Οποιαδήποτε συζήτηση περί φορολογικής μεταρρύθμισης στις Ηνωμένες Πολιτείες καταλήγει σύντομα σε συζήτηση για τις μυριάδες εξαιρέσεις του φορολογικού κώδικα, τις εκπτώσεις φόρου και τις φοροαπαλλαγές.
Ολες αυτές οι εξαιρέσεις κοστίζουν το 7% του ΑΕΠ των ΗΠΑ και οι οικονομολόγοι τις παρωδούν και τις παραλληλίζουν με δωροεπιταγές σε επιχειρήσεις με επιρροή και σε ψηφοφόρους από τη μεσαία τάξη. Αλλά ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο, οι πολιτικοί δεν θέλουν να τις καταργήσουν. Πρόσφατη έρευνα του ΔΝΤ διαπιστώνει πως πολλές άλλες χώρες έχουν το ίδιο πρόβλημα.
Προκύπτει πως η Αμερική δεν είναι η πλέον άσωτη χώρα σε ό,τι αφορά την εκχώρηση φοροαπαλλαγών.
Η Αυστραλία και η Ιταλία προσφέρουν πολύ περισσότερες ως ποσοστό του ΑΕΠ τους, ενώ η Βρετανία και η Ισπανία ακολουθούν κατά πόδας.
Ο μεγάλος όγκος των φοροαπαλλαγών αυτών προορίζεται για εκπτώσεις στον φόρο εισοδήματος σε έξοδα όπως είναι οι δαπάνες για τα συνταξιοδοτικά ταμεία και η καταβολή δόσεων για στεγαστικά δάνεια. Εκείνο που προκαλεί κατάπληξη είναι ότι, παρά τα δημοσιονομικά της προβλήματα, η Ευρώπη εξακολουθεί να χάνει υψηλά ποσά εξαιτίας των εκπτώσεων φόρου.
Η Ιταλία εκχωρεί φοροαπαλλαγές ύψους 1,8 δισ. ευρώ ετησίως μόνο στους αγρότες της. Η Γερμανία δαπανά δύο δισ. ευρώ ετησίως για την πληρωμή υπερωριών στη νυχτερινή εργασία και την εργασία Σαββατοκύριακου – μια πολιτική που εισήγαγαν αρχικά οι ναζί για να προωθήσουν την παραγωγή πυρομαχικών στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Η χρηματοπιστωτική κρίση ήταν η χαμένη ευκαιρία για την κατάργηση αυτού του είδους παρωχημένης γαλαντομίας, σύμφωνα με τον Πιερ Λεμπλάν του ΟΟΣΑ. Αν και ορισμένες χώρες περιέκοψαν τις φοροαπαλλαγές για να μειώσουν τα ελλείμματά τους, κάποιες άλλες όπως η Βρετανία και η Γαλλία εισήγαγαν καινούργιες για να προσελκύσουν επενδύσεις και, τελικά, στο σύνολό τους παραμένουν περίπου στα προ της κρίσης επίπεδα. Το ΔΝΤ υποστηρίζει ότι τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή για να ανακληθούν οι φοροαπαλλαγές, ώστε να μειωθούν τα δημοσιονομικά ελλείμματα.
Πολλές θα μπορούσαν να αντικατασταθούν με στοχευμένα μέτρα: στην πλειονότητά τους ωφελούν τους πλούσιους και όχι όσους χρειάζονται στήριξη. Για παράδειγμα, πάνω από τις μισές εκπτώσεις στον φόρο εισοδήματος στην Αμερική αφορούν το πλουσιότερο 20% των νοικοκυριών, σύμφωνα με το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου. Το φτωχότερο 20% δεν έχει παρά μόνον το 8% της πίτας.
Η Ισπανία αναθεωρεί τις φοροαπαλλαγές στο πλαίσιο της πολιτικής λιτότητας, αλλά η Ιταλία είναι μια πολύ πιο αντιπροσωπευτική περίπτωση.
