Διαψεύσθηκαν παταγωδώς χθες οι προσδοκίες πως η φημολογούμενη από την Παρασκευή απόφαση της ΕΚΤ να προχωρήσει σε αγορές ιταλικών και ισπανικών ομολόγων θα βελτίωνε το κλίμα στις αγορές. Είχε βέβαια μεσολαβήσει η υποβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης των ΗΠΑ από τη Standard & Poor’s, με αποτέλεσμα οι αγορές στις δύο πλευρές του Ατλαντικού να συνεχίσουν χθες την ελεύθερη πτώση, με τον Dow Jones να κλείνει στο -5,55% και τον Nasdaq στο -6,9%. Νωρίτερα, το Χρηματιστήριο Αθηνών έκλεισε με πτώση 6% κάτω από το φράγμα των 1.000 μονάδων (ρεπορτάζ σελ. 26).
Παρά την πτώση του δείκτη S&P 500 κατά 6,66%, ωστόσο, οι επενδυτές εξακολούθησαν να στρέφονται στα ομόλογα του αμερικανικού Δημοσίου. Οι αποδόσεις τους υποχώρησαν κατά 22 μονάδες βάσης, στο 2,35%, καθώς παραμένουν σημείο αναφοράς παγκοσμίως και θεωρούνται ασφαλής επένδυση.
Το ασφαλές καταφύγιο του χρυσού που προσελκύει πάντα τους επενδυτές σε περιόδους κρίσης εκτινάχθηκε σε επίπεδα πάνω από τα 1.716 δολάρια η ουγγιά, μετά μήνες συνεχών ανατιμήσεων. Το ελβετικό φράγκο και το γιεν ενισχύθηκαν τόσο έναντι του δολαρίου όσο και έναντι του ευρώ. Το ευρώ ισοδυναμούσε, έτσι, αργά χθες το βράδυ με 0,9326 ελβετικά φράγκα, ενώ το φράγκο ανερχόταν σε 1,32 δολάρια. Το γεν ενισχύθηκε έναντι του δολαρίου που ισοδυναμούσε αργά χθες το βράδυ με 77,71 γιεν και έναντι του ευρώ που ισοδυναμούσε με 110,47 γιεν. Το πετρέλαιο, αντίθετα, διατήρησε την πτωτική πορεία των τελευταίων ημερών, αντανακλώντας τη γενικευμένη πλέον αγωνία για το μέλλον της αμερικανικής και της παγκόσμιας οικονομίας. Ετσι, αργά το βράδυ η τιμή του αργού ΗΠΑ βρισκόταν στα 81 δολάρια το βαρέλι για τα προθεσμιακά συμβόλαια παράδοσης Σεπτεμβρίου, ενώ τα αντίστοιχα του Brent βρίσκονταν στα 104 δολάρια το βαρέλι.
Οι ευρωπαϊκές αγορές πλησίασαν τα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων σχεδόν δύο ετών, με τον δείκτη FTSE 100 του Λονδίνου να συνεχίζει την πτωτική του πορεία για έβδομη συναπτή ημέρα και να κλείνει με απώλειες 3,39%. Σε επίπεδα γύρω από το 5% ήταν η πτώση που σημείωσαν των χρηματιστήρια των δύο ισχυρότερων οικονομιών της Ευρωζώνης.
Ειδικότερα ο δείκτης DAX της Φρανκφούρτης έκλεισε με πτώση 5,02% και ο CAC της Γαλλίας με πτώση 4,68%. Σημαντικές ήταν, άλλωστε, οι απώλειες που σημείωσαν οι πανευρωπαϊκοί δείκτες FTSE Eurotop 100 και FTSEurofirst που έκλεισαν με πτώση 3,66% και 3,97% αντιστοίχως. Πτωτικά και υπό τη σκιά της υποβάθμισης εκινείτο, άλλωστε, η Wall Street από την αρχή της συνεδρίασης, με τον δείκτη Dow Jones να κλείνει με απώλειες 5,55% και τον Nasdaq να σημειώνει θεαματική πτώση 6,9%. Περισσότερες από 1.000 μετοχές που αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης υποχώρησαν, άλλωστε, στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων 52 εβδομάδων.
Σε ό, τι αφορά την ευεργετική επίδραση της παρέμβασης που πραγματοποίησε η ΕΚΤ στις αγορές ομολόγων, προκάλεσε ανακούφιση σε Ιταλία και Ισπανία. Οι αποδόσεις των δεκαετών ομολόγων της Ιταλίας υποχώρησαν κατά 82 μονάδες βάσης, στο 5,277%, και των ισπανικών στο 5,16%, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη ημερήσια πτώση από την εισαγωγή του ευρώ. Η κεντρική τράπεζα δέχθηκε, ωστόσο, επικρίσεις για την επιλογή της να περιοριστεί την προηγούμενη εβδομάδα σε αγορές μόνον πορτογαλικών και ιρλανδικών ομολόγων τη στιγμή που η τρίτη και η τέταρτη οικονομία της Ευρωζώνης υφίσταντο πιέσεις.
Δριμεία κριτική υφίσταται, όμως, η ΕΚΤ από την πλειονότητα των διαπραγματευτών στις χρηματαγορές, που διαφωνούν με την επιλογή της να είναι η πρώτη από τις μεγάλες κεντρικές τράπεζες που έσπευσε να αυξήσει τα επιτόκιά της. Η σχετική δημοσκόπηση του πρακτορείου Ρόιτερς έρχεται σε αντίθεση με πρόσφατη δημοσκόπηση μεταξύ οικονομικών αναλυτών, που την επικροτούσαν.