Υπερβολικός αποδεικνύεται ο ισχυρισμός ορισμένων ευρωπαϊκών βιομηχανιών πως οι υψηλές τιμές της ενέργειας πλήττουν την ανταγωνιστικότητά τους. Τα πορίσματα έρευνας που εξεπόνησε ομάδα ερευνητών της Ε.Ε. εμφανίζουν μικρό τον αριθμό όσων εταιρειών επηρεάζονται ουσιαστικά από το κόστος της ενέργειας, ενώ η πλειονότητά τους χαίρει ιδιαίτερης προστασίας από τις εθνικές νομοθεσίες. Το πρόσχημα σε ορισμένες βιομηχανίες που διαμαρτύρονται για την επιβάρυνση από τις υψηλές τιμές ενέργειας έχουν δώσει τα στοιχεία της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας, σύμφωνα με τα οποία οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη είναι ήδη υπερδιπλάσιες από εκείνες των ΗΠΑ και αναμένεται να παραμείνουν σε πολύ υψηλότερα επίπεδα για τα επόμενα τουλάχιστον 20 χρόνια. Oπως επισημαίνει σχετικό ρεπορτάζ της βρετανικής εφημερίδας Financial Times, οι επικεφαλής ορισμένων μεγάλων βιομηχανιών όπως ο Λακσμί Μιτάλ, ιδιοκτήτης και διευθύνων σύμβουλος του ομίλου χαλυβουργίας ArcelorMittal, κατηγορούν την Ε.Ε. ότι εφαρμόζει «τιμωρητικές» πολιτικές που υπονομεύουν τη βιωσιμότητα ολόκληρου του μεταποιητικού τομέα.
Διαψεύδονται όμως από τα πορίσματα των ερευνών, καθώς φέρουν το 92% των βιομηχανιών του μεταποιητικού τομέα στη μεγαλύτερη βιομηχανική δύναμη της Ε.Ε., τη Γερμανία, να καταβάλουν κατά μέσον όρο μόλις το 1,6% των εσόδων τους για την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας. Η σχετική έκθεση, την οποία εξεπόνησαν ακαδημαϊκοί αλλά και εμπειρογνώμονες του κλάδου, τονίζει επί λέξει πως «για την πλειονότητα των εταιρειών, οι τιμές της ενέργειας γενικά επηρεάζουν ελάχιστα την επιλογή περιοχής που θα κάνει μια βιομηχανία, ή την ανταγωνιστικότητά της σε παγκόσμιο επίπεδο». Σε ό,τι αφορά το υπόλοιπο 8% των βιομηχανιών του κλάδου της μεταποίησης, η έκθεση διευκρινίζει πως δαπανούν περισσότερο από το 6% των εσόδων τους για ενέργεια. Μια υποκατηγορία βιομηχανιών που δαπανά περισσότερο από το 10% των εσόδων τους για την κάλυψη του κόστους της ενέργειας είναι οι τσιμεντοβιομηχανίες, οι χαρτοποιίες, οι βιομηχανίες χημικών και υαλικών που θα διαμορφώσουν τις αποφάσεις τους για το πού θα επενδύσουν και πού θα έχουν έδρα βάσει του κόστους της ενέργειας. Oπως, πάντως, τονίζει η σχετική μελέτη, στις περισσότερες χώρες η νομοθεσία προβλέπει εξαιρέσεις και ειδικά μέτρα για τις βιομηχανίες ώστε να διασφαλίσει την ανταγωνιστικότητά τους.
Οι ερευνητές που εξεπόνησαν την εν λόγω μελέτη ευελπιστούν πως το χάσμα ανάμεσα στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας σε Ε.Ε. και ΗΠΑ, το οποίο διευρύνεται χάρη στις εξορύξεις σχιστολιθικών υδρογονανθράκων στις ΗΠΑ, ενδέχεται να γεφυρωθεί σε κάποιο βαθμό προς τα τέλη της δεκαετίας όταν θα έχουν κατασκευασθεί τερματικοί σταθμοί φυσικού αερίου στις ΗΠΑ. Τονίζει, ωστόσο, πως οι διαφορές στις τιμές θα παραμείνουν τουλάχιστον σε ό,τι αφορά το φυσικό αέριο, καθώς υπάρχει μεγάλη απόσταση ανάμεσα στους φυσικούς πόρους της Ευρώπης και εκείνους της Βόρειας Αμερικής, ενώ είναι καθοριστικό και το αναπόφευκτο κόστος της μεταφοράς.
Τονίζει ειδικότερα, πως ακόμη κι αν η Ευρώπη κατορθώσει να εκμεταλλευθεί τα δικά της κοιτάσματα σχιστολιθικών υδρογονανθράκων, δεν πρόκειται να είναι εξίσου μεγάλα με εκείνα των ΗΠΑ γι’ αυτό και η Γηραιά Ηπειρος θα εξακολουθήσει να εξαρτάται από τις εισαγωγές φυσικού αερίου. Σημειωτέον πως τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. δαπανούν ετησίως 350 δισ. ευρώ σε εισαγωγές ενέργειας.