Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ένα μήνυμα για την Ευρώπη: αν θέλετε να ενισχύσετε την ασθενική οικονομία σας, μελετήστε το ενδεχόμενο διάθεσης χρημάτων των φορολογουμένων από ολόκληρη την Ευρωζώνη για να βοηθήσετε τις προβληματικές τράπεζές σας.
Ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών, Τζακ Λιου, ταξιδεύει αυτήν την εβδομάδα στο Παρίσι, το Βερολίνο και τη Λισσαβώνα με στόχο –μεταξύ άλλων– να μεταφέρει τις ανησυχίες της Ουάσιγκτον αναφορικά με την ανάγκη της Ευρωζώνης να δώσει νέα πνοή ζωής στις ευρωπαϊκές τράπεζες, που έχουν υποστεί βαρύτατο πλήγμα από την κρίση χρέους.
Το θέμα συγκαταλέγεται πλέον στις προτεραιότητες των ΗΠΑ, επισκιάζοντας τις μέχρι πρότινος διαφορές τους με το Βερολίνο, που αφορούσαν στις επικρίσεις της Ουάσιγκτον για το οικονομικό μοντέλο της Γερμανίας, που στηρίζεται στις εξαγωγές. Μιλώντας την Τρίτη στο Παρίσι, ο κ. Λιου ενθάρρυνε τους Ευρωπαίους να κάνουν βήματα μπροστά, πέραν της συμφωνίας που επιτεύχθηκε τον περασμένο μήνα για τη δημιουργία ενιαίων θεσμικών οργάνων που θα επιβλέπουν τις διαδικασίες εκκαθάρισης των υπό πτώχευση χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Οπως τόνισε ο Αμερικανός αξιωματούχος, η Ουάσιγκτον «θέλει να δει να λαμβάνονται περαιτέρω μέτρα» για τη δημιουργία ενιαίων διχτυών ασφαλείας για τις ευρωπαϊκές τράπεζες, έτσι ώστε να εξασφαλισθούν τα απαιτούμενα κεφάλαια που θα επιτρέψουν τον δανεισμό, ο οποίος με τη σειρά του θα συντείνει στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. «Οσο περισσότερα κεφάλαια θα διαθέτουν οι ευρωπαϊκές τράπεζες, όσο ισχυρότερα τα δίχτυα ασφαλείας για την προστασία τους, τόσο το καλύτερο για την ευρωπαϊκή, την αμερικανική και την παγκόσμια οικονομία», διευκρίνισε ο κ. Λιου.
Σε ιδιωτικές συζητήσεις, οι Αμερικανοί αξιωματούχοι αναφέρονται πιο άμεσα στις ελλείψεις της τραπεζικής ένωσης που επιχειρείται τώρα στην Ευρώπη. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του δρομολογούμενου Ταμείου Εκκαθάρισης των προβληματικών τραπεζών, του οποίου τα διαθέσιμα κεφάλαια αναμένεται να φτάσουν στα 55 δισ. ευρώ μέσα σε μία δεκαετία. Τα κεφάλαια θα συγκεντρωθούν από εισφορές των ίδιων των τραπεζών, αλλά θεωρείται πολύ μικρό συγκριτικά με τα μεγέθη των ισολογισμών των ευρωπαϊκών τραπεζών. Επισημαίνεται επίσης ότι εκείνες οι ευρωπαϊκές χώρες οι οποίες αντιμετωπίζουν έντονα δημοσιονομικά προβλήματα θα δυσκολευθούν εξαιρετικά να στηρίξουν από μόνες τους, στο άμεσο μέλλον, τις προβληματικές τράπεζές τους.
Η άποψη της Ουάσιγκτον είναι ότι η ισχύς των κρατών της Ευρωζώνης βρίσκεται στην ένωσή τους και ότι μόνον ενωμένα τα μέλη της Ε.Ε. θα μπορούσαν να αναδείξουν το Ταμείο Εκκαθάρισης των τραπεζών σε αξιόπιστο, ενισχύοντας την εμπιστοσύνη στο τραπεζικό σύστημα, το οποίο θα μπορούσε έτσι να αρχίσει να χορηγεί περισσότερο δανεισμό. Βεβαίως, μέχρι στιγμής, το Βερολίνο, το οποίο δεν θέλει να χρηματοδοτήσει το εγχείρημα, αντιτίθεται σε αυτήν την προοπτική.
Ανώτατος αξιωματούχος του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών, ενημερώνοντας τους δημοσιογράφους για το ταξίδι του κ. Λιου στην Ευρώπη, είπε χαρακτηριστικά: «Εν κατακλείδι, κατά την άποψή μας… μια τραπεζική ένωση απαιτεί έναν υψηλό βαθμό συμμετοχής στο ρίσκο και στο κόστος, απ’ όλα τα μέλη της… Μια αποτελεσματική, αξιόπιστη τραπεζική ένωση θα πρέπει, κατά την άποψή μας, να περιλαμβάνει μία Αρχή ανακεφαλαιοποίησης και ενιαία ασφαλιστική κάλυψη των καταθέσεων…».
Αν και η Ευρωζώνη διαθέτει ενιαίο νόμισμα, οι τράπεζές της δεν καλύπτονται ασφαλιστικά από μία Αρχή, όπως συμβαίνει στις ΗΠΑ εκ μέρους του ομοσπονδιακού κράτους. Θετικά δέχθηκε τις παρατηρήσεις του κ. Λιου ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών, Πιερ Μοσκοβισί, ενώ ο πρόεδρος της χώρας, Φρανσουά Ολάντ, θα επισκεφθεί την Ουάσιγκτον μέσα στον Φεβρουάριο.