Το ακυβέρνητο Βέλγιο, πρότυπο για τις υπερχρεωμένες χώρες της Ευρωζώνης

Το ακυβέρνητο Βέλγιο, πρότυπο για τις υπερχρεωμένες χώρες της Ευρωζώνης

3' 0" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Στη χώρα του Μαγκρίτ, η τέχνη ούτε κατά διάνοια δεν φθάνει τον σουρεαλισμό της βελγικής πολιτικής. Η χώρα βρίσκεται χωρίς κανονική κυβέρνηση σχεδόν 400 ημέρες. Ο κόσμος ανησυχεί: οι πολίτες οργάνωσαν διαμαρτυρίες απαιτώντας κυβέρνηση συνασπισμού, ένας βουλευτής κάλεσε τις συζύγους των ηγετών των κομμάτων να τους αρνηθούν το σεξ ώσπου να επιτευχθεί συμφωνία και ένας ηθοποιός πρότεινε να πάψουν να ξυρίζονται οι άνδρες. Ολα μάταια. Βαλόνοι και Φλαμανδοί παραμένουν σε ένα παράλογο αδιέξοδο. Ο βασιλιάς Αλβέρτος Β΄ απηύθυνε έκκληση για συμβιβασμό. Ομως, πρόκειται για έναν μονάρχη χωρίς έθνος. Οπως το έθεσε ένας αρθρογράφος, παραφράζοντας τη γνωστή φράση στον πίνακα του Μαγκρίτ με την πίπα, «Ceci n’est plus un pays» (Αυτή δεν είναι πλέον μια χώρα). Ενόσω στο Βέλγιο αναζητούν κυβέρνηση, σε ολόκληρη την Ευρώπη αναζητούν σωτηρία του ευρώ. Οι δυο κρίσεις έχουν κοινά σημεία: τόσο για το Βέλγιο όσο και για το κοινό νόμισμα, η διάλυση δεν είναι πλέον αδιανόητη. Το Βέλγιο μπορεί να θεωρηθεί μικρόκοσμος της Ε. Ε., με έναν εύρωστο, γερμανικό Βορρά να έχει βαρεθεί να επιδοτεί έναν φτωχότερο, λατινογενή Νότο. Αν το εύπορο μικρό Βέλγιο δεν μπορεί να επιλύσει τα εσωτερικά του προβλήματα, τι πιθανότητες έχει η Ε. Ε.;

Για κάποιους, ωστόσο, το Βέλγιο δημιουργεί ελπίδες στην Ευρώπη. Η χώρα κατορθώνει να λειτουργεί. Τα σκουπίδια συλλέγονται. Υπηρεσιακοί υπουργοί έχουν λάβει σημαντικές αποφάσεις, προωθώντας την απαγόρευση της μπούργκας σε δημόσιους χώρους και τη συμμετοχή στον πόλεμο της Λιβύης. Ακόμα και η οικονομία πηγαίνει καλά: η ανάπτυξη είναι υψηλότερη από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης και το έλλειμμα συρρικνώνεται ταχύτερα από όσο προβλεπόταν.

Το πιο εκπληκτικό, ίσως, είναι ότι το ακυβέρνητο Βέλγιο θεωρείται από πολλούς ως πρότυπο για τις υπερχρεωμένες χώρες της Ευρωζώνης. Κάποτε, η χώρα αυτή ήταν η πιο χρεωμένη της Ε. Ε., με λόγο χρέους/ΑΕΠ στο 134% το 1993. Ομως το μείωσε σταθερά στο 84% ως το 2007. Ο Χέρμαν βαν Ρομπέι, ο σημερινός πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, υπηρέτησε ως υπουργός Προϋπολογισμού στα πρώτα στάδια αυτής της περιόδου. Αν το Βέλγιο μπόρεσε να μειώσει το χρέος του, υποστηρίζει, τότε μπορεί και η Ελλάδα. Η πτώχευση περιττεύει, οι σοβαρές μεταρρυθμίσεις είναι αυτό που χρειάζεται η χώρα.

Ωστόσο, το μοντέλο αυτό ίσως δεν είναι τόσο εύκολα εφαρμόσιμο. Το ελληνικό χρέος είναι υψηλότερο απ’ όσο υπήρξε το βελγικό. Το Βέλγιο απολάμβανε σταθερή ανάπτυξη, η Ελλάδα βρίσκεται σε ύφεση. Τη δεκαετία του ’90 το Βέλγιο είχε δικό του νόμισμα και κεντρική τράπεζα. Τα μέλη της Ευρωζώνης μοιάζουν με αναδυόμενες οικονομίες: πρέπει να δανείζονται σε «ξένο» νόμισμα, του οποίου τη νομισματική πολιτική δεν ελέγχουν, και επομένως πιο εύκολα ωθούνται σε ύφεση. Επίσης, το Βέλγιο χρηματοδοτείται από τις εγχώριες αποταμιεύσεις του, ενώ η Ελλάδα πρέπει να δανείζεται από το εξωτερικό.

Σε κάθε περίπτωση, το Βέλγιο δεν έχει σωθεί οριστικά. Μπορεί να μην είναι Ελλάδα, εύκολα όμως γίνεται η επόμενη Ιταλία. Αλλωστε, και η Ιταλία έχει πρωτογενές πλεόνασμα, δεν απέφυγε όμως τη μετάδοση της κρίσης. Το χρέος του Βελγίου παραμένει υψηλό. Τα spread των βελγικών ομολόγων διευρύνονται. Η υπηρεσιακή κυβέρνηση μπορεί να αδυνατεί να θέσει σε εφαρμογή μεγάλα προγράμματα δαπανών, αδυνατεί όμως και να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας που απαιτούνται επειγόντως. Κάποιοι οίκοι αξιολόγησης ψελλίζουν ότι το χρέος του Βελγίου θα μπορούσε να υποβαθμισθεί αν δεν λυθεί το αδιέξοδο.

Εδώ, λοιπόν, η κρίση χρέους της Ευρώπης μπορεί να δημιουργήσει ευκαιρία. Η αστάθεια της Ευρωζώνης καθιστά πιο ριψοκίνδυνη τη διάλυση. Ο φόβος μετάδοσης μπορεί να ωθήσει τους Χριστιανοδημοκράτες να ξεκινήσουν σοβαρές διαπραγματεύσεις. Αν οι αγορές στρέψουν το βλέμμα στο Βέλγιο, άραγε η φλαμανδική μπουρζουαζία θα θεωρήσει τον ηγέτη του εθνικιστικού κόμματος της Φλάνδρας, N-VA, Μπαρτ ντε Βέβερ, άνθρωπο με αρχές ή τυχοδιώκτη; Οι αγορές μπορεί τελικώς να επιτύχουν εκεί που απέτυχε ο βασιλιάς Αλβέρτος. Σουρεαλιστικό!

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή