Ο προστατευτισμός πλανάται πάνω από τον Λευκό Οίκο

Ο προστατευτισμός πλανάται πάνω από τον Λευκό Οίκο

3' 58" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Με την απόφαση που πήρε προ ημερών η κυβέρνηση Ομπάμα να επιβάλει υψηλούς δασμούς στις εισαγωγές φθηνών ελαστικών από την Κίνα έδωσε έναυσμα για κινδυνολογίες περί κυοφορούμενου νέου εμπορικού πολέμου ΗΠΑ – Κίνας, περί επιστροφής στον προστατευτισμό και παραβίαση των δεσμεύσεων που ανέλαβε η αμερικανική κυβέρνηση τον περασμένο Νοέμβριο στο πλαίσιο του G20, αλλά και για κρίσεις και επικρίσεις για τη στάση του Αμερικανού προέδρου και τα βαθύτερα ελατήρια που υπαγόρευσαν αυτήν την επιλογή.

Οι εντονότερες επικρίσεις προήλθαν από μερίδα οικονομικών αναλυτών που έσπευσαν να κατηγορήσουν τον Αμερικανό πρόεδρο πως υπέκυψε στις πιέσεις των εργατικών συνδικάτων της Αμερικής και υιοθέτησε μια επιβλαβή επιλογή στην προσπάθειά του να διασφαλίσει συναίνεση για τις πολιτικές του, και ειδικότερα στη μεταρρύθμιση του αμερικανικού συστήματος υγείας. Είχε, πράγματι, προηγηθεί από τον Απρίλιο σχετικό αίτημα της αμερικανικής Ενωσης Εργαζομένων σε βιομηχανίες χάλυβα, σύμφωνα με την οποία περισσότερα από 5.000 άτομα έχουν χάσει τις θέσεις εργασίας τους από το 2004 εξαιτίας των φθηνών κινεζικών ελαστικών που έχουν κατακλύσει την αμερικανική αγορά. Παράλληλα, όμως, είχε προηγηθεί και η σύσταση της αμερικανικής Επιτροπής για το Διεθνές Εμπόριο (USITC) για επιβολή δασμών ύψους έως και 55% στα επίμαχα ελαστικά. Συγκριτικά, η απόφαση της κυβέρνησης Ομπάμα για δασμούς ύψους 35% τον πρώτο χρόνο εφαρμογής τους, 30% τον δεύτερο και 25% τον τρίτο θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί έως και υποχώρηση έναντι της στάσης που συνιστούσε η USITC, με γνώμονα απλώς τα αμερικανικά συμφέροντα.

Επίθεση από το Εconomist

Την πλέον σοβαρή επίθεση κατά του Αμερικανού προέδρου εξαπέλυσε το περιοδικό Economist, που σε σχετικό δημοσίευμά του με τίτλο «Οικονομικός βανδαλισμός» απορρίπτει ως αφελές ακόμη και το επιχείρημα περί υποχώρησης των εργατικών συνδικάτων. Εκτιμά μάλιστα πως με την κίνηση αυτή της αμερικανικής κυβέρνησης δεν πρόκειται να σωθεί ούτε μία θέση εργασίας καθώς οι αυτοκινητοβιομηχανίες, απλώς θα προμηθεύονται εφεξής φθηνά ελαστικά από άλλες χώρες χαμηλού κόστους όπως η Ινδία και η Βραζιλία. Παράλληλα προεξοφλεί πως η επιβολή δασμών στα κινεζικά ελαστικά θα προκαλέσει θύελλα αιτημάτων από όσες αμερικανικές βιομηχανίες έχουν δεινοπαθήσει από τον αθέμιτο ανταγωνισμό των ομολόγων τους στην Κίνα, με απρόβλεπτες επιπτώσεις για τις εμπορικές σχέσεις των δύο χωρών και την αμερικανική οικονομία. Επιρρίπτει δε στον Μπαράκ Ομπάμα ότι δεν έχει επιδείξει το σθένος να προβάλει βέτο σε μια σειρά «ολέθριων πολιτικών προστατευτισμού» που άρχισαν λίγες εβδομάδες μετά την ορκωμοσία του, με την πρόβλεψη του «Buy America» (αγοράστε αμερικανικά) στα συμβόλαια δημοσίων έργων. Τον κατηγορεί επιπλέον πως δεν έχει κάνει τίποτε για να προωθήσει τις τρεις συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου που εκκρεμούν στο Κογκρέσο με την Κολομβία, τον Παναμά και τη Νότια Κορέα, «τρεις σταθερούς συμμάχους της Αμερικής που αξίζουν πολύ περισσότερα», όπως χαρακτηριστικά τονίζει. Φθάνει μάλιστα στο σημείο να χαρακτηρίσει τον Αμερικανό πρόεδρο «πρωταθλητή» ανάμεσα στους εχθρούς του παγκόσμιου ελεύθερου εμπορίου.

Οπως, όμως, έσπευσε να αντικρούσει η αμερικανική κυβέρνηση, στους όρους ένταξης της Κίνας στον ΠΟΕ προβλέπεται το δικαίωμα των χωρών-μελών να εφαρμόσουν ορισμένα μέτρα για να περιφρουρήσουν τις εγχώριες βιομηχανίες τους από την πλημμύρα φθηνών κινεζικών εισαγωγών. Είναι, άλλωστε, παλιά ιστορία η διαμάχη της Ουάσιγκτον με το Πεκίνο, καθώς εδώ και χρόνια η εκάστοτε αμερικανική κυβέρνηση κατηγορεί την Κίνα ότι ουσιαστικά «κλέβει» θέσεις εργασίας από τις ΗΠΑ, ότι βλάπτει τις ΗΠΑ διατηρώντας χαμηλή την ισοτιμία του γουάν, ότι εξάγει στις ΗΠΑ αντιπληθωρισμό πουλώντας τα προϊόντα της σε αθέμιτα χαμηλές τιμές, έως και ότι παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα των εργαζομένων της προκειμένου να διατηρεί ασυνήθιστα χαμηλό το κόστος της εργασίας. Η Ουάσιγκτον δεν είναι, πάντως, η μόνη που καταφεύγει σε μια κίνηση προστατευτισμού τους τελευταίους μήνες.

Ο κατάλογος του ΠΟΕ

Αντιδρώντας στην κρίση, πολλές κυβερνήσεις έχουν καταφύγει σε παρεμφερή μέτρα. Σύμφωνα με τον όμιλο Global Trade Alert που καταγράφει τις εξελίξεις στον τομέα του εμπορίου παγκοσμίως και συνδέεται με την Παγκόσμια Τράπεζα, σχεδόν όλες οι χώρες-μέλη του G20 παραβιάζουν την υπόσχεση που έδωσαν τον Νοέμβριο να μην καταφύγουν σε πολιτικές προστατευτισμού, καθώς εφαρμόζουν τελευταία τουλάχιστον «100 απροκάλυπτες διακρίσεις» κατά ξένων προϊόντων. Ο ίδιος ο ΠΟΕ μάλιστα έδωσε μέσα στην εβδομάδα στη δημοσιότητα κατάλογο με 91 καινούργια μέτρα προστατευτισμού που εφήρμοσαν χώρες του G20 στο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από τη σύνοδο του Απριλίου – οπότε και επαναβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους κατά του προστατευτισμού- μέχρι τα μέσα Αυγούστου.

Σύμφωνα πάντως με άλλη μερίδα οικονομικών αναλυτών, που δεν συμμερίζονται τις επικρίσεις κατά του Ομπάμα, την ώρα μάλιστα που διαφαίνονται σημάδια εξόδου από την ύφεση, καθίσταται λιγότερο επιτακτική η ανάγκη για συνεργασία ανάμεσα στις χώρες και επιστρέφει η αίσθηση του εθνικού συμφέροντος. Οπως, άλλωστε, τονίζει ο Gordon G. Chang, αναλυτής του Forbes, παρά τις κινδυνολογίες η διαμάχη ΗΠΑ – Κίνας μάλλον θα λήξει γρήγορα, καθώς τα ποσά που διακυβεύονται είναι σχετικά μικρά, οι δασμοί είναι προσωρινής φύσης και οι δύο οικονομίες έχουν μεγάλη αλληλεξάρτηση. Αυτό φάνηκε να παραδέχεται έμμεσα ο Αμερικανός πρόεδρος, όταν χαρακτήρισε υπερβολικές τις κινδυνολογίες περί κυοφορούμενου εμπορικού πολέμου, και προέβλεψε πως οι δύο χώρες θα λύσουν το πρόβλημα.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή