Τα άνευ προηγουμένου μέτρα για να περιορισθεί η πανδημία του κορωνοϊού οδήγησαν στη βαθύτερη συρρίκνωση του παγκόσμιου ΑΕΠ από την εποχή της Μεγάλης Ύφεσης. Όμως η έγκαιρη και αποφασιστική δράση, σε διεθνές επίπεδο, από κυβερνήσεις και κεντρικές τράπεζες έβαλε φρένο στις υφεσιακές τάσεις, δημιουργώντας και τις κατάλληλες συνθήκες για εκδόσεις χρέους, ώστε να αποκλιμακωθούν οι πιέσεις ρευστότητας και να καλυφθούν οι ανάγκες χρηματοδότησης, αναφέρει η Moody’s σε έκθεσή της. Από την άλλη, το «τσουνάμι» ομολογιακών εκδόσεων και ειδικά το χρέος, ύψους 4,1 τρισ. δολαρίων από επιχειρήσεις κερδοσκοπικής αξιολόγησης(speculative grade) θα μπορούσε να εξελιχθεί σε «ωρολογιακή βόμβα», με τη Moody’s να προειδοποιεί για αυξημένους πιστωτικούς κινδύνους «σε ιδιαίτερα ταραγμένους καιρούς». Μέχρι στιγμής, ο καθοριστικός ρόλος των κεντρικών τραπεζών έχει αποτρέψει την υλοποίηση ενός εφιαλτικού σεναρίου.
Σύμφωνα με τη Moody’s, που επικαλείται στοιχεία της Dealogic, οι εκδόσεις χρέους, σε παγκόσμιο επίπεδο, από επιχειρήσεις υψηλής επενδυτικής διαβάθμισης(investment-grade) ανήλθαν στα 3,05 τρισ. δολάρια στο χρονικό διάστημα μεταξύ Ιανουαρίου-Αυγούστου, καταδεικνύοντας ότι η συνολική δραστηριότητα του 2020 θα υπερβεί το σύνολο των 3,5 τρισ. δολαρίων του 2019. Σταδιακή αύξηση παρατηρείται και στις εταιρικές εκδόσεις κερδοσκοπικής αξιολόγησης –ή αλλιώς υψηλού ρίσκου- αγγίζοντας τα 451,8 δισ. δολάρια κατά του πρώτους οκτώ μήνες του έτους, έναντι 564,6 δισ. δολαρίων του 2019.
‘Όπως παρατηρεί η Moody’s, υπάρχουν 37 επιχειρήσεις -«έκπτωτοι άγγελοι», δηλαδή εταιρείες που έχουν υποβαθμισθεί από την κατηγορία investment-grade στη speculative grade στο διάστημα Μαρτίου-Αυγούστου, οι περισσότερες εκ των οποίων είχαν ήδη αρνητικές προοπτικές πριν από την έναρξη της πανδημίας. Προς το παρόν, οι αξιολογήσεις των «έκπτωτων αγγέλων» δεν έχουν πυροδοτήσει φέτος σημαντικές ρευστοποιήσεις στις αγορές. Το συνολικό χρέος των επιχειρήσεων-«έκπτωτων αγγέλων» υπολογίζεται στα 257 δισ. δολάρια, ενώ το χρέος των εταιρειών που θα μπορούσαν να βρεθούν εκτός της investment-grade βαθμίδας ανέρχεται στα 217 δισ. δολάρια. Το συνολικό χρέος που έχουν εκδώσει οι εταιρείες speculative-grade παγκοσμίως ανέρχεται στα 4,1 δισ. δολάρια.
«Οι περιπτώσεις στάσης πληρωμών σε εταιρικό χρέος έχουν αυξηθεί, όμως οι σημαντικές ενέργειες των κεντρικών τραπεζών έχουν στηρίξει τις χρηματοπιστωτικές συνθήκες, αποτρέποντας ένα σενάριο άτακτων χρεοκοπιών. Το ποσοστό στάσεων πληρωμών σε εταιρικό χρέος κερδοσκοπικής διαβάθμισης επιταχύνθηκαν στο 6,4% τον Αύγουστο, από μόλις 2,4% τον αντίστοιχο μήνα του 2019. «Το πιστωτικό μας μοντέλο προβλέπει κορύφωση του ποσοστού στάσεων πληρωμών στο 8,7% στο πρώτο τρίμηνο του 2021, προτού υποχωρήσει στο 7,1% τον Αύγουστο του 2021», εκτιμά η Moody’s.
Παρότι η παγκόσμια ύφεση ήταν βαθύτερη του αναμενομένου, τα μέτρα στήριξης από την πλευρά κυβερνήσεων και κεντρικών τραπεζών συνέβαλαν στην επιστροφή ηρεμίας στις αγορές, επιτρέποντας σε πολλούς εκδότες χρέους να καλύψουν τις ανάγκες ρευστότητας, αναφέρει ο οίκος, αν και παρατηρεί ότι ο πιστωτικός αντίκτυπος ήταν πιο έντονος μεταξύ των εκδοτών χαμηλότερης πιστοληπτικής ποιότητας σε τομείς που επηρεάζονται από την καταναλωτική συμπεριφορά, καθώς και σε εκείνους με αδύναμη ρευστότητα, που αντιμετωπίζουν απαγορευτικό κόστος δανεισμού και περιορισμένη πρόσβαση στις αγορές.
Μεταξύ κυβερνήσεων, οι χαμηλότερης αξιολόγησης αναδυόμενες οικονομίες και οι μεθόριες αγορές(frontier market) με μεγάλη έκθεση σε εξωτερικό δανεισμό θεωρούνται πιο ευάλωτες στις αρνητικές επιπτώσεις της πανδημίας, με υποβάθμιση του αξιόχρεου σε 12 περιπτώσεις, 12 τέθηκαν σε καθεστώς επιτήρησης για ενδεχόμενη υποβάθμιση και 13 είδαν την προοπτική τους να αναθεωρείται προς τα κάτω, σε αρνητική. Με βάση τα στοιχεία της Moody’s, πέντε χώρες κήρυξαν στάση πληρωμών το 2020, με αναδιάρθρωση χρέους σε δύο περιπτώσεις(Αργεντινή και Λίβανος), που όμως είχαν προηγηθεί του κορωνοϊού.
Σύμφωνα με τη Moody’s, η πορεία της οικονομίας αποτελεί τον παράγοντα-κλειδί. «Η ανάκαμψη την επόμενη χρονιά το πιθανότερο θα είναι με διαφορετικές ταχύτητες ανά χώρα και κλάδο. Οι επιχειρηματικοί κλάδοι και περιοχές που έχουν πληγεί περισσότερο από τον κορωνοϊό θα ανακάμψουν και με βραδύτερους ρυθμούς. Καθώς επιμηκύνεται η περίοδος βραδύτερης οικονομικής δραστηριότητας, είναι πιθανό να επηρεασθούν και άλλοι τομείς. Το βάθος και έκταση της χρηματοπιστωτικής στήριξης σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις ενδεχομένως να ατονήσουν. Μέχρις ότου αναπτυχθεί το εμβόλιο ή αποτελεσματική θεραπεία, είναι πιθανό ένα δεύτερο κύμα έξαρσης κρουσμάτων Covid-19 και επαναφορά μέτρων lockdown σε ορισμένες περιοχές, καθυστερώντας την οικονομική ανάκαμψη», εκτιμά ο διεθνής οίκος πιστοληπτικών αξιολογήσεων.