Αντιστρέφεται σταδιακά το πρωτοφανές φαινόμενο της «μεγάλης παραίτησης», όπως αποκλήθηκε η μαζική αποχώρηση εργαζομένων από τις θέσεις τους στη διάρκεια της πανδημίας, που προκάλεσε προβλήματα σε επιχειρήσεις, βιομηχανίες και εφοδιαστικές αλυσίδες σε Αμερική και Ευρώπη. Οι παράγοντες που επαναφέρουν τον κόσμο στην αγορά εργασίας διαφέρουν και προκύπτουν από την άνοδο του κόστους διαβίωσης και την αύξηση των μισθών, μέχρι τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας, αλλά και την εξάντληση των αποταμιεύσεων που συγκέντρωσαν Ευρωπαίοι και Αμερικανοί στη διάρκεια των lockdowns. Παράγοντες της αγοράς αναφέρουν, επίσης, και τα υψηλά ποσοστά εμβολιασμού που ενεθάρρυναν τους ανθρώπους να επιστρέψουν σε επαγγέλματα με συχνές επαφές, σε εκείνα δηλαδή που είχαν γνωρίσει τον μεγαλύτερο αριθμό παραιτήσεων στα πρώτα κύματα της πανδημίας.
Η αντιστροφή της μεγάλης παραίτησης είναι ορατή πρωτίστως στη Βρετανία, όπου οι εργαζόμενοι επιστρέφουν στην αγορά εργασίας με ταχύτερο ρυθμό σε σύγκριση με τα προ της πανδημίας επίπεδα και αιτία είναι βέβαια η ακρίβεια. Σύμφωνα με στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, ο αριθμός των ατόμων που παραμένουν εκτός αγοράς εργασίας μολονότι βρίσκονται στις κατάλληλες ηλικίες για εργασία μειώθηκε κατά 144.000 από τον Μάρτιο μέχρι και τον Μάιο. Στο ίδιο χρονικό διάστημα, άλλωστε, αυξήθηκε η απασχόληση κατά 296.000 άτομα, σαφώς περισσότερα από τις 170.000 που προέβλεπαν οικονομολόγοι και αναλυτές. Τα στοιχεία εμπνέουν αισιοδοξία πως ενδεχομένως αντιστρέφεται η τάση και μπορεί να λυθεί σταδιακά το πρόβλημα των ελλείψεων προσωπικού, που παράλληλα με όλα τα άλλα προβλήματα ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό και για το χάος στα μεγαλύτερα αεροδρόμια της Ευρώπης εν μέσω της περιόδου των διακοπών.
Στην περίπτωση αυτή μπορεί να μειωθεί η πίεση προς την Τράπεζα της Αγγλίας, καθώς οι ελλείψεις στην αγορά εργασίας επιτείνουν τις πληθωριστικές πιέσεις. Τα προβλήματα παραμένουν, πάντως, όπως αναφέρει ο Κίτι Ούσερ, επικεφαλής των οικονομολόγων του Ινστιτούτου Διευθυντών, «η βρετανική αγορά εργασίας εξακολουθεί να παρουσιάζει μεγάλες ελλείψεις, αλλά υπάρχουν ενδείξεις ότι μπορεί να αρχίσει να λύνεται το πρόβλημα». Την εκτίμησή του επιβεβαιώνουν τα στοιχεία, που φέρουν τον αριθμό όσων παραμένουν αδρανείς, χωρίς ούτε να εργάζονται ούτε να αναζητούν εργασία, να είναι κατά 378.000 άτομα περισσότερα σε σύγκριση με τα προ πανδημίας επίπεδα.
Ανάλογη είναι η εικόνα και στις ΗΠΑ, τη χώρα στην οποία η «μεγάλη παραίτηση» πήρε τεράστιες διαστάσεις, ίσως τις μεγαλύτερες ανάμεσα στις αναπτυγμένες οικονομίες. Μολονότι το 2021 –και όχι το 2020 όπως θα περίμενε κανείς– χαρακτηρίστηκε το έτος της «μεγάλης παραίτησης», στην πραγματικότητα ήταν η χρονιά που άρχισε να αντιστρέφεται το πρωτοφανές αυτό κίνημα. Στη διάρκεια του περασμένου έτους περισσότεροι από 6,5 εκατ. άνθρωποι προσελήφθησαν σε διάφορες εργασίες καταγράφοντας μια εντυπωσιακή ανάκαμψη της αγοράς εργασίας στην ιστορία των ΗΠΑ. Η ανάκαμψη αφορά μάλιστα όλο το φάσμα των εργαζομένων, με τις γυναίκες στις ηλικίες από 25 έως 54 ετών να επιστρέφουν στην αγορά εργασίας εξίσου με τους άνδρες.
Η μεσαία τάξη και οι χαμηλόμισθοι δεν έχουν τη δυνατότητα να παραμείνουν αδρανείς, ενώ επελαύνει η ακρίβεια.
Οπως τονίζουν οικονομολόγοι και παράγοντες της αγοράς, καθοριστικός παράγοντας που εξώθησε τον κόσμο πίσω στην εργασία ήταν πρώτα απ’ όλα ότι εξανεμίστηκαν οι αποταμιεύσεις των lockdowns. Μιλώντας στο BusinessInsider, ο υπουργός Εργασίας Μάρτι Γουόλς τόνισε πως «η μεσαία τάξη και οι χαμηλόμισθοι δεν έχουν τη δυνατότητα να παραμείνουν αδρανείς στο σπίτι επί έξι μήνες γιατί δεν έχουν τόσο πολλές αποταμιεύσεις».
Εχουν, άλλωστε, προηγηθεί οι αυξήσεις των μισθών που δόθηκαν εκτεταμένα στη διάρκεια του περασμένου έτους όταν οι εργοδότες αγωνίζονταν κυριολεκτικά να βρουν προσωπικό, αλλά και να κρατήσουν όσους υπαλλήλους είχαν. Με στοιχεία του πρώτου τριμήνου του 2022 οι μισθοί στις ΗΠΑ σημείωσαν αύξηση 5,7% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του περασμένου έτους. Κοινός παρονομαστής ανάμεσα σε Βρετανία και ΗΠΑ είναι επίσης η επιστροφή ή και παραμονή στην αγορά εργασίας ατόμων σε ηλικία συνταξιοδότησης. Στη Βρετανία, συμπεριλαμβανομένων και των άνω των 65 ετών, ο αριθμός των ατόμων που δεν εργάζεται μειώθηκε κατά 225.000. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και στις ΗΠΑ όπου με στοιχεία του Απριλίου εργάζονταν ακόμη το 64% των ανθρώπων ηλικίας από 55 έως 64 ετών.
Αβεβαιότητα
Ισως βέβαια αποδειχθούν μάλλον υπερβολικά αισιόδοξες οι εκτιμήσεις αναλυτών της αγοράς, που βλέποντας την επιστροφή των Αμερικανών στη δουλειά από τις αρχές του έτους προέβλεπαν πως η αμερικανική αγορά εργασίας θα έχει πλήρως ανακάμψει μέσα στον Ιούλιο. Στην πραγματικότητα και στις ΗΠΑ ο αριθμός των ανθρώπων που εργάζονται παραμένει μειωμένος σε σύγκριση με τα προ πανδημίας επίπεδα, επειδή η πανδημία οδήγησε πολλούς σε πρόωρη συνταξιοδότηση. Στις ΗΠΑ το υπουργείο Εργασίας θεωρεί πιθανόν να πληγεί και πάλι η απασχόληση σε τομείς όπως, για παράδειγμα, τα ξενοδοχεία, που εκθέτουν τον εργαζόμενο σε επαφές με μεγάλο αριθμό ανθρώπων.
Πηγή: Bloomberg