Με τους ταχύτερους ρυθμούς τουλάχιστον της τελευταίας δεκαετίας αυξήθηκε το 2019 ο παγκόσμιος πλούτος. Ανά τον κόσμο, τα ακαθάριστα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία(που περιλαμβάνουν μετρητά και τραπεζικές καταθέσεις, απαιτήσεις από ασφαλιστικές εταιρείες και συνταξιοδοτικά ταμεία, μετοχές, ομόλογα και επενδυτικά κεφάλαια) αυξήθηκαν κατά 9,7% το 2019, καταγράφοντας το υψηλότερο ποσοστό ανάπτυξης από το 2005, όπως προκύπτει από την 11η έκθεση της Αllianz για τον παγκόσμιο πλούτο(Global Wealth Report). Η Ελλάδα καταλαμβάνει την 30ή θέση μεταξύ των 60 χωρών της έκθεσης, με αύξηση των περιουσιακών στοιχείων και για τα ελληνικά νοικοκυριά, αν και σε ονομαστικούς όρους παραμένουν κάτω από τα επίπεδα προ της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, η αύξηση του παγκόσμιου πλούτου είναι εντυπωσιακή, δεδομένου ότι το 2019 ήταν μια χρονιά που χαρακτηρίσθηκε από κοινωνικές αναταραχές, κλιμάκωση των εμπορικών αντιπαραθέσεων και βιομηχανική ύφεση. Αλλά οι κεντρικές τράπεζες άλλαξαν πορεία πλεύσης προς την κατεύθυνση της νομισματικής χαλάρωσης και η πορεία των χρηματιστηριακών αγορών αποσυνδέθηκε από τα οικονομικά θεμελιώδη, σημειώνοντας άνοδο 25%, ωθώντας προς τα πάνω και τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία. Η κατηγορία ενεργητικού των χρεογράφων αυξήθηκε κατά 13,7% το 2019, με την ταχύτερη ανάπτυξη στη διάρκεια του 21ου αιώνα.
Τα αντίστοιχα ποσοστά ανάπτυξης των άλλων δύο βασικών κατηγοριών ενεργητικού ήταν μεν χαμηλότερα, εντούτοις εντυπωσιακά: Ασφάλειες και συντάξεις κατέγραψαν άνοδο 8,1% και οι τραπεζικές καταθέσεις αυξήθηκαν κατά 6,4%, σημειώνεται στην έκθεση της Allianz.
Με βάση τα στοιχεία της έκθεσης, οι περιοχές που είδαν την ταχύτερη ανάπτυξη ήταν, μακράν, οι πλουσιότερες: Βόρεια Αμερική και η Ωκεανία, όπου τα ακαθάριστα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία των νοικοκυριών αυξήθηκαν κατά 11,9%. Κατά συνέπεια, για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, οι αναδυόμενες αγορές δεν μπόρεσαν να ξεπεράσουν τους πολύ πλουσιότερους ανταγωνιστές τους.
Στην πρώτη θέση της κατάταξης με βάση τα καθαρά, κατά κεφαλήν περιουσιακά στοιχεία βρίσκονται οι ΗΠΑ(209.524 ευρώ), ενώ ακολουθεί η Σιγκαπούρη(116.657). Η «χρυσή» τριάδα συμπληρώνεται με την Ολλανδία(114.287 ευρώ), ενώ ακολουθούν Ταϊβάν(110.706) και Σουηδία(110.618) στην 5η και 6η θέση αντιστοίχως.
Aύξηση των περιουσιακών στοιχείων για τα ελληνικά νοικοκυριά
Όπως διαπιστώνεται στην έκθεση της Allianz, τα ακαθάριστα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία των ελληνικών νοικοκυριών αυξήθηκαν με τους ταχύτερους ρυθμούς των τελευταίων έξι ετών, σημειώνοντας άνοδο κατά 8,8% το 2019, έχοντας μειωθεί κατά 6,9% το προηγούμενο έτος. Οι ισχυρές επιδόσεις οφείλονται κυρίως στην κατηγορία περιουσιακών στοιχείων των τίτλων που σημείωσαν άνοδο της τάξης του 33,4%, χάρη στην άνθηση των χρηματιστηρίων.
Ασφάλιση και οι συντάξεις αποτελούν ακόμη ένα φωτεινό σημείο, καθώς αυξήθηκαν κατά 13,5%, σημειώνοντας την υψηλότερη ανάπτυξη από την εποχή της παγκόσμιας πιστωτικής κρίσης. Οι τραπεζικές καταθέσεις, από την άλλη πλευρά, μειώθηκαν κατά 1,9%, για πέμπτο συνεχές έτος.
Στην πραγματικότητα, η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα στο δείγμα χωρών της Allianz, όπου οι τραπεζικές καταθέσεις έχουν μειωθεί την τελευταία δεκαετία όχι οριακά αλλά κατά 26%, αποκαλύπτοντας τη σοβαρότητα της κρίσης και τις δυσκολίες των ελληνικών νοικοκυριών να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους.
Ωστόσο, η κατηγορία αυτή περιουσιακών στοιχείων παραμένει η πιο δημοφιλής μεταξύ των Ελλήνων αποταμιευτών με μερίδιο χαρτοφυλακίου 58,2%, συγκριτικά με τους τίτλους, ιδιαίτερα των ασφαλίσεων και των συντάξεων, με ποσοστά της τάξης του 34,0% και του 4,7%, αντίστοιχα.
‘Επειτα από ένα χρόνο ανάπτυξης (+2,0% το 2018), οι υποχρεώσεις συνέχισαν να μειώνονται το 2019, κατά 5,2%. Το συνολικό χρέος έχει μειωθεί κατά 29% μετά το ανώτατο επίπεδό του το 2010 -στην πραγματικότητα, η Ελλάδα είναι μια από τις λίγες χώρες στην Ευρώπη (μαζί με την Πορτογαλία, την Ισπανία και την Ιρλανδία) που μείωσε το συνολικό χρέος-, το κατά κεφαλήν χρέος μειώθηκε κατά περίπου 3.800 ευρώ και ο δείκτης χρέους (υποχρεώσεις ως ποσοστό του ΑΕΠ) μειώθηκε κατά 18 ποσοστιαίες μονάδες. Με 58% στο τέλος του 2019, είναι τώρα πολύ κάτω από τον περιφερειακό μέσο όρο του 75% και σχεδόν ισοδύναμος με τον δείκτη χρέους των φειδωλών γερμανικών νοικοκυριών.
Τέλος, τα καθαρά χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία αυξήθηκαν κατά 20,9%. Με καθαρά χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία κατά κεφαλήν της τάξης των 15.360 ευρώ, η Ελλάδα παρέμεινε στην 30ή θέση στην κατάταξη.
Ένα άλλο μοναδικό αλλά λυπηρό ρεκόρ για την Ελλάδα: είναι η μόνη χώρα, όπου τα καθαρά κατά κεφαλήν χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία σήμερα είναι, σε ονομαστικούς όρους, κάτω από το επίπεδο που καταγραφόταν πριν από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση: Κατά μέσο όρο, τα ελληνικά νοικοκυριά έχουν χάσει το 21% του πλούτου τους ή 4.100 ευρώ.