Οι φόβοι μετάδοσης της δημοσιονομικής κρίσης από τις μικρές στις μεγάλες οικονομίες της Ευρωζώνης, αλλά και μιας οικονομικής επιβράδυνσης στις ΗΠΑ στρέφουν πλέον τα επενδυτικά κεφάλαια στα ασφαλή καταφύγια. Η τιμή του χρυσού, έχοντας ήδη ενισχυθεί 36% από τις αρχές του έτους, κατέγραψε χθες νέο ρεκόρ για δεύτερη συναπτή συνεδρίαση. Εφθασε τα 1.672,65 δολάρια η ουγγιά, αφού οι οίκοι πιστοληπτικής αξιολόγησης προειδοποίησαν για την ανάγκη δημοσιονομικής πειθαρχίας στις ΗΠΑ προκειμένου να μείνει ανεπηρέαστη η βαθμολογία του χρέους. Στην Ελβετία, η κεντρική τράπεζα της χώρας μείωσε αιφνιδίως τα επιτόκια δανεισμού Libor από το φάσμα του 0%-0,75% στο 0%-25% για να αναχαιτιστεί η άνοδος του ελβετικού φράγκου, το οποίο απολαμβάνει ανάλογο κύρος με τον χρυσό ως επενδυτικό καταφύγιο. Δεσμεύτηκε, επίσης, να ενισχύσει τη ρευστότητα του διατραπεζικού συστήματος στα 80 δισ. ελβετικά φράγκα ή 73 δισ. ευρώ από τα υφιστάμενα 30 δισ. ελβ. φράγκα. Το νόμισμα της χώρας έχει ενισχυθεί κατά 10% έναντι του ευρώ το τελευταίο δίμηνο, πλήττοντας έτσι την ανταγωνιστικότητα των εξαγωγών και κατ’ επέκταση την ανάπτυξη της χώρας. Χθες ωστόσο, μετά την παρέμβαση της Τράπεζας της Ελβετίας, το ευρώ ενισχύθηκε, εν μέσω της συνεδρίασης, κατά 1,9%, στα 1,1050 ελβετικά φράγκα και το δολάριο αναρριχήθηκε 1,2%, στα 0,7724 φράγκα.
Το επισφαλές οικονομικό περιβάλλον στις ΗΠΑ και την Ευρώπη ενθαρρύνει τις κεντρικές τράπεζες σε αναπτυσσόμενες χώρες να αυξήσουν τα αποθέματά τους σε χρυσό. Σύμφωνα με στοιχεία του ΔΝΤ, οι κεντρικές τράπεζες της Νότιας Κορέας και της Ταϊλάνδης, μεταξύ άλλων, ενίσχυσαν φέτος τα αποθέματά τους κατά 10 δισ. δολάρια και πλέον. Μόνο τον Ιούνιο προσέθεσαν 19 τόνους. Από τις αρχές του 2011 μέχρι σήμερα, οι κεντρικές τράπεζες του αναπτυσσόμενου κόσμου έχουν αγοράσει, σχεδόν, 180 τόνους χρυσού, ποσότητα υπερδιπλάσια από τους 73 τόνους που αγοράστηκαν διεθνώς πέρυσι. Οι κολοσσοί επενδύσεων Pacific Investment Management (PIMCO) και BlackRock, οι οποίες διαχειρίζονται συνολικά κεφάλαια σχεδόν 5 τρισ. δολαρίων, διατύπωσαν φόβους για επιβράδυνση της αμερικανικής οικονομίας. Μέσα στην εβδομάδα ανακοινώθηκε πτώση της κατανάλωσης, με τις αγορές να διαβλέπουν μείωση των ρυθμών ανάπτυξης των ΗΠΑ στο 2,5% από το 3% πέρυσι.
Στα 320 ευρώ η χρυσή λίρα
Η εκτίναξη της τιμής του χρυσού συνέβαλε σε σημαντικό βαθμό στην ανακοπή της αθρόας αγοράς χρυσών λιρών από την Τράπεζα της Ελλάδος. Η τιμή πώλησης της χρυσής λίρας χθες άγγιξε τα 320 ευρώ, σημειώνοντας άνοδο πάνω από 28%, σε ένα έτος.
Τους προηγούμενους μήνες και κυρίως από πέρυσι την άνοιξη έως τον Ιανουάριο του 2011, οι Ελληνες αποταμιευτές έφτασαν να αγοράζουν μέχρι και 100 κιλά χρυσού (κυρίως σε χρυσές λίρες) κάθε μήνα (κατά μέσον όρο). Η τάση αυτή ανακόπηκε. Ενδεικτικό είναι το γεγονός στο πρώτο εξάμηνο του έτους, οι καθαρές πωλήσεις λιρών (αγορές μείον πωλήσεις) ήταν περίπου 100 κιλά, όσο δηλαδή ήταν κάθε μήνα κατά το προηγούμενο διάστημα.
Η αντιστροφή της τάσης οφείλεται, σύμφωνα με στελέχη της αγοράς, σε σημαντικό βαθμό στην εκτίναξη της τιμής του χρυσού που έκανε ακριβή την αγορά χρυσών λιρών. Εκτιμάται ότι οι ιδιώτες στην Ελλάδα κατέχουν χρυσό αξίας περίπου 250 με 350 εκατ. ευρώ, με τη μορφή λιρών, ράβδων και κοσμημάτων πολύ υψηλής αξίας τα οποία έχουν δηλωθεί (βρίσκονται σε θυρίδες κλπ).