Νέα στοιχεία αποκαλύπτονται για το διεθνές σκάνδαλο της χειραγώγησης των διατραπεζικών επιτοκίων Libor και Euribor, το οποίο έχει κλονίσει την αξιοπιστία του παγκόσμιου τραπεζικού συστήματος. Αυτή τη φορά, τα στοιχεία προέρχονται από τις δικαστικές αρχές στη Σιγκαπούρη και όχι από τις ΗΠΑ ή τη Βρετανία.
Πρωταγωνιστής σε αυτό το κεφάλαιο του διεθνούς σκανδάλου είναι ο Ταν Τσι Μιν, πρώην χρηματιστής της Royal Bank of Scotland (RBS) στη Σιγκαπούρη. Ο κ. Ταν έχει ασκήσει αγωγή εναντίον της RBS υποστηρίζοντας ότι η διοίκηση είχε πλήρη γνώση για την εκτεταμένη χειραγώγηση του συστήματος διατραπεζικών επιτοκίων Libor από τραπεζικούς και χρηματιστές του ομίλου. Ζητεί δε αποζημίωση για την απώλεια μπόνους 1,32 δισ. ευρώ. (1,167 δισ. δολαρίων).
Η RBS αρνείται τις κατηγορίες, ανακοινώνοντας στο πλαίσιο της δημοσιοποίησης των εξαμηνιαίων αποτελεσμάτων ότι «επιβεβαιώνουμε την απόλυση ενός αριθμού εργαζομένων λόγω κακής εκτέλεσης των καθηκόντων τους, όπως προκύπτει από τις έρευνές μας για το επιτόκιο Libor και άλλα διατραπεζικά επιτόκια».
Γεγονός είναι, πάντως, ότι δέκα και πλέον τράπεζες βρίσκονται στο στόχαστρο των ρυθμιστικών και δικαστικών αρχών, με τη RBS να έχει παραδεχθεί νωρίτερα αυτόν τον μήνα ότι συγκαταλέγεται σε αυτές. Η βρετανική εφημερίδα Financial Times είχε αποκαλύψει ότι οι Credit Agricole, Deutsche Bank, HSBC και Société Générale βρίσκονται στο μικροσκόπιο των Αρχών για να εξακριβωθεί εάν συμμετείχαν με την Barclays στη συστηματική χειραγώγηση των διατραπεζικών επιτοκίων Libor και Euribor από το 2005 μέχρι το 2009.
Το κουβάρι αυτών των συνταρακτικών εξελίξεων άρχισε να ξεδιπλώνεται από την Barclays στα τέλη Ιουνίου. Ο βρετανικός τραπεζικός κολοσσός παραδέχθηκε στις αμερικανικές και βρετανικές αρχές ότι ήλεγχε μαζί με άλλες τράπεζες το διατραπεζικό κόστος δανεισμού, υποβάλλοντας εκ προθέσεως πλασματικές προσφορές που ήταν είτε χαμηλότερες είτε υψηλότερες του φυσιολογικού. Στα τέλη Ιουνίου, ειδικότερα, η Barclays κατέβαλε 407 εκατ. ευρώ (500 εκατ. δολ.) σε επιμέρους πρόστιμα που επιβλήθηκαν από την Επιτροπή Διαπραγμάτευσης Εμπορευμάτων των ΗΠΑ (CTFC), το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης και την Αρχή Εποπτείας των Αγορών στη Βρετανία (FSΑ).
Οι έρευνες των προαναφερόμενων αρχών βασίστηκαν σε μια σειρά ηλεκτρονικών μηνυμάτων μεταξύ υψηλόβαθμων τραπεζικών στελεχών, αξιωματούχων και χρηματιστών, που παρέδωσε η Barclays στις Αρχές. Αυτά τα e-mails έφεραν στο φως της δημοσιότητας μια απροκάλυπτη χειραγώγηση των διατραπεζικών επιτοκίων.
Ο υποδιοικητής της βρετανικής κεντρικής τράπεζας, Πολ Τάκερ, βρέθηκε εκτεθειμένος ύστερα από αποκάλυψη μηνυμάτων στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο που μαρτυρούν στενές επαφές μεταξύ του ιδίου και του Μπομπ Ντάιαμοντ, διευθύνοντος συμβούλου της Barclays, το φθινόπωρο του 2008.
Στις αρχές Ιουλίου, ο διευθύνων σύμβουλος της Barclays υπέβαλε την παραίτησή του. Σε e-mail μεταξύ τραπεζικών στελεχών, όπου συζητείται να δοθεί χαμηλότερο επιτόκιο από το φυσιολογικό στο σύστημα επιτοκίων Libor, ο ένας λέει στον άλλον: «Σου χρωστάω μεγάλη χάρη. Πέρασε μια μέρα μετά τη δουλειά να ανοίξουμε μια Bollinger». Με βάση τα στοιχεία που υπέβαλε ο κ. Ταν, φαίνεται ότι ο οποιοσδήποτε είχε τη δυνατότητα να «αλλάξει το επιτόκιο Libor» μέσα στο σύστημα.
Οι εποπτικές αρχές των ΗΠΑ, της Ευρώπης και της Ασίας συνεργάζονται για να εξακριβωθεί το μέγεθος των καταχρήσεων στους μηχανισμούς της διατραπεζικής αγοράς. Οι διαστάσεις του σκανδάλου είναι τεράστιες εάν αναλογιστεί κανείς ότι μόνον βάσει του Libor περνούν «από τα χέρια τραπεζών και επενδυτικών εταιρειών» συναλλαγές 500 τρισ. δολαρίων σε 16 νομίσματα για 15 διαφορετικές χρονικές περιόδους. Το επιτόκιο ορίζεται από τις προσφορές περίπου 20 τραπεζών που συμμετέχουν καθημερινά στη διαδικασία.