Νέα Ευρώπη: ενδείξεις οικονομικής σταθεροποίησης

Οι οικονομίες των χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, οι οποίες κατέγραφαν επί σειράν ετών ισχυρούς ρυθμούς ανάπτυξης, κατά την πλειοψηφία τους έχουν τους τελευταίους μήνες εισέλθει σε ύφεση. Η επιδείνωση των συνθηκών στις εγχώριες αγορές εργασίας και η επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης της πιστωτικής επέκτασης, εν μέσω της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης, οδήγησαν σε σημαντική ελάττωση της εσωτερικής ζήτησης που στο άμεσο παρελθόν ήταν από τους κύριους αρωγούς των εν λόγω οικονομιών. Το δυσχερές επενδυτικό κλίμα και η περιορισμένη ρευστότητα στις παγκόσμιες αγορές περιόρισαν σε μεγάλο βαθμό τις εισροές επενδυτικών κεφαλαίων. Επίσης, σημαντική επίπτωση είχε στις οικονομίες της Νέας Ευρώπης η μείωση της ζήτησης για τις εξαγωγές τους, καθώς οι κύριοι εμπορικοί συνεταίροι της περιοχής -κατά κύριο λόγο οι χώρες της Ευρωζώνης- κατέγραφαν αρνητικούς ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης. Παράλληλα, η επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας έχει ιδιαίτερα αρνητική επίπτωση στους κρατικούς προϋπολογισμούς των χωρών αυτών εξαιτίας των σημαντικά μειωμένων δημοσίων εσόδων. Μία θετική εξέλιξη σχετιζόμενη με τη χρηματοοικονομική κρίση για τις χώρες της Νέας Ευρώπης είναι η άμβλυνση των συνθηκών οικονομικής υπερθέρμανσης που είχαν δημιουργηθεί στην περιοχή τα τελευταία χρόνια εν μέσω ισχυρής πιστωτικής επέκτασης και ευνοϊκών συνθηκών στις αγορές χρήματος και πιστώσεων. Τα ελλείμματα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, τα οποία αποτελούσαν στο άμεσο παρελθόν κύριο πόλο μακροοικονομικών ανισορροπιών, έχουν καταγράψει σημαντική βελτίωση τους τελευταίους μήνες λόγω της μειωμένης εσωτερικής ζήτησης. Επιπροσθέτως, η άμβλυνση των πληθωριστικών πιέσεων επέτρεψε στις νομισματικές αρχές των περισσοτέρων χωρών της περιοχής να προβούν σε δραματικές μειώσεις των επιτοκίων ώστε να ενισχύσουν τις οικονομίες τους. Προκειμένου να επανακτήσουν την εμπιστοσύνη των επενδυτών προς τις εγχώριες αγορές και να μειώσουν τον κίνδυνο αδυναμίας αποπληρωμής των δανειακών και εξωτερικών οικονομικών υποχρεώσεών τους, οι κυβερνήσεις της περιοχής προέβησαν σε σύναψη πακέτων οικονομικής στήριξης με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και άλλους διεθνείς χρηματοοικονομικούς οργανισμούς και υιοθέτησαν πληθώρα δημοσιονομικών μέτρων. Σημάδια ανάκαμψης παρατηρούνται ήδη στις κύριες οικονομίες τους τελευταίους μήνες, με χώρες όπως η Ιαπωνία, η Γαλλία και η Γερμανία να ανακάμπτουν από την ύφεση. Παράλληλα, το παγκόσμιο επενδυτικό κλίμα παρουσιάζει σημαντική βελτίωση. Αξιόλογη καλυτέρευση παρατηρείται και στις αγορές της Νέας Ευρώπης, με τις οικονομίες των συγκεκριμένων χωρών να αναμένεται να σημειώσουν θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, αρχής γενομένης κατά κύριο λόγο από το 2010.