Κουραστήκατε να βλέπετε την κυβέρνηση των ΗΠΑ να σώζει τράπεζες; Ετοιμαστείτε, μπορεί τώρα να ζητηθεί από τις τράπεζες να σώσουν την κυβέρνηση. Σχέδιο που εξετάζεται, φέρεται να υποχρεώνει τις εύρωστες τράπεζες της χώρας να δανείζουν δισεκατομμύρια δολάρια για να σώσουν το ταμείο ασφάλισης των τραπεζικών καταθετών. Ετσι, το ταμείο, του οποίου οι πόροι εξαντλούνται λόγω του κύματος τραπεζικών πτωχεύσεων, θα μπορέσει να συνεχίσει να σώζει τις ασθενέστερες τράπεζες.
Το σχέδιο αυτό, που βρίσκει ισχυρή υποστήριξη στους κόλπους των τραπεζών, θα ισοδυναμεί με μείζον «γύρισμα της τύχης». Ορόσημο της κρίσης υπήρξε η περυσινή απόφαση αμφοτέρων των αμερικανικών κυβερνήσεων να δανείσουν εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια φορολογουμένων σε μικρές και μεγάλες τράπεζες. «Είναι ειρωνεία», παραδέχονται αναλυτές. Ωστόσο, στους τραπεζίτες αρέσει αυτή η ιδέα γιατί τη βρίσκουν ελκυστικότερη από τις εναλλακτικές της: μια νέα έκτακτη αξιολόγηση ή άντληση από την υπάρχουσα πιστωτική γραμμή 100 δισ. δολαρίων του υπουργείου Οικονομικών.
Η Ομοσπονδιακή Εταιρεία Εγγύησης Καταθέσεων (FDIC), που εποπτεύει το ταμείο, λέγεται πως διστάζει να χρησιμοποιήσει την εξουσία της για να δανειστεί από το υπουργείο Οικονομικών. Βάσει της νομοθεσίας, η FDIC δεν χρειάζεται άδεια από το υπουργείο για να αντλήσει από την πιστωτική γραμμή. Ομως, τέτοιο βήμα θεωρείται πως θα είναι δύσκολα αποδεκτό για τη Σίλα Μπερ, την πρόεδρο της FDIC, της οποίας οι σχέσεις με τον υπουργό Οικονομικών, Τίμοθι Γκάιτνερ, είναι τεταμένες.
Οι τραπεζίτες φοβούνται ότι μια έκτακτη αξιολόγηση θα τις υποχρεώσει να συγκεντρώσουν επιπλέον 5-10 δισ. δολάρια εντός του ερχόμενου εξαμήνου, συρρικνώνοντας τα κέρδη τους και δημιουργώντας σε κάποια ιδρύματα ακόμα σοβαρότερο οικονομικό πρόβλημα. Οποιοσδήποτε νέος δανεισμός από το υπουργείο Οικονομικών θα θεωρηθεί στήριξη με χρήματα φορολογουμένων, που θα αφήσει περιθώρια πολιτικών αντιδράσεων και ενδεχομένως κύματος μέτρων, όπως τα νέα όρια στις αμοιβές των στελεχών.
Εν τέλει, σύμφωνα με αξιωματούχους, το ταμείο ασφάλισης μπορεί να αποκαταστήσει τους πόρους του κάνοντας και τα δύο: δανειζόμενο από τις εύρωστες τράπεζες για να καλύψει τις βραχυπρόθεσμες ανάγκες ρευστότητας και επιβάλλοντας έκτακτη προμήθεια στις τράπεζες, ώστε να αυξήσει σε μεγαλύτερο βάθος χρόνου τα κεφάλαιά του.
Από τον Ιανουάριο, η FDIC έχει κατάσχει 94 χρεοκοπημένες τράπεζες, προκαλώντας ραγδαία συρρίκνωση στα κεφάλαια του ταμείου ασφάλισης. Παρά την έκτακτη αξιολόγηση που επιβλήθηκε στις τράπεζες πριν από μερικούς μήνες, το ταμειακό υπόλοιπό του ανέρχεται σήμερα περίπου στα 10 δισ. δολάρια, το ένα τρίτο του μεγέθους του στις αρχές του έτους. Επιπλέον 32 δισ. δολάρια έχουν προβλεφθεί για πτωχεύσεις που αναμένεται να συμβούν τους ερχόμενους μήνες.
Το ταμείο, που προστατεύει ασφαλισμένες καταθέσεις ύψους 4,8 τρισ. δολαρίων, μπορεί να «αφανισθεί» με την πτώχευση μιας και μόνο μεγάλης τράπεζας, παρότι η FDIC μπορεί πάντα να ζητήσει στήριξη από το υπουργείο Οικονομικών για να επιβιώσει. Σύμφωνα με αξιωματούχους, η FDIC θα καταθέσει την ερχόμενη εβδομάδα σχέδιο αποκατάστασης της ευρωστίας του ταμείου. Ωστόσο, στους κόλπους του πενταμελούς διοικητικού συμβουλίου της FDIC επικρατεί διχογνωμία. Είναι πιθανό να προταθούν νέοι τρόποι αποκατάστασης της ευρωστίας του. Μεταξύ άλλων, να ζητηθεί από τις τράπεζες να προκαταβάλουν πληρωμές που σχεδιάζονταν για το ερχόμενο έτος.
Ο δανεισμός από τις τράπεζες επιτρέπεται βάσει ασαφούς όρου σε νόμο του 1991, ο οποίος υιοθετήθηκε στη διάρκεια της κρίσης των στεγαστικών τραπεζών. Οι δανείστριες τράπεζες θα λάβουν ομόλογα από την κυβέρνηση με επιτόκιο καθορισμένο από τον υπουργό Οικονομικών, που τελικά θα πληρωθεί από την υπόλοιπη βιομηχανία. Τα ομόλογα θα καταγραφούν ως στοιχείο ενεργητικού στα βιβλία των τραπεζών.