ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ-ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Η τραπεζική ένωση είναι γεγονός. Επειτα από μαραθώνιες διαβουλεύσεις που κράτησαν 16 ώρες, λευκός καπνός βγήκε χθες 7.15 το πρωί από το κτίριο του Ευρωκοινοβουλίου. Το Ευρωκοινοβούλιο και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με εκπρόσωπο τον Ελληνα υπουργό Οικονομικών, Γιάννη Στουρνάρα, έφτασαν σε συμφωνία έπειτα από διαπραγματεύσεις –οι οποίες έχουν ξεκινήσει από τον Δεκέμβριο– για το πώς θα αντιμετωπίζονται από εδώ και στο εξής οι τράπεζες της Ευρώπης που κινδυνεύουν να πτωχεύσουν. Η συμφωνία αυτή, η οποία είναι η πιο σημαντική μετά του Μάαστριχτ και την εισαγωγή του ευρώ, έπρεπε να επιτευχθεί πριν από τη λήξη της θητείας του Ευρωκοινοβουλίου στα μέσα Απριλίου –καθώς η μη επίτευξή της σήμαινε ότι οι διάλογοι θα άρχιζαν από την αρχή με καινούργιο Ευρωκοινοβούλιο– κι αυτή τη στιγμή αποτελεί το μεγαλύτερο επίτευγμα της ελληνικής προεδρίας. Από τη στιγμή που θα τεθεί σε ισχύ ο ενιαίος μηχανισμός εκκαθάρισης τραπεζών, ο Ευρωπαίος φορολογούμενος δεν θα χρειαστεί να πληρώσει ξανά για πτωχευμένη τράπεζα. Ο μηχανισμός αυτός διασφαλίζει ότι οι τράπεζες με τη συνδρομή τους σε ένα κοινό ευρωπαϊκό κουμπαρά θα πληρώνουν μόνοι τους τον λογαριασμό σε περίπτωση που αντιμετωπίσουν πρόβλημα.
Ενώ το Ευρωκοινοβούλιο φαίνεται να μετακινήθηκε πολύ περισσότερο από τις αρχικές του θέσεις, το Συμβούλιο της Ε.Ε. έκανε κι αυτό σε μικρότερο βαθμό παραχωρήσεις, ώστε να ξεπεραστούν τα δύο βασικά αγκάθια που ίσχυαν μέχρι σήμερα. Συγκεκριμένα, ενώ το Συμβούλιο (κράτη-μέλη) και ειδικότερα οι Γερμανοί πίεζαν να «γεμίσει» το ταμείο εξυγίανσης σε 10 χρόνια, το Κοινοβούλιο από την άλλη, ήθελε το ταμείο αυτό να τεθεί σε λειτουργία πολύ πιο γρήγορα. Ο συμβιβασμός μεταξύ των δύο πλευρών τελικά βρέθηκε στα 8 χρόνια. Ομως, η πιο σημαντική παραχώρηση του Συμβουλίου ήταν στον χρόνο αμοιβαιοποίησης του ταμείου. Δηλαδή, πόσο γρήγορα οι εισφορές των τραπεζών της κάθε χώρας θα μπορούν να είναι κοινές. Η αρχική θέση του Συμβουλίου ήταν τα χρήματα του ταμείου να γίνουν κοινά μόλις συμπληρωθούν και τα 55 δισ. που προβλέπονται να υπάρχουν στο ταμείο εξυγίανσης. Το Κοινοβούλιο πίεζε για γρηγορότερη διαδικασία και τελικά ο συμβιβασμός βρέθηκε στο να υπάρξει αμοιβαιοποίηση 40% τον πρώτο χρόνο και 60% τον δεύτερο. Αυτό ήταν ένα σημείο που οι Γερμανοί και ιδιαίτερα ο υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε πίεζαν να μη γίνει ο «κοινός κουμπαράς» αν δεν έχουν μπει όλα τα λεφτά στο ταμείο, φοβούμενοι ότι σε ένα κοινό ταμείο τα χρήματα που θα έχουν βάλει θα τελειώσουν πιο γρήγορα υπέρ των πιο αδύναμων χωρών. Σε αυτό το σημείο των διαπραγματεύσεων ήταν που επικοινώνησε και τηλεφωνικά ο Ολλανδός πρόεδρος του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, με τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών περίπου στις 5 το πρωί για να πάρει και το τελικό «πράσινο φως», το οποίο και έλαβε. Η παρουσία του κ. Ντάισελμπλουμ στις διαπραγματεύσεις από πολλούς θεωρήθηκε κίνηση ματ που επέσπευσε την ολοκλήρωση της συμφωνίας.
Στο δεύτερο μεγάλο αγκάθι, για το «ποιος θα πατήσει το τελικό κουμπί» για την ενεργοποίηση του μηχανισμού εξυγίανσης των τραπεζών, η διαπραγμάτευση κατέληξε ότι την απόφαση θα την παίρνει η ΕΚΤ και το Συμβούλιο Εκκαθάρισης Τραπεζών. Τα κράτη- μέλη θα έχουν λόγο στην απόφαση, όταν η διάσωση θα χρειάζεται πάνω από 5 δισεκατομμύρια.
Ετσι, το Ευρωκοινοβούλιο δεν κατάφερε να μην εμπλακούν στο θέμα αυτό τα κράτη-μέλη. Ο φόβος του Ευρωκοινοβουλίου, ότι η συμμετοχή των κρατών στη λήψη της απόφασης θα κάνει τη διαδικασία πιο πολύπλοκη και αργή, ξεπεράστηκε, καθώς αποφασίστηκε ότι η εξυγίανση μιας τράπεζας θα αποφασίζεται στο χρονικό διάστημα ενός Σαββατοκύριακου.
Τώρα χρειάζεται δουλειά σε τεχνικό επίπεδο και το τελικό κείμενο της τραπεζικής ενοποίησης θα ολοκληρωθεί τις επόμενες ημέρες.