Η αναστολή των δοκιμών του εμβολίου από την AstraZeneca δεν είναι κάτι ασυνήθιστο για όσους ασχολούνται με την ιατρική έρευνα. Αντιθέτως αποκαλύπτει ότι η κλινική μελέτη τηρεί τους κανόνες διαφάνειας και ασφαλείας. Ξάφνιασε ωστόσο όσους πόνταραν σε μία ταχεία διάθεση του εμβολίου, με την ελπίδα ότι αυτή θα θωρακίσει άμεσα τη δημόσια υγεία και την οικονομία, φρέναρε τις ελπίδες για ένα ισχυρό «όπλο» στη μάχη κατά της πανδημίας έως τα τέλη του έτους. Ακόμη όμως και εάν η διαδικασία «ξεπαγώσει» γρήγορα, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι το όποιο εμβόλιο δεν μπορεί να θεωρείται από μόνο του ικανή «θεραπεία» για την παγκόσμια οικονομία.
Όπως εξηγούσε σε πρόσφατο σημείωμά του στην Capital Economics o Νeil Shearing θα είναι λάθος να υποθέσουμε ότι η διάθεση ενός εμβολίου για τον νέο κορωνοϊό θα μεταμορφώσει τις οικονομικές προοπτικές της επόμενης χρονιάς. Για να συμβεί κάτι τέτοιο θα πρέπει όχι μόνο το εμβόλιο να έχει αποτελεσματικότητα κοντά στο 100% (κάτι που σπανίως ισχύει), αλλά και να μην αντιμετωπίσει κανένα εμπόδιο στο στάδιο της παραγωγής και της διανομής.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει ανακοινώσει ότι θα ήθελε να δει ένα εμβόλιο τουλάχιστον 70% αποτελεσματικό, αλλά έχει θέσει κατώτατο όριο το 50%. Η προσφορά είναι επίσης ένα μεγάλο ερώτημα. Στο άκρως ευνοϊκό σενάριο στο οποίο θα λάβουν έγκριση πολλαπλά εμβόλια και όχι μόνο ένα, θα μπορούσαν να είναι διαθέσιμες έως και 8 δισεκατομμύρια δόσεις από τα τέλη του 2020 έως και τα τέλη της επόμενης χρονιάς. Ακόμη και έτσι οι ειδικοί του χώρου της υγείας προειδοποιούν ότι σε πολλές χώρες θα υπάρχουν ελλείψεις σε άλλο αναγκαίο εξοπλισμό (από εγκαταστάσεις για την αποθήκευση σε συνθήκες βαθείας κατάψυξης έως σύριγγες και βελόνες).
Η μεγαλύτερη πρόκληση ωστόσο θα είναι μάλλον να επιτευχθεί μαζικός εμβολιασμός, καθώς το αντι-εμβολιαστικό κίνημα και οι θεωρίες συνωμοσίας σε αρκετές χώρες καλά κρατούν. Σύμφωνα με έρευνα της Deutsche Bank μόνο το 61% των Γάλλων δήλωσαν ότι σκοπεύουν να κάνουν το εμβόλιο εά αυτό εγκριθεί μέσα στους επόμενους έι μήνες. Τα ποαοστά είναι υψηλότερα (70% με 75%) σε Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία, Βρετανία. Αλλά ακόμη και έτσι συνολικά στην Ευρώπη μόνο το 50% των συμμετεχόντων στην έρευναη συμφωνούν ότι τα «εμβόλια είναι ασφαλή».
Ακόμη ωστόσο και εάν η μεγάλη πλειονότητα του πληθυσμού έκανε αύριο το εμβόλιο και αποκτούσε ανοσία, κορυφαίοι οικονομολόγοι πιστεύουν ότι θα χρειαζόταν έξι μήνες ή και περισσότερο για να επιστρέψουν οι ανεπτυγμένες οικονομίες σε προ πανδημίας επίπεδα.
Σε έρευνα που πραγματοποίησε το Πανεπιστήμιο του Σικάγο σε συνεργασία με το FiveThirtyEight, οικονομολόγοι κλήθηκαν να απαντήσουν πόσες πιθανότητες υπάρχουν να επιστρέψει η οικονομία στα προ κρίσεως επίπεδα έως τα μέσα της επόμενης χρονιάς σε περίπτωση που αποκτήσει ανοσία το 25%, το 50% ή το 75% του πληθυσμού.
Εάν μόνο το 25% έχει ανοσία οι ειδικοί δίνουν μόνο 30% πιθανότητες στο ΑΕΠ να πιάσει τα προ πανδημίας επίπεδα έως τον Ιούνιο του 2021. Στο σενάριο της ανοσίας στο 75% του πληθυσμού, οι πιθανότητες ανεβαίνουν στο 65%. Το εμβόλιο είναι πράγματι το πιο κρίσιμο όπλο στη μάχη της πανδημίας. Για την οικονομία όμως δεν είναι πανάκεια.