Παρά τη μάλλον δυσοίωνη εικόνα της αμερικανικής οικονομίας και ειδικότερα της αμερικανικής αγοράς εργασίας, ο πρόεδρος της Federal Reserve, Μπεν Μπερνάνκι, απογοήτευσε όσους προσέβλεπαν σε μια νέα παρέμβαση της τράπεζας με σκοπό την τόνωση της οικονομίας. Την περασμένη εβδομάδα, δήλωσε πως δεν επίκεινται άμεσα νέα μέτρα και αρκέσθηκε να επαναλάβει την υπόσχεσή του για παρέμβαση αν αυτό κριθεί αναγκαίο. Στην ακρόασή του ενώπιον της Γερουσίας, ο κ. Μπερνάνκι τόνισε πως η ανάκαμψη της αμερικανικής οικονομίας προσκρούει στην παρατεταμένη αβεβαιότητα που καλλιεργεί η κρίση χρέους της Ευρωζώνης, για την οποία προέβλεψε μάλιστα πως θα αργήσει να αντιμετωπισθεί. Δήλωσε πως η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ εξετάζει τις επιλογές της, έναν νέο γύρο αγοράς ομολόγων, τη χορήγηση δανείων έκτακτης ανάγκης και τη μείωση των επιτοκίων καταθέσεων για όσες τράπεζες καταθέτουν τα διαθέσιμά τους στη Fed, καθώς και μια ανανέωση της υπόσχεσης για διατήρηση της νομισματικής πολιτικής σε σχεδόν μηδενικά επίπεδα. Απογοήτευσε, έτσι, τους επενδυτές που προσέβλεπαν στην ανακοίνωση ενός τρίτου γύρου «ποσοτικής χαλάρωσης», ενώ διέψευσε την υπόσχεση που έδωσε στις 20 Ιουνίου για παρέμβαση της Fed αν δεν συνεχισθεί η βελτίωση στην αγορά εργασίας.
Εχουν μεσολαβήσει απογοητευτικά στοιχεία όσον αφορά την αγορά εργασία, καθώς οι νέες θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ ανήλθαν τον Ιούνιο μόλις στις 80.000 διαψεύδοντας τις εκτιμήσεις των αναλυτών του κλάδου πως θα έφθαναν τις 100.000. Σημειωτέον ότι ο ίδιος ο κ. Μπερνάνκι έχει δηλώσει από τον Απρίλιο πως και μόνον για να υπάρξει «σταθερότητα» στην αγορά εργασίας των ΗΠΑ, πρέπει να δημιουργούνται 100.000 θέσεις εργασίας μηνιαίως. Ετσι, η ανεργία στη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου παρέμεινε τον Ιούνιο στο 8,2% στο οποίο είχε ανέλθει τον Μάιο, μετά την υποχώρηση στο 8,1% που είχε σημειώσει τον Απρίλιο. Μοιραία, η επαγγελματική ανασφάλεια και η μείωση του εισοδήματος των Αμερικανών οδηγούν σε συρρίκνωση της κατανάλωσης, με αποτέλεσμα οι λιανικές πωλήσεις να υποχωρήσουν τον Ιούνιο κατά 0,5%. Στο μεταξύ, στελέχη της Fed έχουν αναθεωρήσει προς τα πάνω τις προβλέψεις τους εκτιμώντας πως στα τέλη του έτους η ανεργία θα κυμαίνεται από 8% ώς 8,2% ενώ η προηγούμενη εκτίμησή τους τον Απρίλιο μιλούσε για 7,8% ώς 8%. Αναβάθμισαν, επίσης, και την εκτίμησή τους για το 2013, προβλέποντας πως η ανεργία θα κυμαίνεται το επόμενο έτος από 7,5% ώς 8% ενώ η προηγούμενη εκτίμηση ήταν για 7,3% ώς 7,7%.
Μερίδα οικονομολόγων, όπως ο κάτοχος Νομπέλ Οικονομίας Πολ Κρούγκμαν, επιρρίπτει στον κ. Μπερνάνκι πως δεν έχει κάνει αρκετά για να αυξήσει την απασχόληση. Από την αρχή της χρηματοπιστωτικής κρίσης, η Fed έχει, πάντως, προβεί σε δύο γύρους «ποσοτικής χαλάρωσης» με την αγορά 2,3 τρισ. ομολόγων του αμερικανικού Δημοσίου και τιτλοποιημένων στεγαστικών δανείων, ενώ έχει διατηρήσει το επιτόκιο δανεισμού σε σχεδόν μηδενικά επίπεδα από τον Δεκέμβριο του 2008 και έχει υποσχεθεί να το διατηρήσει στο επίπεδο αυτό για όσο χρειασθεί και τουλάχιστον μέχρι και το 2014. Παρά τις προσπάθειές της όμως, η ανάπτυξη της αμερικανικής οικονομίας είναι υπερβολικά αργή για να επιτευχθεί αύξηση της απασχόλησης: το α΄ τρίμηνο του έτους δεν υπερέβη το 1,9%.
Σύμφωνα με τον κ. Μπερνάνκι, η Fed «προσπαθεί να ενισχύσει την οικονομία που με τη σειρά της θα καταστήσει την Αμερική πιο ελκυστική στους επενδυτές και θα προσφέρει υψηλότερες αποδόσεις σε όσους επενδύουν στις ΗΠΑ». Ενόψει, άλλωστε, της επόμενης συνεδρίασης της Fed, που θα διαρκέσει δύο ημέρες και θα ολοκληρωθεί την 1η Αυγούστου, τόνισε πως αντικείμενο αυτής της συνεδρίασης θα είναι η διασφάλιση βιώσιμης προόδου στην αγορά εργασίας και η αποτροπή του αποπληθωρισμού.
Εξαίρεση οι οικοδομές
Ενθαρρυντική εξαίρεση στην εικόνα της αμερικανικής οικονομίας είναι τα στοιχεία περί των νέων οικοδομών, καθώς σημείωσαν άνοδο με τον ταχύτερο ρυθμό των τελευταίων τεσσάρων και πλέον ετών. Η αύξηση ήταν 6,9% σε ετήσια βάση, με τις νέες οικοδομές να ανέρχονται σε 760.000 για το σύνολο του έτους. Επρόκειτο για τον ταχύτερο ρυθμό αύξησης που έχει καταγραφεί από τον Οκτώβριο του 2008. Ο λόγος είναι τα χαμηλά επιτόκια των στεγαστικών δανείων και οι χαμηλότερες τιμές, που έχουν προσελκύσει τους υποψήφιους αγοραστές ενώ παράλληλα ενθαρρύνουν τους εργολάβους. Το μέσο επιτόκιο στεγαστικού δανείου 30 ετών έχει υποχωρήσει στο 3,56% καταγράφοντας το χαμηλότερο επίπεδό του από το 1972. Ταυτοχρόνως είναι ενδεικτικά τα πορίσματα έκθεσης που φέρουν την εμπιστοσύνη μεταξύ των εργολάβων να έχει ενισχυθεί τον Ιούλιο στον μεγαλύτερο βαθμό από τον Σεπτέμβριο του 2002. Πληγή στην αγορά ακινήτων παραμένουν, πάντως, οι πλειστηριασμοί, που σημείωσαν 6% ετήσια αύξηση το β΄ τρίμηνο.