτυξης και να στηρίξει την καταρρέουσα αγορά κατοικίας.
Ηταν η πρώτη μείωση του βασικού επιτοκίου εκτός τακτικής συνεδρίασης από τις 17 Σεπτεμβρίου του 2001 και πρώτη του μεγέθους των 75 μ.β. από το 1982. Ηταν, κυρίως, η πλέον δραματική κίνηση μείωσης των επιτοκίων από τη FED. Ο Μπεν Μπερνάνκι σύρθηκε στην κυριολεξία από τις συνέπειες της πιστωτικής κρίσης και την κατάρρευση της αγοράς κατοικίας, που διέλυσε το τραπεζικό σύστημα της Αμερικής.
Ηδη υπό την προεδρία του Μπεν Μπερνάνκι η FED είχε μειώσει από τις 18 Σεπτεμβρίου του περασμένου έτους, σε τρεις διαδοχικές συνεδριάσεις, το βασικό επιτόκιο συνολικά κατά 100 μονάδες βάσης, στο 4,25% (από 5,25%).
Οντως, υπό το κράτος πανικού ήταν η απόφαση που πήρε ο Μπερνάνκι με στόχο να αποκατασταθεί η κλονισθείσα εμπιστοσύνη των αγορών, να διασωθεί η αμερικανική οικονομία από τον φαύλο κύκλο της «ύφεσης» και να αποτραπεί η βύθιση της Wall σε bear market. Ομως, με την προληπτικού χαρακτήρα αιφνιδιαστική αυτή κίνηση φανέρωσε τον πανικό του, επιβεβαιώνοντας τους υπαρκτούς κινδύνους της πιστωτικής κρίσης που έχει μολύνει το τραπεζικό σύστημα των ΗΠΑ και έχει διαχυθεί στην πραγματική οικονομία.
Παράλληλα, η FED εξαναγκάστηκε ξανά να μειώσει και το προεξοφλητικό επιτόκιο στο 5%, ανοίγοντας ακόμη περισσότερο τον δρόμο του άμεσου δανεισμού στις τράπεζες που υποφέρουν από ρευστότητα. Ηδη η FED είχε μειώσει το επιτόκιο αυτό δύο φορές, κατά μισή ποσοστιαία μονάδα στο 5,75% στις 17 Αυγούστου και στο 5,25% στις 18 Σεπτεμβρίου.
Οντως, ο κίνδυνος της βίαιης ανακοπής των ρυθμών ανάπτυξης έχει συρρικνώσει επικινδύνως την οικονομία. Αλλά και οι φήμες για τράπεζες που είναι έτοιμες να εκραγούν από τα επισφαλή subprime δάνεια και την πιστωτική κρίση, κυκλοφορούσαν με ένταση την περασμένη εβδομάδα! Αλλωστε, δεν είναι τυχαίο πως ακόμη αρκετοί αναρωτιούνται: «Μήπως ήξεραν κάτι εκεί στη FED… που εμείς δεν το γνωρίζουμε;» Ηταν οι ερωτήσεις που κυκλοφορούσαν στο προσκήνιο μετά την κίνηση της FED. Πάντως, η αίσθηση ήταν πως στόχος της FED ήταν να αποτραπούν κυρίως οι τριγμοί στο τραπεζικό σύστημα της Αμερικής και στη Wall Street.
