Το οικονομικό «θαύμα» του Παναμά

Σε μια από τις φτωχότερες μεριές της αμερικανικής ηπείρου, φαίνεται σαν κάποιος να έβαλε κατά λάθος ένα κομμάτι από το Μανχάταν. Οι ουρανοξύστες των 50 ορόφων στην Πόλη του Παναμά ξεφυτρώνουν μέσα από τη ζούγκλα με έναν τρόπο που δεν έχει όμοιό του σε κανένα άλλο μέρος της Κεντρικής Αμερικής. Οι έξυπνες τράπεζες του Παναμά, η ανοιχτή οικονομία και οι σειρές από πλοία στα λιμάνια του θυμίζουν σε πολλούς τη Σιγκαπούρη. Ο πρόεδρος του Παναμά, Ρικάρντο Μαρτινέλι, επισκέφθηκε για πρώτη φορά την περιοχή το περασμένο έτος και στη συνέχεια είπε: «Αντιγράφουμε πολλά από τη Σιγκαπούρη και πρέπει να αντιγράψουμε κι άλλα». Ο Παναμάς δεν διαθέτει ούτε το 1/5 του κατά κεφαλήν πλούτου που διαθέτει το ασιατικό πρότυπό του. Η Σιγκαπούρη, όμως, θα ζήλευε την ανάπτυξή του: από το 2005 μέχρι το 2010 η οικονομία του σημείωσε ανάπτυξη άνω του 8% ετησίως, καταγράφοντας τον ταχύτερο ρυθμό στην Αμερική. Το ΔΝΤ προβλέπει ότι θα σημειώσει ανάπτυξη άνω του 6% ετησίως την επόμενη πενταετία. Σύντομα ο Παναμάς θα ξεπεράσει την Κόστα Ρίκα και τη Βενεζουέλα ως προς το ύψος τού κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Με κριτήριο την αγοραστική δύναμη, είναι μια από τις πέντε πλουσιότερες χώρες στην ενδοχώρα της Λατινικής Αμερικής. Σε αυτό έχει βοηθήσει σε μεγάλο βαθμό μια διώρυγα μήκους 80 χλμ. Το 2010, τα έσοδα από τη διώρυγα ήταν δύο δισ. δολάρια και αντιπροσώπευαν το 75% του ΑΕΠ της χώρας. Φέτος έχουν αυξηθεί κατά 25% χάρη στην αύξηση της κίνησης και του ναύλου. Η διώρυγα και οι φιλικές προς τις επιχειρήσεις ρυθμίσεις που ισχύουν στον Παναμά έχουν δώσει ώθηση στη δημιουργία μεγάλων ασφαλιστικών και νομικών κλάδων, ενώ έχουν προσφέρει στη χώρα τον μεγαλύτερο εμπορικό στόλο στον κόσμο, τουλάχιστον στα χαρτιά. Μια ζώνη ελεύθερου εμπορίου στο Κολόν, στο άκρο της διώρυγας που βγαίνει στον Ατλαντικό, έχει προσελκύσει τις τοπικές βάσεις εταιρειών όπως η Procter & Gamble. Πέρυσι το Κολόν και η Μπαλμπόα, η έξοδος του Παναμά στον Ειρηνικό, ήταν τα λιμάνια της Λατινικής Αμερικής με τη μεγαλύτερη κίνηση. Οι δασμοί του Παναμά στις εισαγωγές είναι από τους χαμηλότερους στη Λατινική Αμερική και η χώρα έχει γίνει αποδέκτης άμεσων ξένων επενδύσεων αξίας σχεδόν ίσης με το 9% του ΑΕΠ της, καταγράφοντας το μεγαλύτερο μερίδιο σε όλη την ήπειρο. Οι συντάξεις για τους φτωχούς και η υποχρεωτική εκπαίδευση θα συνεισφέρουν στη μείωση των ανισοτήτων. Το πρόβλημα της χώρας, όμως, είναι οι προβληματικοί της θεσμοί. Η Σιγκαπούρη είναι μια από τις λιγότερο διεφθαρμένες χώρες του κόσμου. Ο Παναμάς, αντιθέτως, δεν είναι καν η λιγότερο διεφθαρμένη της Κεντρικής Αμερικής, σύμφωνα με τη Διεθνή Διαφάνεια.