Στην υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ιαπωνίας κατά μία βαθμίδα, από Αa2 σε Αa3, προχώρησε ο οίκος αξιολόγησης Moody’s, επικαλούμενος τα μεγάλα ελλείμματα της χώρας καθώς και την αύξηση του χρέους της από την ύφεση του 2009 και μετά. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του οίκου, οι συχνές αλλαγές στην πολιτική ηγεσία της χώρας εμπόδισαν την κυβέρνηση να επιδιώξει μια μακροπρόθεσμη διαδικασία δημοσιονομικής μεταρρύθμισης, ενώ οι πρόσφατες καταστροφές έχουν καθυστερήσει σημαντικά την ανάκαμψη της ιαπωνικής οικονομίας. Εκτός αυτού, οι ασθενείς προοπτικές οικονομικής ανάπτυξης είχαν αρνητικό αντίκτυπο στις προσπάθειες για τον περιορισμό του χρέους της χώρας. Ο οίκος Moody’s δεν περιορίστηκε μόνο στην υποβάθμιση της αξιολόγησης για το μακροπρόθεσμο χρέος της Ιαπωνίας, καθώς λίγο αργότερα προχώρησε και στην υποβάθμιση της αξιολόγησης των τραπεζικών μονάδων των ιαπωνικών Mitsubishi UFG Financial Group, Sumitomo Mitsui Financial Group και Mizuho Financial Group, αποδίδοντας την απόφασή του στις εκτιμήσεις του ότι η αποδυνάμωση των δημοσίων οικονομικών της χώρας θα περιορίσει την ικανότητα στήριξης της κυβέρνησης προς τις τράπεζες.
Η υποβάθμιση φέρνει την αξιολόγηση της Moody’s για την Ιαπωνία στο ίδιο επίπεδο με αυτήν του οίκου Standard & Poor’s, η οποία είχε τον Ιανουάριο υποβαθμίσει το ιαπωνικό χρέος κατά μία βαθμίδα στο ΑΑ-, την τέταρτη υψηλότερη βαθμίδα στην κλίμακα αξιολόγησής της. Σημειώνεται ότι η Moody’s είχε θέσει, τον Μάιο, την ιαπωνική πιστοληπτική αξιολόγηση σε καθεστώς αναθεώρησης για πιθανή υποβάθμιση.
Λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση της Moody’s, η κυβέρνηση του Τόκιο ανακοίνωσε τη σύσταση ενός ταμείου 100 δισ. δολαρίων που θα έχει στόχο να παράσχει βοήθεια στις ιαπωνικές επενδύσεις και εξαγωγές ώστε να αντιμετωπίσουν το μειονέκτημα ανταγωνιστικότητας που έχουν στις διεθνείς αγορές λόγω της ανοδικής πορείας του γιεν. «Αποφασίσαμε να δημιουργήσουμε το συγκεκριμένο πακέτο για να δείξουμε την ισχυρή αποφασιστικότητά μας να δράσουμε σε περίπτωση που συνεχιστεί η ανοδική πορεία του γιεν», τόνισε χαρακτηριστικά ο υπουργός Οικονομικών της χώρας Γιοσιχίκο Νοντά, o οποίος φέρεται να είναι ο επικρατέστερος για να διαδεχθεί τον Ναότο Καν στη θέση του πρωθυπουργού. Σημειώνεται ότι την Τρίτη είχε αναπτυχθεί έντονη φημολογία πως ο Ιάπωνας πρωθυπουργός θα ανακοινώσει την παραίτησή του την Παρασκευή. Το υπουργείο Οικονομικών ανακοίνωσε ότι θα παράσχει πρόσβαση σε κεφάλαια επιχειρηματικού κινδύνου, στην πλειονότητά τους φθηνά δάνεια, μέσω της Ιαπωνικής Τράπεζας Διεθνούς Συνεργασίας (JBIC), προκειμένου να ενθαρρύνει συγχωνεύσεις και εξαγορές, επενδύσεις σε φυσικούς πόρους και ενέργεια, καθώς και για τη στήριξη των εξαγωγών από μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Οι αναλυτές εκτιμούν ότι η ασυνήθιστη κίνηση δείχνει την έλλειψη διαθέσιμων επιλογών για την Ιαπωνία, καθώς προσπαθεί να αντιμετωπίσει το ισχυρό γιεν. Παρά τις προσπάθειες, η ισοτιμία του γιεν με το δολάριο κατέγραψε την προηγούμενη εβδομάδα νέο ιστορικό ρεκόρ, στα 75,95 γιεν. Ούτε η υποβάθμιση ούτε η ανακοίνωση της κυβέρνησης, πάντως, είχαν αντίκτυπο στην αγορά συναλλάγματος, με την ισοτιμία να ενισχύεται οριακά, στα 76,77 γιεν.