Σε 3,7 τρισεκατομμύρια ευρώ ανέρχεται η αξία των στοιχείων ενεργητικού που θα αξιολογήσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα από τα χαρτοφυλάκια 128 τραπεζών της Ευρωζώνης στη δεύτερη φάση του ελέγχου ποιότητας στοιχείων ενεργητικού στην οποία εισέρχεται τώρα και που αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί τον Αύγουστο. Οπως προκύπτει από το εγχειρίδιο που έδωσε χθες στη δημοσιότητα και αφορά τη μεθοδολογία που θα ακολουθηθεί στη δεύτερη αυτή φάση, ο έλεγχος θα καλύψει συνολικά το 58% των στοιχείων ενεργητικού των τραπεζών της Ευρωζώνης, ενώ στο χαρτοφυλάκιο κάθε τράπεζας θα εξεταστούν κατά μέσον όρο 1.250 φάκελοι δανείων. Από τη στιγμή που θα γίνουν γνωστά τα αποτελέσματα των ελέγχων, η ΕΚΤ θα ασκήσει πιέσεις στις τράπεζες ώστε να συμπεριλάβουν μέρος των ευρημάτων στους ισολογισμούς για το 2014.
Το εγχειρίδιο παραθέτει σειρά περιπτώσεων στις οποίες θα καταχωρείται ένα δάνειο ως μη εξυπηρετούμενο όπως, για παράδειγμα, την περίπτωση οφειλέτη που ζητά επειγόντως χρηματοδότηση ή μιας εταιρείας που έχει λάβει δάνεια και αντιμετωπίζει σοβαρά οικονομικά προβλήματα εξαιτίας μείωσης του τζίρου της ή απώλειας σημαντικών πελατών της. Στελέχη της ΕΚΤ σχολίασαν σχετικά πως θα καταβληθεί προσπάθεια για να εφαρμοσθούν πιο ομοιόμορφες προδιαγραφές στην αποτίμηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων σε όλη την Ευρωζώνη καθώς η εφαρμογή ανόμοιων κανόνων υπήρξε πρόβλημα στο παρελθόν. Από την ΕΚΤ τονίζεται, επίσης, πως ενδέχεται να ζητήσει από τις τράπεζες να «διορθώσουν», όπως επί λέξει αναφέρει, εσωτερικά μοντέλα και πολιτικές που χρησιμοποιούν για να προβλέψουν απώλειες στην περίπτωση που δεν είναι ικανοποιημένη από την αποτίμηση ρίσκου τους.
Στο πλαίσιο των ελέγχων, άλλωστε, οι επιθεωρητές θα εξετάσουν κατά πόσον έχουν αποτιμηθεί σωστά οι υποθήκες των τραπεζών είτε αυτές αποτελούν ακίνητα, έργα τέχνης, πλοία ή αεροπλάνα και για την αποτίμησή τους θα επιστρατευθούν εξωτερικοί εμπειρογνώμονες ή στη βάση των τελευταίων αποτιμήσεών τους από την αγορά. Θα επανεκτιμηθούν, άλλωστε, υποθήκες που δεν έχουν αποτιμηθεί μέσα στους τελευτάιους 12 μήνες. Σημειωτέον ότι η αποτίμηση των υποθηκών αποτελεί μια από τις σημαντικότερες πηγές αβεβαιότητας για τις τράπεζες της Ιταλίας. Πηγές της ΕΚΤ ανέφεραν μάλιστα στο Ρόιτερς ότι η Τράπεζα της Ιταλίας έχει προσλάβει ομάδα συμβούλων της αγοράς ακινήτων για να αποφανθούν κατά πόσον οι ιταλικές τράπεζες έχουν αποτιμήσει σωστά τα ακίνητα που έχουν υποθηκεύσει.
«Αδύναμοι» ισολογισμοί
Η ΕΚΤ θα αποτιμήσει και τα στοιχεία ενεργητικού που χαρακτηρίζονται «στοιχεία ενεργητικού Επιπέδου 3», την ευρεία αυτή κατηγορία στοιχείων που είναι δύσκολο να αποτιμηθούν. Σε αυτά συγκαταλέγονται τα παράγωγα, περιουσιακά στοιχεία και ακίνητα που έχουν αποκτήσει οι τράπεζες μέσω πλειστηριασμών, καθώς και οι συμμετοχές τους σε επενδύσεις σε ιδιωτικές επιχειρήσεις ή σε ειδικά επενδυτικά οχήματα. Οπως δήλωσαν στελέχη της Τράπεζας, προσπάθησαν να εντοπίσουν και να εστιάσουν στα τμήματα των ισολογισμών των τραπεζών της Ευρωζώνης που εκτιμούσαν πως παρουσίαζαν «τις μεγαλύτερες πιθανότητες να έχουν παρουσιαστεί εσφαλμένα». Η αντιπρόεδρος της εποπτικής αρχής τραπεζών και μέλος του Δ.Σ. της ΕΚΤ, Ζαμπίνε Λάουτενσλεγκερ, δήλωσε στη Wall Street πως όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία, ορισμένες τράπεζες θα κληθούν να βελτιώσουν την κεφαλαιακή τους επάρκεια είτε αντλώντας κεφάλαια από την αγορά είτε εκποιώντας περιουσιακά τους στοιχεία. Δεν έδωσε, ωστόσο, συγκεκριμένους αριθμούς, μολονότι εκτιμάται πως οι ανάγκες για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών της Ευρωζώνης κυμαίνονται από 280 ώς 770 δισ. ευρώ.