Ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Μαριάνο Ραχόι έχει πετύχει πολλά στα δύο χρόνια της θητείας του. Επιτέλους επέστρεψε η ανάπτυξη, ακόμη και η ανεργία μειώνεται. Ωστόσο η διάθεση για μεταρρυθμίσεις μειώνεται και αυτή, καθώς η Ισπανία εισέρχεται σε νέο εκλογικό κύκλο. Επιπλέον, το μεγάλο ερώτημα είναι τι θα συμβεί μετά τις επόμενες γενικές εκλογές τον Μάρτιο του 2016.
Ο κ. Ραχόι δεν μπορεί να διεκδικήσει τα περισσότερα εύσημα για τη μεταστροφή της ισπανικής οικονομίας (αυτά ανήκουν στον κ. Ντράγκι), ωστόσο η κυβέρνησή του εφάρμοσε μεταρρυθμίσεις κυρίως στην αγορά εργασίας και εξυγίανε τις τράπεζες. Το αποτέλεσμα είναι η αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας και η αύξηση των εξαγωγών. Την ίδια στιγμή γινόταν ευνοϊκό το κλίμα στις διεθνείς αγορές, καθώς οι επενδυτές έπαψαν να ανησυχούν για πιθανή διάσπαση της Ευρωζώνης και άρχισαν να φοβούνται την εμφάνιση προβλημάτων στις αναδυόμενες οικονομίες. Το αποτέλεσμα είναι να επιστρέψουν στις αγορές της ευρωπαϊκής περιφέρειας και η απόδοση του ισπανικού 10ετούς ομολόγου να διαμορφώνεται σήμερα μόλις στο 3,2%, από 4,2% στην αρχή του έτους και από 7,6% τον Ιούλιο του 2012. Οι επενδυτές επιστρέφουν στην Ισπανία υπό το δέλεαρ της ύπαρξης ευκαιριών στην αγορά ακινήτων, όπου οι τιμές κατέρρευσαν τα προηγούμενα χρόνια. Αν και συνολικά οι ισπανικές τράπεζες εξακολουθούν την απομόχλευση, πιστώσεις αρχίζουν και πάλι να ρέουν προς υγιείς επιχειρήσεις, ενώ ανοίγουν νέα κανάλια χρηματοδότησης από τις αγορές. Ο επίσημος πληθωρισμός εξακολουθεί να είναι πολύ υψηλός στο 25,6%, ωστόσο αρχίζει να υποχωρεί αν και η ισπανική ανάκαμψη έχει μόλις αρχίσει. Χάρη στις μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας η ανεργία υποχώρησε στα τέλη του 2013 αν και η ανάπτυξη ήταν μόλις 0,1% και 0,2% στα δύο τελευταία τρίμηνα. Με την καταναλωτική εμπιστοσύνη να αποκαθίσταται, αρχίζει να αυξάνεται και η εσωτερική ζήτηση. Το αποτέλεσμα όλων αυτών των εξελίξεων είναι ότι πολλοί οικονομολόγοι αναθεωρούν τις προβλέψεις τους για την πορεία του ισπανικού ΑΕΠ προβλέποντας άνοδο 1%-1,5% εφέτος και 1,5%-2% το 2015.
Συνεπώς, είναι ζωτικής σημασίας να ελεγχθεί η αύξηση των μισθών, καθώς ανακάμπτει η οικονομία, ενώ η αύξηση της απασχόλησης θα μπορούσε να ενθαρρυνθεί μέσω της περικοπής επιδομάτων για όσους ανέργους δεν αναλαμβάνουν τις δουλειές που τους προσφέρονται. Ενα άλλο σχέδιο είναι να μειωθεί η φορολογία στην εργασία και να αναπληρωθεί το κενό στα έσοδα μέσω της αύξησης των φόρων κατανάλωσης. Με αυτούς τους τρόπους θα μπορούσε να ενισχυθεί η πρόσληψη εργαζομένων. Υπάρχουν δύο φόβοι: Πρώτον, ότι η κυβέρνηση θα χρησιμοποιήσει τη φορολογική μεταρρύθμιση για να αυξήσει τα έσοδά της. Σίγουρα πρέπει να προσπαθήσει σκληρότερα να μειώσει το δημοσιονομικό της έλλειμμα που το 2013 ανήλθε στο 6,6% του ΑΕΠ, αλλά καλό θα ήταν να το επιτύχει μέσω της μείωσης των δαπανών και όχι της αύξηση της φορολογίας. Η δεύτερη ανησυχία είναι ότι, με τις εκλογές να απέχουν μόλις δύο χρόνια, μπορεί να εξανεμίζεται η θέληση του κ. Ραχόι να εφαρμόσει νέες μεταρρυθμίσεις. Επειδή τα κόμματα που υποστηρίζουν την ανεξαρτησία της Καταλωνίας δεν θα υποστηρίξουν ούτε τους Συντηρητικούς του κ. Ραχόι, ούτε τους Σοσιαλιστές στον σχηματισμό εθνικής κυβέρνησης και επειδή τα δύο κόμματα δεν φαίνονται ικανά να κερδίσουν αυτοδυναμία στις επόμενες εκλογές, υπάρχει ο κίνδυνος να είναι δύσκολος ο σχηματισμός σταθερής κυβέρνησης μετά το 2016. Συνεπώς είναι ακόμη σημαντικότερο να προωθηθούν φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις σήμερα.