Στην υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ιταλίας κατά δύο βαθμίδες από Α3 σε Βaa2 προχώρησε χθες ο οίκος Moody’s, διατηρώντας παράλληλα αρνητικές τις προοπτικές της χώρας. «Η Ιταλία είναι πιθανό να βιώσει μία απότομη αύξηση του κόστους χρηματοδότησης ή να χάσει την πρόσβασή της στις αγορές κεφαλαίων, γεγονός που αποδίδεται στην εύθραυστη εμπιστοσύνη των αγορών αλλά και στον κίνδυνο μόλυνσης από την Ελλάδα και την Ισπανία» ανέφερε η ανακοίνωση του οίκου. Παράλληλα, τόνισε ότι οι βραχυπρόθεσμες οικονομικές προοπτικές της Ιταλίας έχουν επιδεινωθεί, συμπληρώνοντας η ανοδική πορεία της ανεργίας εμποδίζει τη Ρώμη να εκπληρώσει τους στόχους μείωσης των ελλειμμάτων της, γεγονός που ενισχύει τον κίνδυνο η χώρα να μην μπορεί πλέον να «τύχει χρηματοδότησης από τις χρηματοπιστωτικές αγορές». Ο οίκος εκτιμά ότι η οικονομία της Ιταλίας, η οποία περιήλθε και επισήμως σε ύφεση στα τέλη του 2011, θα καταγράψει φέτος συρρίκνωση της τάξης του 2%.Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέφρασε τη δυσφορία της για την απόφαση υποβάθμισης, και ιδιαίτερα για το γεγονός ότι πραγματοποιήθηκε λίγες ώρες πριν από τη σχεδιαζόμενη δημοπρασία ομολόγων της χώρας, εκφράζοντας παράλληλα την ικανοποίησή της για τις προσπάθειες που καταβάλει η Ρώμη για να βάλει σε τάξη τα οικονομικά της. Η υποβάθμιση της Ιταλίας προκάλεσε την απότομη άνοδο των αποδόσεων των ιταλικών ομολόγων από το 5,9% της Πέμπτης σε επίπεδα κοντά στο 6,1%, την ίδια ώρα που οι αποδόσεις των αντίστοιχων ισπανικών ομολόγων έφταναν στο 6,7%. Πάντως, η υποβάθμιση δεν φάνηκε να επηρεάζει τη ζήτηση των επενδυτών για τη δημοπρασία τριετών ομολόγων της Παρασκευής, όπου παρατηρήθηκε σημαντική υποχώρηση του επιτοκίου. Η Ρώμη άντλησε 3,5 δισ. ευρώ, με τη μέση απόδοση να διαμορφώνεται από το 5,3% της 14ης Ιουνίου στο 4,65%, σηματοδοτώντας το χαμηλότερο επιτόκιο που έχει πληρώσει η Ιταλία από τον Μάιο.
Εξοδος από ευρώ;
Περισσότερα κίνητρα εκτιμά η Bank of America Merrill Lynch ότι θα είχαν η Ιταλία και η Ιρλανδία να αποχωρήσουν οικειοθελώς από την Ευρωζώνη σε σχέση με την Ελλάδα. Η έκθεση, η οποία βασίζεται στην ανάλυση κόστους-απόδοσης και στη θεωρία παιγνίων (game theory), συμπεραίνει ότι η Ιταλία, η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης, διατηρεί τις περισσότερες πιθανότητες για μία επιτυχημένη συντεταγμένη έξοδο από το ευρώ σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες, και θα επωφελούνταν σημαντικά από τις βελτιώσεις στην ανταγωνιστικότητα, στην οικονομική ανάπτυξη και στους ισολογισμούς της κυβέρνησης. Περίπου τα ίδια κίνητρα, αναφέρει η έκθεση, θα είχε και η Ιρλανδία, αλλά όχι και η Ισπανία. Μάλιστα, η τράπεζα εκτιμά ότι η Γερμανία διατηρεί πολύ μεγάλα κίνητρα να στηρίξει την Ιταλία προκειμένου να διατηρηθεί εντός της Ευρωζώνης. Στον αντίποδα, η Γερμανία, παρόλο που θεωρείται ως η χώρα που θα μπορούσε να αποχωρήσει με τη μεγαλύτερη ευκολία από την Ευρωζώνη, θα είχε τα λιγότερα κίνητρα από οποιαδήποτε άλλη χώρα να το κάνει. Μία γερμανική έξοδος πιθανότατα να οδηγούσε τη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης σε ασθενέστερη ανάπτυξη, υψηλότερο κόστος δανεισμού αλλά και σε προβλήματα στους ισολογισμούς της. Η Αυστρία, η Φινλανδία και το Βέλγιο, εκτιμά η έκθεση, έχουν πολλούς λόγους για να μην αποχωρήσουν από την Ευρωζώνη. Εκτός από τη Γερμανία, και η Ισπανία έχει, σύμφωνα με τη BofA Merrill Lynch, τα λιγότερα κίνητρα για να αποχωρήσει από την Ευρωζώνη.