Δεν είχαν παρέλθει ούτε 24 ώρες από τη συμφωνία των χωρών-μελών της Ε.Ε. για μείωση της κατανάλωσης αερίου και ούτε μια εβδομάδα από την επανεκκίνηση του αγωγού Nord Stream 1 όταν η Gazprom μείωσε χθες την παροχή του φυσικού αερίου στο 20% της χωρητικότητάς του, όπως άλλωστε είχε προειδοποιήσει από τη Δευτέρα. Αυτόματη και αναμενόμενη αντίδραση της αγοράς ήταν η νέα εκτόξευση της τιμής του φυσικού αερίου, με τα προθεσμιακά συμβόλαια στην Ολλανδία, την τιμή αναφοράς για την Ευρώπη, να σημειώνουν άνοδο 12% φτάνοντας τα 222 ευρώ η μεγαβατώρα. Την ίδια στιγμή, τα προθεσμιακά συμβόλαια ηλεκτρικής ενέργειας στη Γερμανία σημείωσαν άνοδο 2,8% για πέμπτη συνεχή ημέρα φτάνοντας τα 385 ευρώ η μεγαβατώρα.
Η νέα μείωση της ροής του αερίου υπονομεύει τη βιομηχανική παραγωγή κατά κύριο λόγο της μεγαλύτερης ευρωπαϊκής οικονομίας, της Γερμανίας, αλλά και γενικότερα της Ευρώπης. Παράλληλα όμως είναι σαφές ότι δυσχεραίνει καθοριστικά τις προσπάθειες των ευρωπαϊκών χωρών να συγκεντρώσουν τα απαιτούμενα αποθέματα για τον χειμώνα. Επαναφέρει, έτσι, στη Γηραιά Ηπειρο τον κίνδυνο μιας ύφεσης συνεπεία της έλλειψης ενέργειας μία ημέρα μετά τις προειδοποιήσεις του ΔΝΤ για επικείμενη παγκόσμια ύφεση. Εξάλλου, η Goldman Sachs χαρακτήρισε χθες βέβαιη πλέον την ύφεση στην Ευρωζώνη για το β΄ εξάμηνο του έτους με κύριες αιτίες τη μείωση της παροχής αερίου και τη συνεπακόλουθη πτώση της βιομηχανικής παραγωγής, αλλά και την πολιτική κρίση στην Ιταλία καθώς υπονομεύει την εφαρμογή της δημοσιονομικής πολιτικής που απαιτείται στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης. Ο επενδυτικός κολοσσός τόνισε μάλιστα πως οι πλέον ευάλωτες χώρες θα είναι η Γερμανία και η Ιταλία, ενώ η Ισπανία και η Γαλλία έχουν τη δυνατότητα να εξακολουθήσουν να αναπτύσσονται.
To Βερολίνο εξετάζει τώρα την παράταση της λειτουργίας πυρηνικών σταθμών που είχε προγραμματίσει να κλείσει στο τέλος του έτους.
Σε ό,τι αφορά τη Γερμανία, τη μείωση της παροχής ανέφερε η εταιρεία διαχείρισης του γερμανικού δικτύου αερίου Gascade, τονίζοντας πως διοχετεύθηκαν στο δίκτυό της 1,28 εκατ. κυβικά μέτρα αερίου την ώρα, περίπου το 20% της χωρητικότητας του αγωγού. Ομοίως και η γερμανική ενεργειακή Uniper ανακοίνωσε ότι έλαβε μόλις το 1/5 της ποσότητας αερίου που έχει συμφωνήσει με την Gazprom, ενώ η ενεργειακή εταιρεία της Ιταλίας, Eni SpA, ανακοίνωσε πως έλαβε από τη Ρωσία 21% λιγότερο αέριο σε σύγκριση με τις προηγούμενες ημέρες. Στη Γερμανία επανήλθε εντονότερη η ατμόσφαιρα συναγερμού, με τον Κλάους Μίλερ, επικεφαλής της ρυθμιστικής αρχής ενέργειας, να τονίζει πως υπάρχει πάντα τρόπος να αποφευχθούν οι ελλείψεις φυσικού αερίου τον χειμώνα, υπό τον όρο όμως ότι θα μειώσουν την κατανάλωση όχι μόνον οι επιχειρήσεις αλλά και τα νοικοκυριά της χώρας. Μιλώντας σε ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο τόνισε πως «το ζητούμενο είναι να εξοικονομήσουμε αέριο» και προσέθεσε πως θα ήθελε να ακούει «λιγότερα παράπονα και περισσότερες αναφορές από τις βιομηχανίες που να ανακοινώνουν ότι θα συνδράμουν στην προσπάθεια». Δεν παρέλειψε, πάντως, να υπογραμμίσει πως αν η παροχή του αερίου παραμείνει στο 20% της χωρητικότητας του αγωγού και τις επόμενες εβδομάδες, παραμένει ακόμη χώρος στους ταμιευτήρες αερίου, «τότε ναι, θα έχουμε πραγματική έλλειψη αερίου που είναι η προϋπόθεση για να περάσουμε στο τρίτο στάδιο του μηχανισμού εκτάκτου ανάγκης για την ασφάλεια στην προσφορά αερίου». Ενόψει του ενδεχομένου ενός παγωμένου χειμώνα χωρίς αέριο και χωρίς ηλεκτρική ενέργεια, η Γερμανία επανεξετάζει κάτι που είχε αποκλείσει κατηγορηματικά για λόγους περιβαλλοντικής φύσης: τη χρήση της πυρηνικής ενέργειας. Εξετάζει ειδικότερα την παράταση της λειτουργίας πυρηνικών σταθμών που είχε προγραμματίσει να κλείσει στο τέλος του έτους. Σύμφωνα με την εφημερίδα Financial Times, όλα τα κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού συμπεριλαμβανομένων των Πρασίνων εξετάζουν την προοπτική να παρατείνουν τη ζωή του πυρηνικού σταθμού Isar 2 στη Βαυαρία και μετά το τέλος του έτους. Οπως επισημαίνουν, πάντως, οι Πράσινοι που εξακολουθούν να έχουν επιφυλάξεις, οι τρεις πυρηνικοί αντιδραστήρες της χώρας δεν αντιπροσωπεύουν παρά μόνον το 6% της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνει η χώρα με στοιχεία του πρώτου τριμήνου, ενώ την ίδια περίοδο το φυσικό αέριο αντιπροσώπευε το 13% της ηλεκτρικής ενέργειας. Μιλώντας στους Financial Times σε καθεστώς ανωνυμίας πηγή προσκείμενη στους Πρασίνους τόνισε πως το κόμμα έχει καταλήξει στο συμπέρασμα πως «πρέπει να παραμείνουν στο τραπέζι όλες οι δυνατές επιλογές» για την περίπτωση έλλειψης ενέργειας. Υπενθυμίζεται ότι το 2011 η Γερμανία αποφάσισε να εγκαταλείψει διά παντός την πυρηνική ενέργεια μετά την καταστροφή στη Φουκουσίμα της Ιαπωνίας. Βάσει του σχεδίου, οι τρεις πυρηνικοί αντιδραστήρες της, Isar 2, Emsland και Neckarwestheim 2, πρέπει να κλείσουν οριστικά στο τέλος του έτους.
Πηγή: Reuters, Bloomberg, Financial Times