Τη στιγμή που προβλέπεται ύφεση στις ΗΠΑ -μεγαλύτερος καταναλωτής παγκοσμίως- και επιβράδυνση στην παγκόσμια οικονομία, οι τιμές του πετρελαίου αυξάνονται συνεχώς με το φόβο ότι η προσφορά δεν θα ανταποκριθεί στη ζήτηση. Και επειδή δεν υπάρχει έλλειψη στην αγορά, η εφημερίδα Financial Times πρόσφατα μίλησε για φούσκα!
«Πράγματι, εκ πρώτης όψεως αυτό φαίνεται παράξενο, αφού σε όλες τις περιόδους ύφεσης μέχρι σήμερα η τιμή του πετρελαίου έπεφτε», αναφέρει στην «Κ» ο διευθυντής Οικονομικών Μελετών της Alpha Bank, Δημήτρης Μαρούλης, προσθέτοντας ότι «η απάντηση πρέπει να αναζητηθεί σε δομικά προβλήματα που αφορούν κυρίως το σκέλος της προσφοράς. Σήμερα παρατηρείται συγκέντρωση της προσφοράς τόσο από τα μέλη του ΟΠΕΚ όσο και από τα μέλη εκτός ΟΠΕΚ, όπως η Ρωσία. Στη δεκαετία του 1990 η Ρωσία, για παράδειγμα, κινούνταν αντίθετα από τον ΟΠΕΚ και αύξανε την παραγωγή όταν το καρτέλ τη μείωνε. Σήμερα αυτό δεν συμβαίνει και η συγκέντρωση της προσφοράς έχει ως στόχο τον προσδιορισμό της τιμής πετρελαίου και φυσικού αερίου, καθώς η ζήτηση παραμένει ισχυρή. Συνεπώς, όσο δεν αλλάζουν οι συνθήκες αυτές, η τιμή των καυσίμων μπορούν να διατηρούνται σε υψηλά επίπεδα. Οι πετρελαιοπαραγωγές χώρες δεν έχουν πραγματοποιήσει επενδύσεις για να μπορούν να αυξήσουν την παραγωγική τους δυναμικότητα. Αν δηλαδή δεν γίνουν οι επενδύσεις ή αν συμβεί και κάτι άλλο, τότε μπορεί να φτάσει η τιμή του πετρελαίου και τα 200 δολάρια το βαρέλι», ανέφερε ο κ. Μαρούλης.
Ο επικεφαλής Διεύθυνσης Τρέχουσας Οικονομικής Ανάλυσης της EFG Eurobank Πλάτων Μονοκρούσος συμφωνεί με τους παράγοντες της προσφοράς και της ζήτησης και προσθέτει εκείνον της κερδοσκοπίας, «ο οποίος υπήρχε πάντα και σε όλες τις αγορές». Σε ό,τι αφορά τις κύριες ισοτιμίες του δολαρίου και την τιμή του πετρελαίου, «πράγματι, το τελευταίο διάστημα παρατηρείται κάποια αρνητική συσχέτιση. Αυτό δεν πρέπει να το λάβουμε ως κανόνα. Τους αμέσως επόμενους μήνες ή τρίμηνα, δεν αποκλείεται να δούμε κάποια σχετική ενίσχυση του δολαρίου, ειδικά με το τέλος του κύκλου μειώσεων των αμερικανικών επιτοκίων από τη Fed και τις πρώτες θετικές ενδείξεις στην οικονομία των ΗΠΑ. Τεχνικά, το επίπεδο του 1,60 για την ισοτιμία ευρώ/δολαρίου φαίνεται να αποτελεί ισχυρό επίπεδο αντίστασης, και, ενδεχομένως, το υψηλό του τρέχοντος κύκλου αποδυνάμωσης του δολαρίου». Τι μπορεί να σημαίνει αυτό για την τιμή του πετρελαίου; «Απλά, είναι δύσκολο να φανταστεί κάποιος μια ενίσχυση της τιμής του πετρελαίου στα 150 δολάρια το βαρέλι ή υψηλοτέρα ταυτόχρονα με μια επανενίσχυση του δολαρίου. Δεν σημαίνει βέβαια ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να αποκλεισθεί καθώς πολλοί παράγοντες θα μπορούσαν να καθορίζουν το τελικό αποτέλεσμα».
Τελικά, πόσο πιθανό είναι να φτάσει η τιμή του πετρελαίου τα 200 δολάρια ή να πέσει κάτω από τα 100 δολάρια φέτος στην περίπτωση που επαληθευτούν οι προβλέψεις των διεθνών οργανισμών και από ό,τι φαίνεται των περισσότερων αναλυτών; Ο διευθυντής Διαχείρισης Διαθεσίμων Citibank Consumer, Κωνσταντίνος Πουλοπάτης, εξηγεί ότι «το πετρέλαιο έχει πραγματοποιήσει ιστορικά μεγάλες διορθώσεις και γενικά διακυμάνσεις στις τιμές του. Πιστεύω ότι είναι πιο δύσκολο να κινηθούμε σε πολύ πιο υψηλά επίπεδα, δεδομένου ότι βρισκόμαστε ήδη σε ιστορικό ρεκόρ. Επίσης, δύσκολο, αλλά όχι αδύνατο, να σταθεροποιηθεί η τιμή κάτω των 100 δολαρίων. Οι εκτιμήσεις των αναλυτών μας κάνουν λόγο για 107,3 κατά μέσο όρο το 2008 και 109,3 το 2009».