Τι ειρωνία… Επί σειράν ετών το G7 (δηλαδή, οι Αμερικανοί) προσπαθούσε να συνετίσει το Τόκιο να σταματήσει την πολιτική των παρεμβάσεων που έκανε για να αποτρέψει την ανατίμηση του γιεν έναντι του δολαρίου ώστε να προστατεύσει την ανταγωνιστικότητα των εξαγωγών του. H Ουάσιγκτον ήταν μονίμως εξοργισμένη μαζί του για τη συνεχή υποτιμητική χειραγώγηση της ισοτιμίας γιεν/δολαρίου και τις παρεμβάσεις του. Και όλες οι κυβερνήσεις του Τόκιο μόνιμα καταδικάζονταν σε όλες τις συνόδους του G7 για την «αδιόρθωτη» συναλλαγματική πολιτική τους.
Χθες, ο νέος υπουργός Οικονομικών της Ιαπωνίας, Hirohisa Fujii, πυροδότησε με τις δηλώσεις του κύμα πωλήσεων δολαρίων, υπονοώντας μεταβολή στην πάγια συναλλαγματική πολιτική του Τόκιο. Αν, όντως, πρόκειται περί αυτού, τότε σηματοδοτείται μια θεμελιώδης μεταστροφή στην πολιτική δεκαετιών της Ιαπωνίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι ήδη το δολάριο έχει εξασθενήσει σημαντικά έναντι του γιεν. Από τις αρχές του 2008, το δολάριο έχει υποτιμηθεί κατά 18,5% έναντι του γιεν. Επίσης, την ίδια χρονική περίοδο, και το ευρώ έχει υποτιμηθεί κατά 17,8% έναντι του γιεν. Απλώς να θυμίσω τις πρακτικές του παρελθόντος, υποτίμησης του γιεν. Το Τόκιο ξόδεψε τους τρεις πρώτους μήνες (του 2004) 15 τρισ. γιεν, αφού είχε ήδη δαπανήσει στο σύνολο του 2003 το ποσό-ρεκόρ των 20 τρισ. γιεν (δηλαδή, περίπου το διπλάσιο του τότε εμπορικού πλεονάσματός της).
Προφανώς η Ιαπωνία, παράλληλα με την αναζήτηση νέου εθνικού ρόλου, επιδιώκει να εφαρμόσει και μια νέα οικονομική πολιτική. Το τέλος μιας ολόκληρης εποχής σήμανε για την Ιαπωνία, με τον θρίαμβο στις εκλογές (30 Αυγούστου) και την ιστορική νίκη του Δημοκρατικού Κόμματος της Ιαπωνίας. Με συνθήματα εναντίον τής «υπό αμερικανική ηγεμονία παγκοσμιοποίησης» και του «φονταμενταλισμού της αγοράς», ο 62χρονος Γιουκίο Χατογιάμα έδωσε τέλος στην εξουσία του κυρίαρχου, επί 54 ολόκληρα χρόνια, Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος. Οι απόψεις του νέου πρωθυπουργού Γιουκίο Χατογιάμα είναι εξαιρετικά σημαντικές. Θεωρεί πως η χώρα του πρέπει και μπορεί να δώσει τέλος στον ανεξέλεγκτο φονταμενταλισμό της αγοράς και στον χρηματοοικονομικό καπιταλισμό, «που είναι κενοί ήθους και αυτοσυγκράτησης», ώστε να προστατεύσει τα οικονομικά και τη ζωή των πολιτών της. Στην Ιαπωνία, οι απόψεις διίσταντο για το πόσο μακριά έπρεπε να φθάσει η τάση προς την παγκοσμιοποίηση. Κάποιοι συνιστούσαν ενεργό εναγκαλισμό της παγκοσμιοποίησης, ήτοι να αφήσουμε να υπαγορεύσει τα πάντα η αγορά.
Αλλοι υπήρξαν πιο επιφυλακτικοί, θεωρώντας ότι πρέπει να γίνουν προσπάθειες επέκτασης του δικτύου κοινωνικής ασφάλισης και προστασίας των παραδοσιακών οικονομικών δραστηριοτήτων μας. Από την κυβέρνηση του Γιουνιχίρο Κοϊζούμι (2001-06) κι έπειτα, το Φιλελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα τάχθηκε υπέρ του πρώτου, ενώ στο Δημοκρατικό Κόμμα της Ιαπωνίας ο Χατογιάμα επέλεξε τη δεύτερη κατεύθυνση.
«Η οικονομική τάξη σε οποιαδήποτε χώρα χτίζεται με την πάροδο του χρόνου και αντικατοπτρίζει την επιρροή παραδόσεων, συνηθειών και εθνικών τρόπων ζωής. Σε όρους θεωρίας της αγοράς, οι άνθρωποι είναι απλώς δαπάνες προσωπικού. Ομως, στον αληθινό κόσμο, στηρίζουν τον ιστό της τοπικής κοινότητας και αποτελούν την ενσάρκωση του τρόπου ζωής, των παραδόσεων και της κουλτούρας της. Ευθύνη μας ως πολιτικών είναι να στρέψουμε ξανά την προσοχή στις μη οικονομικές αυτές αξίες που παραμερίστηκαν με την επέλαση της παγκοσμιοποίησης. Πρέπει να επεξεργαστούμε πολιτικές αναδημιουργίας των δεσμών που φέρνουν κοντά τους ανθρώπους, φροντίζουν περισσότερο τη Φύση και το περιβάλλον, αποκαθιστούν τα συστήματα πρόνοιας και περίθαλψης, παρέχουν καλύτερη εκπαίδευση και ανατροφή στα παιδιά και εξαλείφουν την ανισοκατανομή του πλούτου. Δεν πρέπει να ξεχνάμε την ταυτότητά μας ως έθνους που βρίσκεται στην Ασία».