Αποθαρρυντική για την προοπτική αύξησης των καταναλωτικών δαπανών είναι η πτώση ρεκόρ των 21,6 δισ. δολαρίων που σημείωσαν τα καταναλωτικά δάνεια στις ΗΠΑ τον Ιούλιο. Οι καταναλωτικές πιστώσεις σημείωσαν πτώση 10% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του περασμένου έτους, περιοριζόμενες στα 2,5 τρισ. δολάρια, σύμφωνα με την Fed. Πρόκειται για πτώση υπερ-πενταπλάσια της προβλεπόμενης και για τον έκτο συναπτό μήνα υποχώρησης – την πλέον παρατεταμένη περίοδο υποχώρησης μετά το 1991. Η εξέλιξη έπεται της επιφυλακτικής εκτίμησης που εξέφρασαν στελέχη της Fed τον περασμένο μήνα, δηλώνοντας «αβέβαιοι» για το αν θα συνεχισθεί η βελτίωση στις δαπάνες των νοικοκυριών. Η εικόνα συνάδει με την επιδείνωση στην αμερικανική αγορά εργασίας, καθώς η ανεργία προβλέπεται να εκτιναχθεί στο 10% στις αρχές του επόμενου έτους και η επακόλουθη μείωση των εσόδων των νοικοκυριών θέτει εν αμφιβόλω την ισχύ της ανάκαμψης.
Προηγήθηκε, πάντως, τον Αύγουστο, αύξηση των πιστώσεων για αγορά αυτοκινήτων χάρη στο σχετικό πρόγραμμα φοροαπαλλαγών, που ενίσχυσε τις πωλήσεις των αυτοκινητοβιομηχανιών. Το εν λόγω πρόγραμμα, που έληξε στα τέλη Αυγούστου, οδήγησε τον περασμένο μήνα σε αύξηση των πωλήσεων αυτοκινήτων στα 14,1 εκατ. οχήματα, που είναι το υψηλότερο επίπεδο από τον Μάιο του 2008. Εχουν, άλλωστε, προηγηθεί ορισμένες ενθαρρυντικές εξελίξεις στην αμερικανική αγορά κατοικιών και μεταποίησης, τομείς που παρουσιάζουν σημάδια σταθεροποίησης, και που σε συνδυασμό με την αύξηση των δημοσίων δαπανών καλλιεργούν την αισιοδοξία πως επίκειται το τέλος της ύφεσης. Βασιζόμενος προφανώς σε αυτά τα στοιχεία, ο πρόεδρος της Fed, Μπεν Μπερνάνκι, εξέφρασε την εκτίμηση τον Αύγουστο πως η αμερικανική οικονομία βγαίνει από την ύφεση και πιθανώς να επιστρέψει σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης «στο εγγύς μέλλον».
Σε ανάλογο κλίμα αισιοδοξίας κινήθηκε χθες και ο προκάτοχός του, Αλαν Γκρίνσπαν, που προεξόφλησε πως η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο θα αρχίσει να βγαίνει από την ύφεση προς τα τέλη του έτους, βοηθούμενη από την «αξιοσημείωτη αύξηση» της παραγωγικότητας και την εξάντληση των αποθεμάτων. Σε ομιλία του στη Νέα Υόρκη, ο κ. Γκρίνσπαν τόνισε πως «πολλά κομμάτια μπαίνουν στη θέση τους και στοιχειοθετούν ανάκαμψη», για την οποία προεξόφλησε πως θα είναι παρατεταμένη όχι μόνον στις ΗΠΑ, αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο. Τον περασμένο μήνα, ο πρώην πρόεδρος της Fed είχε προβλέψει πως η αμερικανική οικονομία θα ανακάμψει μέσα στο τρέχον τρίμηνο, φθάνοντας σε ρυθμό ανάπτυξης 2,5%, αν και είχε προειδοποιήσει πως υπάρχει ακόμη κίνδυνος ενός «δεύτερου πτωτικού κύματος».
Τη νεοαποκτηθείσα αισιοδοξία του κ. Γκρίνσπαν δεν συμμερίζεται, πάντως, ο κ. Τρισέ, που τόνισε χθες πως η χρηματοπιστωτική κρίση δεν έχει λήξει και υπογράμμισε πως οι οικονομικοί και πολιτικοί εγκέφαλοι πρέπει να εξετάσουν πώς θα ανακαλέσουν τις δέσμες μέτρων τόνωσης της οικονομίας. «Δεν είναι ακόμη καιρός να θεωρήσουμε την κρίση λήξασα», υπογράμμισε, ενώ τονίζοντας την ανάγκη να μειωθούν τα διογκωμένα δημοσιονομικά ελλείμματα, προσέθεσε πως «είναι πολύ σημαντικό να είμαστε πειστικοί σε ό,τι αφορά την πορεία μας προς μια ομαλή και βιώσιμη θέση».