«Πύρρειος νίκη» τελικώς η λύση που δόθηκε για το χρέος των ΗΠΑ

«Πύρρειος νίκη» τελικώς η λύση που δόθηκε για το χρέος των ΗΠΑ

3' 36" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Με το τέλος ενός θρίλερ έμοιαζε, στην αρχή της εβδομάδας, η είδηση πως τα δύο κόμματα του αμερικανικού Κογκρέσου κατέληξαν σε συμφωνία για την αύξηση του ορίου δανεισμού των ΗΠΑ από το υφιστάμενο όριο των 14,3 τρισ. δολαρίων και τη διαχείριση του δημοσιονομικού ελλείμματος. Παρά την ανακούφιση που προκάλεσε αρχικά στις αγορές, πολλοί οικονομικοί αναλυτές θεωρούν ότι πρόκειται για σειρά τρόμου που συνεχίζεται με νέα επεισόδια.

Εκτιμούν πως οι περικοπές δαπανών που προβλέπει η συμφωνία θα πλήξουν την ανάπτυξη εν μέσω επιβράδυνσης, ενώ η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου απειλείται μεσοπρόθεσμα με υποβάθμιση από τους οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης. Δεν λείπουν, άλλωστε, και οι πολιτικοί αναλυτές που επισημαίνουν ότι έχει τρωθεί το κύρος του αμερικανικού πολιτικού συστήματος, έχει φθαρεί το γόητρο του προέδρου προσωπικά, αλλά έχει εκτεθεί και το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, που ενέδωσε στις απαιτήσεις της ακροδεξιάς πτέρυγας του διαβόητου «Tea party».

Αδιέξοδο

Η διελκυστίνδα ανάμεσα σε Δημοκρατικούς και Ρεπουμπλικανούς σχετικά με τους τρόπους με τους οποίους θα επιδιωχθεί η μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος έφερε τη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου κυριολεκτικά στα πρόθυρα μιας τεχνικής στάσης πληρωμών χωρίς να έχει σημειωθεί ουσιαστική αύξηση του κόστους του δανεισμού της. Αιτία ήταν το παρατεταμένο αδιέξοδο στο οποίο οδηγούσε τις συνομιλίες η άρνηση των Ρεπουμπλικανών να εγκρίνουν οποιαδήποτε αύξηση του ορίου δανεισμού που δεν θα συνοδευόταν από ραγδαίες περικοπές δαπανών και η σθεναρή τους αντίσταση σε οποιαδήποτε αύξηση φόρων.

Επρόκειτο περί πολιτικού ελιγμού, και μάλιστα σύμφωνα με τον οικονομολόγο και κάτοχο Νομπέλ Οικονομίας Πολ Κρούγκμαν, περί «ωμού πολιτικού εκβιασμού», δεδομένου ότι το όριο δανεισμού για τις ΗΠΑ έχει αυξηθεί επανειλημμένως και θεωρείται θέμα κυρίως τεχνικής φύσης. Από την πλευρά τους, οι Δημοκρατικοί μαζί με τον Αμερικανό πρόεδρο προσπαθούσαν να περιφρουρήσουν τις δαπάνες για τα κοινωνικά προγράμματα και προπαντός τα δημοφιλή προγράμματα υγείας Medicare και Medicaid, ενώ επέμεναν να διεκδικούν ορισμένες αυξήσεις φόρων στα υψηλά εισοδήματα.

Η αναμέτρηση κλιμακωνόταν στα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας, όταν τα δύο κόμματα προωθούσαν προς ψήφιση ανταγωνιστικά σχέδια. Στο μεταξύ, είχε αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση για τη 2α Αυγούστου, οπότε θα στέρευαν τα ταμεία του αμερικανικού κράτους και θα εξαντλείτο η δυνατότητα δανεισμού από πλευράς του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών. Μεσολάβησε η έκκληση του Αμερικανού προέδρου για συναίνεση και η προειδοποίηση της επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Κριστίν Λαγκάρντ, για τις ολέθριες συνέπειες που θα είχε μια στάση πληρωμών από πλευράς των ΗΠΑ.

Υποχώρηση

Η συναίνεση επετεύχθη ουσιαστικά με υποχώρηση των Δημοκρατικών. Το σχέδιο που ψηφίστηκε τελικά και από τα δύο σώματα του Κογκρέσου αποτελεί αναθεωρημένη εκδοχή της πρότασης που προωθούσαν οι Ρεπουμπλικανοί. Προβλέπει μια αύξηση του ορίου δανεισμού κατά 2,4 δισ. δολάρια και παράλληλα την ισόποση μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος σε χρονοδιάγραμμα δεκαετίας. Θέτει στόχο τη μείωση των δαπανών κατά 900 δισ. δολάρια μέσα στα επόμενα 10 χρόνια, αλλά υπό τον όρο ότι η αρμόδια επιτροπή του Κογκρέσου θα εκπονήσει σχέδιο για την περαιτέρω εξοικονόμηση 1,5 τρισ. δολ. Σε περίπτωση που αυτό δεν επιτευχθεί, προβλέπονται περαιτέρω περικοπές δαπανών.

Επιμέρους πτυχή του θρίλερ ήταν, άλλωστε, η στάση των οίκων πιστοληπτικής αξιολόγησης που προειδοποιούσαν για ενδεχόμενη υποβάθμιση των ΗΠΑ ακόμη και σε περίπτωση συμφωνίας εάν αυτή δεν συνοδεύεται από ένα αξιόπιστο σχέδιο δημοσιονομικής εξυγίανσης. Η προειδοποίησή τους παραμένει, άλλωστε, σε ισχύ καθώς την επανέλαβαν σε ό,τι αφορά το μέλλον οι δύο από τους τρεις μεγάλους οίκους, οι Fitch και Moody’s. Μολονότι επανέλαβαν τη βαθμολογία των τριών Α που έχουν δώσει, άφησαν ανοιχτό το ενδεχόμενο υποβάθμισης των ΗΠΑ στο μέλλον.

Το αβέβαιο μέλλον του κ. Γκάιτνερ

Ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών, Τίμοθι Γκάιτνερ, ενδέχεται τελικά να παραμείνει στο πλευρό του Αμερικανού προέδρου μέχρι το τέλος της θητείας του και τις εκλογές. Δημοσιεύματα του Τύπου φέρουν τον κ. Γκάιτνερ να αναθεωρεί την πρόθεσή του να επιστρέψει στην οικογένειά του στη Νέα Υόρκη. Ερωτώμενος σχετικά ο κ. Γκάιτνερ, ένα από τα ελάχιστα μέλη του αρχικού οικονομικού επιτελείου του προέδρου Ομπάμα που παραμένουν στη θέση τους, επιμένει να κρατάει τα χαρτιά του κλειστά. Επικαλείται μάλιστα την παρατεταμένη αβεβαιότητα που περιέβαλε μέχρι το τέλος της εβδομάδας την αύξηση του ορίου δανεισμού, για να υποστηρίξει πως είχε εστιάσει σε αυτή γι’ αυτό και δεν μπόρεσε να καταλήξει σε οριστικές αποφάσεις. Το θέμα έχει προκύψει από δημοσιεύματα του αμερικανικού Τύπου, που τον Ιούνιο έφεραν τον κ. Γκάιτνερ να δρομολογεί την παραίτησή του αλλά για αμέσως μετά τη σύναψη συμφωνίας για την αύξηση του ορίου δανεισμού. Τα τελευταία δημοσιεύματα φέρουν, πάντως, τον κ. Γκάιτνερ να παραιτείται μόλις βρεθεί ο κατάλληλος αντικαταστάτης.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή