Ο νέος δανεισμός δεν χρηματοδοτεί την ανάπτυξη

Ο νέος δανεισμός δεν χρηματοδοτεί την ανάπτυξη

2' 17" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Τι ακριβώς κάνουν τα δάνεια, αφού έχουν ολοκληρώσει το έργο για το οποίο σχεδιάστηκαν; Η προσφορά πιστώσεων θεωρητικά έπρεπε να σταματά στη χρηματοδότηση των παραγωγικών δραστηριοτήτων.

Εντούτοις, η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Μία υπερβολική πιστωτική επέκταση ενδεχομένως να τροφοδοτήσει την επικίνδυνη διόγκωση των τιμών των ακινήτων και να χρηματοδοτήσει σπάταλες κυβερνήσεις. Οσο η μόχλευση διογκώνεται, τόσο μεγαλώνει αντίστοιχα και ο κίνδυνος της κρίσης και της ύφεσης. Πάντως, η πίστωση δεν είναι απαραίτητα τερατώδης. Θα μπορούσε να αποδειχθεί το πιο βοηθητικό οικονομικό υποζύγιο, το οποίο μεταφέρει τους πόρους στους τόπους όπου και θα τύχουν της καλύτερης χρήσης.

Δάνεια από νοικοκυριά σε επιχειρήσεις χρηματοδοτούν εποικοδομητικές επενδύσεις, ενώ δάνεια από ώριμα πλούσια νοικοκυριά σε φτωχότερα και νεότερα συμβάλλουν στην επέκταση της ιδιοκτησίας. Ακόμα και ο δανεισμός προς τις κυβερνήσεις μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμη εναλλακτική των φόρων.

Εντούτοις, πολύ εύκολα οι πιστώσεις τίθενται εκτός ορίων χωρίς αυστηρό ρυθμιστικό πλαίσιο. Ο δανεισμός τείνει να επεκτείνεται επ’ αόριστον, έως ότου το χρηματοπιστωτικό σύστημα εκραγεί. Οι πανεπιστημιακοί Μόριτζ Σιουλάρικ και Αλαν Τέιλορ σε έρευνά τους το 2012 κατέδειξαν πως η αναλογία τραπεζικών πιστώσεων προς ΑΕΠ στις ανεπτυγμένες οικονομίες μειώθηκε στη διάρκεια του κραχ και μετά διευρυνόταν σταθερά και ραγδαία. H αναλογία ξεπέρασε τα προ κραχ επίπεδα τού σχεδόν ένα έως το 1970 και ξεκίνησε την κρίση του 2008 με λιγότερο από δύο.

Στην έρευνά τους δεν συμπεριλαμβάνεται άμεσα και το δημόσιο χρέος, το οποίο, πάντως, έχει και αυτό αυξηθεί από το 60% του ΑΕΠ στις χώρες του G7 το 1990 στο 83% ακριβώς πριν από το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης, σύμφωνα με το ΔΝΤ, στο 122% του ΑΕΠ φέτος.

Συνήθως οι οικονομίες καθίστανται περισσότερο εντάσεως πιστώσεων όσο πλουτίζουν. Οπως αναφέρουν οι Σιουλάρικ και Τέιλορ, μικρό μέρος της νέας μόχλευσης, που δημιουργήθηκε τις τελευταίες λίγες δεκαετίες εξυπηρέτησε συνολικά την οικονομία. Σύμφωνα με τα στοιχεία για τις ΗΠΑ, ο επιχειρηματικός κλάδος δεν έχει δανειστεί από το υπόλοιπο τμήμα της οικονομίας από το 1960 και μετά, ενώ ανάλογα ισχύουν και σε άλλες ανεπτυγμένες οικονομίες. Με άλλα λόγια, τα εταιρικά κέρδη ήταν επαρκώς υψηλά για να χρηματοδοτήσουν τις επιδιωκόμενες επενδύσεις. Αντί, λοιπόν, να χρηματοδοτεί την οικονομική ανάπτυξη, ο νέος ιδιωτικός δανεισμός κυρίως χρησιμοποιήθηκε να αγοράσει υπάρχουσα ιδιοκτησία, εμπορεύματα, συλλεκτικά είδη και χρηματοπιστωτικά προϊόντα. Επίσης, ένα μέρος του διοχετεύθηκε σε καταναλωτικά δάνεια και μετασχηματίστηκε σε κακό υποκατάστατο, δεδομένου ότι ψευδώς δίνει την εντύπωση εξίσωσης εισοδημάτων. Επίσης, υπάρχει και η αύξηση του κρατικού δανεισμού, το μεγαλύτερο μέρος του οποίου δόθηκε για να αποφύγει τη δυσάρεστη αύξηση φορολογίας. Ο δανεισμός παραμένει πολύ εκτεταμένος και ανεξέλεγκτος. Η καίρια αλλαγή θα ήταν ψυχολογική, πάντως. Η αποδοχή του ότι η αξία ενός περιουσιακού στοιχείου θα πρέπει να αυξάνεται, αποκλειστικά και μόνον όταν προσφέρει αξία στην κοινωνία. Εάν αυτή η αρχή γίνει αποδεκτή, τότε οι έμπρακτες πρωτοβουλίες για τη διακοπή του αντιπαραγωγικού δανεισμού θα έρθουν σχεδόν φυσικά.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή