Μπορεί στην Ελλάδα της ύφεσης, οι τιμές των αγαθών να αυξάνονται, ωστόσο στον υπόλοιπο κόσμο αυτό που απασχολεί τους έχοντες σχέση με τη βιομηχανία τροφίμων είναι το γεγονός ότι φαίνεται να συγκεντρώνει ολοένα και περισσότερες πιθανότητες το σενάριο επανάληψης μιας επισιτιστικής κρίσης παρόμοιας με αυτή του 2008. Κι αυτό γιατί συνεχίζονται ακάθεκτα τα φαινόμενα ξηρασίας στις ΗΠΑ, τη μεγαλύτερη παραγωγό αλλά και εξαγωγό καλαμποκιού στον κόσμο.
Η χειρότερη ξηρασία των τελευταίων 56 ετών στην ιστορία των ΗΠΑ έχει ήδη οδηγήσει τις τιμές του καλαμποκιού και της σόγιας σε επίπεδα ρεκόρ. Η τιμή του προθεσμιακού συμβολαίου καλαμποκιού διαμορφώνεται κοντά στο επίπεδο των 8 δολαρίων ανά μπούσελ, έχοντας φτάσει στις 10 Αυγούστου στο ιστορικό υψηλό των 8,49 δολαρίων. Μία εβδομάδα νωρίτερα, είχε προηγηθεί η άνοδος σε 15 από τα 24 εμπορεύματα που παρακολουθεί ο δείκτης της S&Ρ.
Ειδικότερα, η τιμή του καλαμποκιού ακολουθεί από τις 15 Ιουνίου ανοδική πορεία άνω του 55%. Ενδεικτικό των ανοδικών τάσεων που επικρατούν στις αγορές εμπορευμάτων είναι και το άλμα της τάξης του 6% που σημείωσε τον Ιούλιο ο δείκτης τιμών του τροφίμων που καταρτίζει ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Το υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ αναμένει τη φετινή παραγωγή καλαμποκιού να υποχωρήσει κάτω από το επίπεδο των 11 δισ. μπούσελ για πρώτη φορά σε διάστημα έξι ετών, με τον αριθμό τους ανά εκτάριο να διαμορφώνεται σε χαμηλό 17 ετών. Εκτός αυτού, η παραγωγή σόγιας θα φτάσει φέτος σε χαμηλό πενταετίας.
Ο υπουργός Γεωργίας των ΗΠΑ εκτίμησε, πάντως, ότι τα φαινόμενα ξηρασίας έχουν περάσει το χειρότερο σημείο τους, τονίζοντας, ωστόσο, ότι το συνολικό επίπεδο επιπτώσεών τους στις δύο μεγαλύτερες σοδειές της χώρας, δηλαδή της σόγιας και του καλαμποκιού, δεν θα γίνει γνωστό πριν από τη συγκομιδή. Η ομοσπονδιακή τράπεζα Fed του Κάνσας υπολόγισε την προηγούμενη εβδομάδα ότι τα ακραία φαινόμενα ξηρασίας στις ΗΠΑ θα μπορούσαν να ενισχύσουν το επόμενο έτος τις τιμές τροφίμων στις ΗΠΑ έως και 4%.
Ο γενικός γραμματέας του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης Ανχέλ Γκουρία είχε εκφράσει και αυτός τις ανησυχίες του για τις ανοδικές πιέσεις που ασκεί στις τιμές τροφίμων, και συγκεκριμένα του καλαμποκιού και της σόγιας, η συνεχιζόμενη ξηρασία στις ΗΠΑ. Ωστόσο, είχε καλέσει τις αρμόδιες αρχές να επιδείξουν ψυχραιμία όσον αφορά την αντιμετώπιση του προβλήματος.
Εκτός αυτού, την προηγούμενη εβδομάδα, η Γαλλία, οι ΗΠΑ και το Μεξικό συζήτησαν την πιθανότητα σύγκλησης έκτακτης διεθνούς διάσκεψης με θέμα τις τιμές τροφίμων.
«Η Γαλλία και οι ΗΠΑ παραμένουν σε επιφυλακή για να καταγράψουν οποιοδήποτε νέο γεγονός που θα υπαγόρευε μια συνάντηση του Φόρουμ Αμεσης Αντίδρασης», τόνισε χθες ο Γάλλος υπουργός Γεωργίας Στεφάν Λεφόλ.
Προς το παρόν, η πρωτοβουλία των τριών χωρών περιορίζεται στο επίπεδο μιας τηλεδιάσκεψης που προγραμμάτισαν για τα τέλη Αυγούστου, στο πλαίσιο της οποίας θα αποφασίσουν κατά πόσον θα συγκαλέσουν την πρώτη σύνοδο του Φόρουμ Αμεσης Αντίδρασης του G20. Η απόφαση για τη σύγκληση έκτακτης συνδιάσκεψης θα βασισθεί στα πορίσματα έκθεσης σχετικής με τις τιμές των αγροτικών προϊόντων, την οποία εκπόνησε για λογαριασμό της Γαλλίας το διεθνές σύστημα ενημέρωσης για την αγορά αγροτικών προϊόντων (ΑΜΙS).
Πρόκειται για σύστημα που επινοήθηκε και τέθηκε σε εφαρμογή πέρυσι, όταν η Γαλλία είχε την προεδρία του G20 και έχει σχεδιασθεί για την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικών με τις τιμές των αγροτικών προϊόντων, με στόχο την αποτροπή μιας νέας επισιτιστικής κρίσης ανάλογη εκείνης της διετίας 2007-2008.
Από την πλευρά της, πάντως, η Ευρωπαϊκή Ενωση επισημαίνει ότι η άνοδος στις τιμές των τροφίμων δεν είχε μέχρι στιγμής κάποιο «πραγματικό αντίκτυπο» στους προϋπολογισμούς των νοικοκυριών, εκτιμώντας ότι οποιαδήποτε επίπτωση θα καθυστερήσει να κάνει την εμφάνισή της.
Βιοκαύσιμα
Η ξηρασία στις ΗΠΑ σε συνδυασμό με τη ραγδαία άνοδο των τιμών των τροφίμων αποτέλεσε την αφορμή για μεγάλο αριθμό περιβαλλοντικών οργανώσεων και οργανισμών ώστε να ασκήσουν για μία ακόμα φορά κριτική στην αυξημένη παραγωγή βιοκαυσίμων στις ΗΠΑ. Οι οργανισμοί προειδοποιούν για το ενδεχόμενο μιας νέας επισιτιστικής κρίσης, που θα οφείλεται στο γεγονός ότι η γεωργική παραγωγή των ΗΠΑ συνεχίζει να επικεντρώνεται προς την παραγωγή καυσίμων, παρά στην αναπλήρωση των αποθεμάτων τροφίμων. Σημειώνεται ότι το 10% των αποθεμάτων καυσίμων των ΗΠΑ αντιστοιχεί στα βιοκαύσιμα που προέρχονται από το καλαμπόκι. Οι ΗΠΑ υπολογίζεται ότι χρησιμοποιούν το 40% της παραγωγής καλαμποκιού για το πρόγραμμα βιοκαυσίμων.