H πληρωμή φόρων ουδέποτε ήταν ευχάριστη διαδικασία. Ισως γιατί δεν γνωρίζει κανείς πού κατανέμονται όλα αυτά τα φορολογικά έσοδα από το κράτος, δημιουργώντας μια καχυποψία ως προς την αξιοποίηση αυτών των πόρων. Συνήθως, μια συναλλαγή είναι απλή. Ο καταναλωτής πληρώνει για την απόκτηση ενός συγκεκριμένου προϊόντος ή την παροχή μιας συγκεκριμένης υπηρεσίας. Ο Ντέρεκ Τόμσον της αμερικανικής έκδοσης The Atlantic αναλύει την κατανομή των φόρων που πληρώνουν οι Αμερικανοί σήμερα και συγκρίνει τις επιβαρύνσεις που επωμίζονται σε σχέση με άλλες χώρες του κόσμου αλλά και με τις ίδιες τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά 50 χρόνια πριν.
Καταλήγει πως ένα στα πέντε δολάρια των φόρων που λαμβάνει το ομοσπονδιακό κράτος των ΗΠΑ καταλήγουν στον τομέα της άμυνας. Πέραν τούτου, τα δύο τρίτα απορροφούνται από τα συστήματα ιατρικής κάλυψης Medicare, Medicaid και CHIP, όπως και τα προγράμματα κοινωνικής πρόνοιας, μη συμπεριλαμβανομένων των τόκων για το χρέος.
Δύο πηγές
Η Ουάσιγκτον έχει δύο βασικές πηγές για την άντληση πόρων, οι οποίες αναλογούν στο 80% του συνόλου των εσόδων του ομοσπονδιακού κράτους. Πρώτον, είναι οι φόροι μισθωτών υπηρεσιών που κατανέμονται ανάμεσα στους εργοδότες και τους εργαζομένους, οι οποίοι χρησιμοποιούνται για τη χρηματοδότηση προγραμμάτων όπως το σύστημα κοινωνικής πρόνοιας. Δεύτερον, είναι φόροι εισοδήματος, οι οποίοι αποτελούν και το βασικό πεδίο διαμάχης ανάμεσα στους Δημοκρατικούς και τους Ρεπουμπλικανούς. Ωστόσο οι φόροι μισθωτών υπηρεσιών αντανακλούν περίπου το ίδιο ποσοστό των κρατικών εσόδων, ιδιαίτερα εάν αναλογιστεί κανείς ότι οι φόροι στα έσοδα των επιχειρήσεων έχουν συρρικνωθεί τα τελευταία 60 χρόνια.
Οι Αμερικανοί πληρώνουν πολλούς φόρους; Οπως επισημαίνει ο κ. Τόμσον, αυτή η ερώτηση δεν έχει εύκολη απάντηση. Οι ΗΠΑ κατατάσσονται στις χαμηλότερες θέσεις των κρατών-μελών του ΟΟΣΑ σ’ ό,τι αφορά τα συνολικά κυβερνητικά έσοδα ως ποσοστό του ΑΕΠ. Οι ΗΠΑ φορολογούν λιγότερο από την Αυστραλία, τον Καναδά και σχεδόν από κάθε ευρωπαϊκή χώρα. Σε βάθος χρόνου όμως, μήπως οι Αμερικανοί επιβαρύνονται περισσότερο συγκριτικά με το παρελθόν; Ναι, σε σχέση με το 1879. Οχι συγκριτικά με το 1979. Οι φορολογικοί συντελεστές έχουν υποχωρήσει δραματικά την τελευταία 30ετία για σχεδόν κάθε κατηγορία φορολογουμένων. Από τη διακυβέρνηση του Ρόναλντ Ρέιγκαν, οι φορολογικοί συντελεστές έχουν υποχωρήσει κατά τρεις έως οκτώ ποσοστιαίες μονάδες, τουλάχιστον, μέχρι το 2009 όταν ανέλαβε τα ηνία της χώρας ο Μπαράκ Ομπάμα. Εκτοτε έχει υπάρξει αύξηση της φορολόγησης των πιο εύπορων Αμερικανών.
Ωστόσο, εδώ παρατηρείται ένα παράδοξο. Αν και οι πλουσιότεροι Αμερικανοί επιβαρύνονται από υψηλότερους φορολογικούς συντελεστές, παράλληλα επωφελούνται στο μέγιστο από τις φοροαπαλλαγές που παρέχει το αμερικανικό κράτος, σύμφωνα με έρευνα της αμερικανικής έκδοσης International New York Times. Οι περισσότερες φοροαπαλλαγές αφορούν, όμως, στους πολύ πλούσιους. Δηλαδή αυτούς που αναλογούν στο 0,1% του 1% των πλουσιότερων.
Ως εκ τούτου, οι φόροι που πληρώνει μια οικογένεια με ένα παιδί που δηλώνει ετήσια εισοδήματα 50.000 δολ. απορροφούνται, ως επί το πλείστον, από το κρατικό σύστημα υγείας. Περίπου 440 δολάρια καταλήγουν στον τομέα της άμυνας, 9,59 δολ. στην ασφάλιση ανέργων, 15,98 δολ. στην ασφάλιση από φυσικές καταστροφές και 4.000 στον κρατικό σύστημα υγείας και κοινωνικής πρόνοιας. Δηλαδή, ο συνολικός λογαριασμός φόρων ανέρχεται σε 4.465,57 δολάρια, αφήνοντας 45.534,43 δολάρια για την κάλυψη εξόδων του νοικοκυριού.
Ανοδικά η μεταποίηση
Πρωταγωνιστικό ρόλο διαδραματίζει ο μεταποιητικός κλάδος στην ανάκαμψη της αμερικανικής οικονομίας. Οι παραγγελίες διαρκών αγαθών αυξήθηκαν τον Μάρτιο κατά 2,6%, αντανακλώντας τη μεγαλύτερη άνοδο από τον Νοέμβριο, σύμφωνα με στοιχεία του αμερικανικού υπουργείου Εμπορίου. Ακόμη πιο αισιόδοξο είναι το γεγονός ότι αυτή η άνοδος αφορά ένα ευρύ φάσμα προϊόντων, από υπολογιστές μέχρι βαρύ μηχανολογικό εξοπλισμό, όπως επισημαίνει το ειδησεογραφικό πρακτορείο Bloomberg. Οικονομικοί αναλυτές προεξοφλούν ήδη ισχυρές επιδόσεις της αμερικανικής οικονομίας και το δεύτερο τρίμηνο. Αξιοσημείωτη άνοδος σημειώθηκε, επίσης, στον δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης του Bloomberg, φθάνοντας στο υψηλότερο επίπεδο της τελευταίας εξαετίας. Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης αναρριχήθηκε στο -25,4 την εβδομάδα που έληξε στις 20 Απριλίου από το -29,1 μία εβδομάδα πριν. Προβληματισμό, ωστόσο, προκαλεί η άνοδος των αιτήσεων για επιδόματα ανεργίας κατά 24.000 την εβδομάδα που έληξε στις 20 Απριλίου.