Αν οι ηγέτες της Ευρωζώνης θέλουν πραγματικά να αντιμετωπίσουν την κρίση χρέους, πρέπει να κοιμούνται περισσότερο. Ομως μάλλον δεν θα το κάνουν. Οι τελευταίες έξι σύνοδοι κορυφής έληξαν στις 4 τα χαράματα και εκείνη της 29ης Ιουνίου στις 5 τα χαράματα. Η έλλειψη ύπνου έχει αποδειχθεί πως ευθύνεται εν μέρει για εσφαλμένες αποφάσεις που οδήγησαν σε καταστροφές όπως εκείνη του Τσερνομπίλ και αποτυχίες όπως η προβληματική εκτόξευση του Τσάλεντζερ.
«Δεν είμαστε προγραμματισμένοι να δουλεύουμε τη νύχτα», επισημαίνει ο Κρις Ιντζιλόφσκι, συνιδρυτής της Βρετανικής Εταιρείας Υπνου, που ασχολείται με το θέμα περισσότερο από τρεις δεκαετίες. Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, η παρατεταμένη αϋπνία έχει επιπτώσεις παρεμφερείς με την ήπια μέθη. Οταν κάποιος μένει ξύπνιος τις ώρες που έχει συνηθίσει να κοιμάται, καθίσταται πιο επιρρεπής στην πειθώ των άλλων και αναλαμβάνει ευκολότερα κινδύνους. Η αϋπνία μπορεί να οδηγήσει σε εσφαλμένες εκτιμήσεις. Σύμφωνα με τον Ιντζιλόφσκι, οι Ευρωπαίοι ηγέτες ίσως πρέπει να πηγαίνουν για ύπνο μια «φυσιολογική» ώρα, ανάμεσα στις 10 το βράδυ και τα μεσάνυχτα, και να αφήσουν τον εγκέφαλό τους να επεξεργαστεί τα δεδομένα εν υπνώσει. Ο ίδιος εκτιμά πως ο εγκέφαλος σκέπτεται τις λύσεις στη διάρκεια του ύπνου, ιδιαιτέρως όταν κινούνται γρήγορα τα μάτια κάτω από τα κλειστά βλέφαρα, τη γνωστή ως φάση REM, που σχετίζεται με τα όνειρα, τη μνήμη και τη μάθηση.
Σύμφωνα με τον Τζέιμς Μάας, που δίδαξε ψυχολογία στο Cornell επί 48 χρόνια, όταν κάποιος μένει άυπνος επί 16 ώρες, η εγκεφαλική του δραστηριότητα μοιάζει με εκείνου που έχει πιει και το αίμα του έχει περιεκτικότητα σε αλκοόλ 0,05%. Εκείνου που μένει άυπνος επί 24 ώρες είναι αντίστοιχη με μια περιεκτικότητα 0,10% σε αλκοόλ, ποσοστό που σχεδόν σε όλες τις χώρες θεωρείται κατάσταση μέθης. Αν μείνει κανείς άυπνος μία ολόκληρη νύχτα, είναι προβληματική η εγκεφαλική του λειτουργία, επισημαίνει ο Σκοτ Χιούτελ, ο οποίος διευθύνει κέντρο ερευνών στο πανεπιστήμιο Duke. Σε πρόσφατη έρευνα που οργάνωσε ο ίδιος με τους συνεργάτες του μεταξύ 29 ατόμων, διαπίστωσε πως μια νύχτα χωρίς ύπνο μπορεί να προκαλέσει αυξημένη δραστηριότητα περιοχών του εγκεφάλου που εξετάζουν τις θετικές πλευρές μιας υπόθεσης και μείωση της δραστηριότητας σε όσες περιοχές εξετάζουν τις αρνητικές πλευρές. Αυτό σημαίνει ότι όσοι υπόκεινται σε αυτή τη στέρηση ύπνου τείνουν να βλέπουν περισσότερο τη θετική έκβαση παρά την αρνητική.
Η ίδια έρευνα κατέδειξε πως η έλλειψη ύπνου μπορεί να αλλοιώσει τον τρόπο που προσδιορίζει ο εγκέφαλος την οικονομική αξία, εξωθώντας τους ανθρώπους σε αποφάσεις που αυξάνουν το κέρδος και αποθαρρύνοντας εκείνες που περιορίζουν τις ζημίες. Παράλληλα, όμως, η Αντριέν Τάκερ, ερευνήτρια που δημοσίευσε σχετική μελέτη με χρηματοδότηση του αμερικανικού υπουργείου Αμύνης, διαπίστωσε πως δεν πλήττονται όλες οι εγκεφαλικές λειτουργίες από την έλλειψη ύπνου. Η ίδια υπογραμμίζει, άλλωστε, ότι δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία περί του πώς επηρεάζει η αϋπνία όταν οι άνθρωποι λειτουργούν ομαδικά, όπως συμβαίνει σε περιπτώσεις σαν τις συνόδους κορυφής. Η ίδια εκτιμά πως χρειάζονται περαιτέρω έρευνες, αλλά θεωρεί βέβαιο ότι «το γεγονός ότι οι συνομιλίες γίνονται νύχτα επηρεάζει το αποτέλεσμα, επειδή ορισμένοι θα πλήττονται περισσότερο από την κούραση και άλλοι λιγότερο».