Φέτος οι γιορτές στο λαμπερό κατάστημα Macy’s στη Νέα Υόρκη δεν θα έχουν την εικόνα που είχαν άλλες χρονιές. Η παρέλαση της Ημέρας των Ευχαριστιών διεξήχθη χωρίς θεατές, ενώ ο Αγιος Βασίλης δεν θα ασχοληθεί επισταμένως με τον κατάλογο ευχών για τα Χριστούγεννα στη συνηθισμένη του θέση στην 34η Οδό. Αν και πολλές από τις παραδόσεις αυτές θα επανέλθουν μάλλον, όταν η απειλή του κορωνοϊού περάσει, υπάρχουν κάποιες αλλαγές στο Macy’s αυτή την περίοδο, οι οποίες σηματοδοτούν μία μεγαλύτερη και μονιμότερη για την ίδια την επιχείρηση και τον κλάδο του λιανεμπορίου – κι αυτή έρχεται ως απόρροια της πανδημίας.
Στις αρχές Οκτωβρίου δύο από τα καταστήματα της αλυσίδας Macy’s στο Ντέλαγουεαρ και το Κολοράντο ουσιαστικά δεν λειτούργησαν κανονικά, έμειναν «σκοτεινά», μιας και οι υπάλληλοι τα χρησιμοποιούσαν ως κέντρα διεκπεραίωσης, όπου επεξεργάζονταν ηλεκτρονικές παραγγελίες και επιστροφές και όχι ως έναν χώρο για περιήγηση και αγορές από τους πελάτες.
Ο Τζεφ Ζενέτ, διευθύνων σύμβουλος της Macy’s, δήλωσε ότι τα «σκοτεινά» καταστήματα αποτελούν μέρος ενός πειράματος, διότι η εταιρεία ανταποκρίνεται στους πελάτες, που αγοράζουν περισσότερα είδη στο Διαδίκτυο και απαιτούν γρηγορότερη αποστολή δωρεάν. Ωστόσο, η μετατροπή ενός πολυκαταστήματος σε κέντρο διεκπεραίωσης, ακόμη και προσωρινά, φανερώνει τον τρόπο με τον οποίο οι όμιλοι λιανικών πωλήσεων υποκύπτουν στην κυριαρχία του ηλεκτρονικού εμπορίου και προσπαθούν να διασώσουν όλο και περισσότερο χώρο, που κάποτε αφιερωνόταν στα συμβατικά ψώνια, αλλά τώρα φαίνεται πως δεν χρησιμεύει σε κάτι αντίστοιχο.
Πάντως, οι δυνάμεις εκείνες, οι οποίες προωθούν την ηλεκτρονική κατανάλωση, ενεργοποιήθηκαν πολύ καιρό πριν από την πανδημία. Ομως, το να αποτυπώσουμε αυτή τη μείωση του αριθμού των παραδοσιακών καταστημάτων και την παράλληλη ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου τους τελευταίους επτά μήνες είναι σαν να παρακολουθούμε την εξέλιξη του λιανεμπορίου και την επίδρασή του στην ευρύτερη οικονομία. Στο μέλλον, το 2020 θα θεωρηθεί ένα σημείο καμπής για τον κλάδο. Κατά τον Βινς Τίμπον, ανώτερο αναλυτή του λιανεμπορίου της Green Street, «ο κορωνοϊός επέφερε την πρόοδο που θα σημειωνόταν σε μία πενταετία, μέσα σε διάστημα 18 μηνών συμπυκνωμένα».
Την περασμένη εβδομάδα, η Walmart, η μεγαλύτερη εταιρεία λιανικής πώλησης των Ηνωμένων Πολιτειών με αλυσίδα σούπερ μάρκετ, ανέφερε ότι οι πωλήσεις ηλεκτρονικού εμπορίου αυξήθηκαν κατά 79% το τρίτο τρίμηνο, ενώ ο αντίπαλός της Target δήλωσε ότι οι δραστηριότητές του στο εμπόριο αυτό εκτινάχθηκαν κατά 155%. Οι πωλήσεις της Amazon αυξήθηκαν 37% και τα κέρδη της σχεδόν 200% το προηγούμενο τρίμηνο.
Τα στελέχη των ομίλων λιανικής δηλώνουν πως η προαναφερθείσα εντυπωσιακή ανάπτυξη των πωλήσεων δεν αποτελεί έκπληξη, που σχετίζεται με τον εγκλεισμό της πανδημίας, αλλά θεωρείται αποτέλεσμα μιας μόνιμης αλλαγής στον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι ψωνίζουν. «Πιστεύουμε ότι αυτές οι νέες συμπεριφορές πελατών θα διατηρηθούν σε μεγάλο βαθμό», επισήμανε ο διευθύνων σύμβουλος της Walmart, Νταγκ Μακμίλον, την προηγούμενη εβδομάδα. Σε ολόκληρο τον κλάδο οι διαδικτυακές πωλήσεις φέτος αναμένεται να αυξηθούν με τον ταχύτερο ρυθμό μέσα στα τελευταία δώδεκα χρόνια, καλύπτοντας ποσοστό 20% επί του συνόλου των λιανικών πωλήσεων εν συγκρίσει με το 16% του 2019, σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας ερευνών Forrester Research.
Εν μέρει οι πωλήσεις αυτές έχουν να κάνουν με παραλαβή ειδών από το κατάστημα, πολλές, όμως, δεν είναι αυτού του είδους και ο αντίκτυπός τους στα συμβατικά μαγαζιά δεν μπορεί να αμφισβητηθεί. Λίγες ημέρες πριν ανακοινώθηκε ο αριθμός των καταστημάτων που έκλεισαν το 2020 στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτός ανήλθε στα υψηλά επίπεδα των 10.991 καταστημάτων, σύμφωνα με το CoStar Group, έναν πάροχο δεδομένων για τον κλάδο κτηματομεσιτικών υπηρεσιών. Πολλά εμπορικά κέντρα τελούν σε φάση διάλυσης, διότι οι ενοικιαστές ελαττώνουν τα μισθωμένα καταστήματα, δεν καταβάλλουν ενοίκιο ή εξέρχονται από καθεστώς πτώχευσης.
Στους ομίλους λιανικής, που υπέβαλαν αίτηση πτώχευσης φέτος, περιλαμβάνονται μεγάλα ονόματα με ιστορία όπως οι J.C. Penney, J.Crew, Brooks Brothers και Neiman Marcus. «Το λιανικό εμπόριο μόλις άλλαξε εκ βάθρων», είπε ο Ντάνιελ Χόριγκαν, δήμαρχος του Ακρον στο Οχάιο, όπου η Amazon άνοιξε ένα κέντρο διεκπεραίωσης προ ημερών, δημιουργώντας 1.500 θέσεις εργασίας. «Δεν μπορείς να αντισταθείς σε αυτό το κύμα», συμπλήρωσε ο κ. Χόριγκαν. Σημειωτέον, πως το νέο κέντρο της Amazon αντικαθιστά ένα κάποτε αγαπημένο εμπορικό κέντρο από μια περασμένη εποχή, στο οποίο φιλοξενούνταν καταστήματα των εμπορικών σημάτων Sears, RadioShack και York, μεταξύ άλλων.
Ομως, η τοποθεσία των 54 στρεμμάτων έμεινε κενή για μία δεκαετία, ως μια ισχυρή υπενθύμιση των προβλημάτων μιας πόλης – πρώην βιομηχανικού κέντρου, που παρήκμαζε. «Το εμπορικό κέντρο ήταν γεμάτο ζωή, με παιδιά και σινεμά, ποπ κορν και συναυλίες» επισήμανε, εν κατακλείδι, ο κ. Χόριγκαν, ο οποίος έχει περάσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στο Aκρον. «Κάθε Χριστούγεννα θα ήταν πάντα γεμάτο κόσμο. Ομως, θα πρέπει να είμαστε ρεαλιστές».